گروه دارویی
پیشینه دارو
سولونامید ها به طور رقابتی یک آنزیم باکتریایی را که مسئول داخل کردن اسید پارامینوبنزوئیک در ساختمان اسید دی هیدروفولیک است، مهار می کنند . تری متوپریم با اتصال با آنزیم دی هیدرفولات ردوکتاز باکتری، آن را به طور قابل برگشت مهار می نماید .
موارد مصرف
کوتریموکسازول – Co Trimoxazole ترکیبی از دو آنتی‌بیوتیک از دستۀ سولفونامید ها، به نام تری‌متوپریم و سولفامتوکسازول است و عفونت های مختلفی را که از باکتری‌ها ناشی می‌شوند را درمان می‌کند. از جمله کاربرد این دارو در درمان عفونت دستگاه ادراری، عفونت گوش میانی، التهاب پروستات، ذات‌الریه و برخی مشکلات تنفسی، عفونت‌های دستگاه گوارش، اسهال هنگام مسافرت و شیگلوزیس استفاده می‌شود.
با وجود اینکه در گذشته در موارد بسیار متنوعی از عفونت ها تجویز می‌شد، اما عوارض مختلف بسیاری در اثر مصرف این دارو مشاهده شده به همین دلیل آنتی بیوتیک های دیگر به مرور زمان جایگزین کوتریموکسازول در درمان عفونت های ساده‌تر شدند و این دارو به عنوان انتخابی برای عفونت های جدی و در صورت لزوم شناخته شد.
این دارو خصوصاً برای عفونت های ناشی از ضعف سیستم ایمنی در افراد، مورد استفاده قرار می‌گیرد و با از بین بردن باکتری ها مانع از گسترش عفونت می‌شود و علائم ناشی از عفونت رفته رفته بهبود می‌یابد.
عوارض دارو
همه دارو ها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یک سری از عوارض نیز بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند. در صورت بروز هریک از عوارض زیر با مصرف کوتریموکسازول حتماً با پزشک معالج مشورت نمایید.
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد، افسردگی، تشنج، توهم
گوارشی: بی‌اشتهایی، استفراغ، اسهال، کرامپ های شکمی
خونی: آگرانولوسیتوز، آنمی آپلاستیک، آنمی مگالوبلاستیک، آنمی های همولیتیک، لوکوپنی، ترومبوسیتوز
تناسلی، ادراری: نفروزتوکسیک، کریستالوری، هماتوری
پوستی: راش، سندرم استیون- جانسون، بثورات پوستی، درماتیت اکسفولیاتیو، حساسیت به نور، کهیر، خارش
دیگر عوارض: یرقان، آنافیلاکسی، افزایش حساسیت
همچنین در صورت بروز علائم حساسیت دارویی از جمله ضایعات قرمز و خارش پوستی، تنگی نفس، ورم صورت یا لب ها، مصرف دارو را قطع کرده و به اورژانس مراجعه نمایید.
توجه: در صورتی که در طول مصرف این دارو، دچار اسهال آبکی ادامه دار یا خونی شدید به پزشک خود مراجعه نمایید.
هشدار دارویی
-در صورت تجویز طولانی مدت این دارو، لازم است بسته به تشخیص پزشک معالج، در فواصل منظم، تست شمارش سلول های خون بیمار انجام شود.
-این دارو می‌تواند بر روی بعضی از آزمایشات پزشکی، تأثیر بگذارد. مصرف آن را به پزشک و مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید.
-در صورتی که قصد جراحی یا درمان دندانپزشکی دارید، پزشک خود را از مصرف این دارو مطلع سازید.
-مصرف داروی کوتریموکسازول در افراد مسن باید با احتیاط بیشتری صورت گیرد.
-در طول درمان با این دارو بهداشت دهان و دندان را رعایت نمایید.
-در حین درمان با این دارو احتمال بروز واکنش های حساسیت به نور وجود دارد. بنابراین از قرار گرفتن غیر ضروری در برابر نور خورشید پرهیز کرده، و هنگام قرار گرفتن در معرض آن، لباس مناسب بپوشید و از کرم های ضدآفتاب و عینک آفتابی استفاده نمایید.
-این دارو ممکن است باعث خواب آلودگی شود لذا در حین درمان در رانندگی و کار هایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند، احتیاط کنید.
از اضافه نمودن سایر دارو ها به محلول تزریقی این دارو خودداری نمایید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر دارو ها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن ها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام دارو هایی که مصرف می‌کنید اعم از دارو های تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید.
برخی از دارو هایی که با کوتریموکسازول تداخل دارند، عبارتند از:
متوتروکسات
فنی توئین
سیکلوسپورین
دارو های پایین آورنده قندخون
دارو های ضد انعقاد خوراکی
پیریمتامین
اشکال دارویی
Adult Tab: 400/80 mg Ped Tab: 100/20 mg Susp: 200/40 per 5 ml
