تعریف بیماری
اختلال در عملکرد یک سیاهرگ درون کیسه ی بیضه می تواند منجر به واریکوسل – Varicocele شود. در واقع واریکوسل – Varicocele به معنی گشاد شدن سیاهرگ های درونی کیسه ی بیضه است که به آنها شبکه پیچکی نیز می گویند. واریس بیضه تحت عنوان واریکوسل – Varicocele شناخته می شود.
واریکوسل – Varicocele بیماری ای مردانه و بسیار شایع است که ۱۵ درصد از مردان بزرگسال و ۲۰ درصد از نوجوانان را درگیر می کند. البته به طور کلی، بیشتر در سنین ۱۵ تا ۲۵ سال اتفاق می افتد.
این بیماری معمولا در سنین بلوغ اتفاق می افتد و احتمال بروز آن در بیضه چپ بیشتر است و این به دلیل یکسان نبودن آناتومی سمت راست و چپ بدن انسان است. به ندرت واریکوسل در هر دو بیضه رخ می دهد اما امکان آن صفر نیست. همچنین باید گفت همه ی انواع واریکوسل ها نمی توانند بر تولید اسپرم تاثیر گذارند.
واریکوسل تنها در کیسه ی بیضه رخ می دهد و بسیار شبیه به واریس پا می باشد.
علائم بیماری
با اینکه بسیاری از بیماران مبتلا به واریکوسل – Varicocele گزارش هیچ علامتی را نمی‌دهند، اما در واقع این بیماران علائم مشترک بسیاری دارد که اغلب به آنها توجهی نمی‌شود. برخی از این علائم عبارتند از:
بزرگی و پیچ خوردگی رگ‌های درون کیسه بیضه که شبیه به یک کیسه پر از کِرم می‌باشد
یکی از بیضه‌ها (معمولاً بیضه سمت چپ) بزرگتر یا سنگین تر از دیگری است
احساس سنگینی، گرفتگی و درد در پوست بیضه
توده یا گره‌ای درون بیضه که درد ندارد
دردی که پس از فعالیت شدید یا گرما بدتر می شود
کاهش تعداد اسپرم
علت بیماری
بیماری واریکوسل – Varicocele، یک بیماری مرتبط با دستگاه تناسلی مردان است که به دلایل مختلفی می تواند به وجود آید. برای مثال وقتی برای رگ های موجود در بیضه ها امکان ورود و خروج خون به شکل طبیعی آن وجود نداشته باشد، خون در آن ها تجمع پیدا کرده و در نهایت منجر به واریکوسل می گردد.
ساختار بیضه های مردان به گونه ای است که رگ های موجود در آناتومی آن ها برای بیضه سمت راست و چپ کاملا متفاوت هستند. همین مساله می تواند در برخی موارد به واسطه اختلالی که در رگ ها ایجاد می گردد منجر به واریکوسل شود. زیرا انتقال خون از رگ های بیضه سمت چپ به قلب قدری سخت تر بوده و به فشار بیشتری نیاز دارد. در صورتی که نیروی لازم ایجاد نشده و یا مشکلی در انتقال خون به وجود آید، انباشتگی خون و تورم رگ ها اجتناب ناپذیر خواهد بود.
خطرناک ترین حالت بیماری واریکوسل مربوط به زمانی است که در اثر عوامل شکمی به وجود آید. در واقع، اگر برخی توده های شکمی و یا گره های لنفاوی موجود در این ناحیه جریان خون را مختل سازند، امکان بروز تورم و درد فراهم خواهد شد.
عوارض بیماری
واریکوسل می تواند رشد بیضه ها را کاهش داده، موجب کوچک شدن بیضه آسیب دیده شود. همچنین این بیماری می تواند تحرک و تعداد اسپرم ها را کم کند و مورفولوژی آن ها را نیز تغییر دهد و بنابراین موجب ناباروری شود، البته واریکوسل به طور مستقیم موجب انزال زودرس یا ناتوانی جنسی افراد نخواهد شد.
تشخیص بیماری
جهت تشخیص واریکوسل – Varicocele، پزشک به معاینه فیزیکی و یافتن هر گونه توده در بیضه ها می پردازد. در صورتی که توده بزرگ باشد، به راحتی در معاینه احساس خواهد شد.
در صورتی که اندازه توده کوچک باشد، پزشک از بیمار می خواهد بایستد و نفس عمیقی بکشد. این کار باعث می شود هر گونه بزرگ شدن غیر طبیعی در رگ های خونی به خوبی مشخص شود.
درمان بیماری
معمولا نیازی به درمان واریکوسل – Varicocele نیست و مشکلی برای باروری ایجاد نخواهد کرد. مگر این که:
بیمار از درد و ناراحتی شکایت کند.
تعداد اسپرم ها کم شود.
ناباروری بعد از گذشت دو سال درمان نشده باشد.
در چنین شرایطی، جراحی راه درمان می باشد.
پیشگیری بیماری
علت بروز واریکوسل کاملا مشخص نیست برای همین منظور هنوز هیچ راهی برای پیشگیری از این عارضه وجود ندارد.
