تعریف سرطان تخمدان
سرطان تخمدان – Ovarian cancer و آمنوره از بیماری ها و اختلالات شایع در میان زنان هستند. سرطان تخمدان نوعی از سرطان است که با درگیر کردن یک یا هر دو تخمدان موجب تاثیر بر تخمک گذاری و هورمون های استروژن و پروژسترون می شود. این بیماری اغلب تا پیش از گسترش یافتن در لگن و حفره شکمی قابل شناسایی نیست؛ در این زمان که مرحله آخر پیشرفت سرطان است، درمان سرطان تخمدان بسیار مشکل بوده و اغلب کشنده است. احتمال موفقیت در درمان سرطان تخمدان در مراحل اولیه بیشتر است.
انواع سرطان تخمدان
بیشتر سرطان های تخمدان، سرطان های تخمدان مخاطی هستند. این سرطان ها تومورهای بدخیمی هستند که از سلول های سطحی تخمدان تشکیل شده اند. بعضی تومورهای مخاطی کاملاً مشخص نیست که سرطانی باشند. این دسته از تومورها پتانسیل بدخیمی کمی دارند و با سرعت کمتری رشد می کنند و از سایر انواع سرطان ها هم کم خطرتر هستند.
سرطان تخمدان برای خیلی ها ترسناک است. نرخ بقای نسبی پنج ساله برای سرطان تخمدان مخاطی ، بسته به مرحله پیش روی سرطان از ۸۹ درصد تا ۱۸ درصد است. برای تومورهای با پتانسیل بدخیمی پایین (LMP) ، نرخ بقای نسبی پنج ساله از ۹۹ درصد تا ۷۷ درصد است. نرخ بقای نسبی به این معنی ست که احتمال زنده ماندن فرد بعد از تشخیص این نوع سرطان، در صورتی که در اثر عوامل دیگری مثل تصادف فوت نکند بین ۱۸ تا ۸۹ درصد است. حتما برای شما هم این سوال پیش آمده که بین ۱۸ درصد تا ۸۹ درصد فاصله زیادی ست. این فاصله ی زیاد با توجه به مرحله ی بیماری ( که در اصطلاح پزشکی stage بیماری گفته میشود ) میتواند تغییر کند.
علائم سرطان تخمدان
علائم اولیه سرطان تخمدان ممکن است شامل درد درناحیه لگن، پایین شکم یا اندام‌های تحتانی، کمر درد، نفخ یا ورم شکم، سوء هاضمه یا سوزش سر دل، احساس سیری سریع، هنگام خوردن، تکرر ادرار و فوریت در ادرار، درد در هنگام مقاربت، تغییرات در عادات روده، مانند یبوست باشد.
با پیشرفت سرطان نیز ممکن است علائمی همچون، حالت تهوع، کاهش وزن، تنگی نفس، خستگی، بی اشتهایی دیده شود.
علت سرطان تخمدان
گرچه علت این بیماری به طور دقیق مشخص نیست، اما پزشکان عواملی را شناسایی کرده اند که میتواند خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد. به طور کلی، سرطان زمانی ایجاد می شود که DNA سلول دچار جهش شود. در واقع جهش‌ها باعث می‌شوند که سلول‌ها به سرعت رشد کنند و توموری از سلول‌های غیر طبیعی ایجاد شود. سلول‌های غیر طبیعی همچنان به زندگی ادامه می‌دهند. درحالی‌که سلول‌های سالم از بین می‌روند و می‌میرند. این سلول‌ها همچنین می‌توانند به بافت‌های اطراف حمله کنند و به نواحی دیگر بدن نیز گسترش یابند که در اصطلاح به آن متاستاز گفته میشود.
تشخیص سرطان تخمدان
آزمایش های تصویر برداری مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن به پیدا کردن ناهنجاری در تخمدان کمک می کنند. این ناهنجاری میتواند یک پولیپ، ضایعه گوشتی، قارچ های تناسلی، توده خوش خیم و یا بدخیم سرطانی باشد، اما این اسکن ها نمی توانند تشخیص دهند که این ناهنجاری سرطان هست یا خیر. اگر بیمار مشکوک به سرطان باشد معمولاً قدم بعدی نمونه برداری از بافت مشکوک است. سپس یک نمونه از این بافت برای آزمایش های بیشتر به آزمایشگاه فرستاده می شود. به نمونه برداری و بررسی بافت مشکوک در آزمایشگاه بایوپسی ( biopsy ) می گویند.
درمان سرطان تخمدان
عمل جراحی برای درمان و تشخیص پیشرفت سرطان تخمدان – Ovarian cancer استفاده می شود اما اولین مرحله ی درمان است. هدف از این عمل، خارج کردن غده سرطانی بیمار است. عمل جراحی در مرحله اولیه سرطان ممکن است فقط شامل برداشتن یک تخمدان و بافت اطراف آن باشد. اما در مراحل پیشرفته تر، برداشتن هر دو تخمدان به همراه رحم و بافت های اطراف ضروری است.
در همه مراحل سرطان تخمدان، معمولاً بعد از عمل جراحی از شیمی درمانی استفاده می شود. در این مرحله از درمان از داروها برای هدف گیری و کشتن باقیمانده های تومور سرطانی در بدن استفاده می شود. داروها را می توان از طریق دهان، تزریق داخل وریدی یا مستقیما از طریق شکم (شیمی درمانی داخل صفاقی) وارد بدن کرد. زنان با تومورهای LMP معمولاً نیازی به شیمی درمانی ندارند مگر اینکه تومور بعد از عمل جراحی دوباره رشد کند.
پیشگیری سرطان تخمدان
استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی، شیر دهی، مصرف آسپرین و سابقه بارداری می‌توانند از این بیماری پیشگری کنند.
