گروه دارویی
پیشینه دارو
متوکسالن – Methoxsalen یک مشتق پسورالن است و همان طور که از ساخت DNA ، تقسیم سلولی و ساخت و تخریب سلول های اپیدرم ممانعت میکند، ممکن است باعث افزایش فعالیت تیروزیناز در سلولهای سازنده ملانین شود. رنگدانه سازی موفقیت آمیز نیازمند حضور ملانوسیت های فعال است.
موارد مصرف
متوکسالن همراه با اشعه ماوارء بنفش برای درمان ویتیلیگو (تحریک رنگدانهسازی)، افزایش مقاومت پوست به نور آفتاب، طاسی موضعی، التهابات پوستی، اگزما و همچنین درمان پسوریازیس و تظاهرات جلدی که به سایر درمان ها پاسخ نمیدهد به کار میرود.
عوارض دارو
بروز آب مراورید با مصرف دارو گزارش شده است، اما چنانچه به هنگام قرار گرفتن در معرض نور آفتاب یا اشعه ماوراء بنفش تا مدت ۲۴ ساعت بعد از مصرف دارو از عینک های آفتابی جاذب UVA استفاده شود، خطر بروز این بیماری خیلی کاهش مییابد. علائم مصرف بیش از حد دارو یا بیش از حد قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش شامل تاول زدن یا پوستهریزی پوست، قرمزی و زخم شدن پوست وورم به ویژه در پا یا قسمت تحتانی ساق پا میباشد. عوارض شایعی مانند خارش پوست و تهوع نیز گزارش شده است.
پیری زودرس پوست ممکن است متعاقب درمان طولانی مدت با PUVB بروز نماید . این اثر دائمی است و مشابه قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید است. هپاتیت سمی نزد بیماران تحت درمان بامتوکسالن گزارش شده است، لیکن ارتباط آن با مصرف دارو روشن نمیباشد.
هشدار دارویی
-در صورت وجود زالی، هیدرآ، کاهش رنگدانه سازی پوست با منشأ عفونی، لوپوس اریتماتوز حاد، پورفیری یا خشکی پوست، پیگمانتوز، آب مراورید، سابقه ابتلای به سرطان پوست، مصرف آرسنیک، یا درمان با دارو های سیتوتوکسیک، قطران زغال سنگ، اشعه ایکس و UVB باید با احتیاط مصرف شود.
– مصرف متکوسالن و UVA در انسان باعث افزایش خطر بروز سرطان سلول های سنگفرشی پوست شده است.
-منافع مصرف دارو در برابر مخاطرات آن موارد بیماری های زالی، هیدره آ یا لکودرما با منشأ عفونی، لوپوس اریتماتوز حاد و پورفیریایی که با افزایش حساسیت به نور همراه میباشد، باید سنجیده شود.
اثربخشی دارو ممکن است نیازمند ۸-۶ هفته زمان باشد، لذا نباید مقدار دارو یامدت قرار گرفتن در معرض اشعه را(به دلیل خطر بروز سوختگیهای وخیم) افزایش داد.
-چنانچه مصرف یک نوبت از دارو فراموش یا به تأخیر افتاد، برای برنامهریزی مجدد درمان با نور، باید به پزشک مراجعه شود.
-از قرار دادن پوست در معرض آفتاب (حتی از شیشه پنجره یا در روز ابری) برای حداقل ۲۴ ساعت قبل از مصرف دارو و ۸ ساعت پس از درمان بایدخودداری شود.
-در طول روز (حتی در نور مستقیم) باید تا ۲۴ ساعت پس از مصرف دارو از عینک آفتابی استفاده گردد و لبها تا ۱۵ ساعت بعد از درمان با مواد محافظتکننده در برابر آفتاب پوشانیده شوند.
-بهتر است دارو بر نواحی محدودی از پوست استعمال شود و متعاقب قرار گرفتن در معرض آفتاب یااشعه ماوراءبنفش از روی پوست برداشته شود.
-دارو با غذا یا شیر مصرف شود.
تداخلات دارویی
مصرف همزمان سیستمیک یا موضعی متوکسالن باسایر دارو های حساسکننده به نور مانند قطران زغال سنگ یا مشتقات آن، سولفونامید ها و تتراسایکلین ها میتواند باعث حساسیت بیشتر به نور شود.
استفاده همزمان فنوتیازین ها با متوکسالن به صورت سیستمیک ممکن است باعث تشدید آسیب فتوشیمیایی به مشیمیه، شبکیه و عدسی شود. مصرف همزمان متوکسالن با مواد غذایی حاوی فوروکومارین ماند لیمو، انجیر، جعفری، هویج فرنگی، خردل، هویج و کرفس به دلیل خطر بروز مسمومیت اضافی ناشی از نور توصیه نمیشود.
اشکال دارویی
Top sol : 1%