گروه دارویی
پیشینه دارو
مکانیسم اثر لیتیوم کربنات – Lithium Carbonate دقیقا مشخص نیست، اما به دلیل شباهت یون لیتیم به یون سدیم ، جایگزین سدیم شده و در ایجاد پتانسیل عمل در سلول های عصبی اختلال ایجاد می‌کند بر روی عملکرد واسطه های شیمیایی عصبی مثل نوراپی نفرین، سروتونین ، دوپامین و استیل کولین و گیرنده های آن ها تأثیر می‌گذارد و با کاهش تولید پیام رسان ثانویه اینوزیتول تری فسفات ایجاد پاسخ سلولی را تضعیف می‌کند.
موارد مصرف
لیتیوم کربنات برای درمان بیماری دو قطبی، روان پریشی و پروفیلاکسی در مانیا به کار می‌رود. اختلال دو قطبی اختلال شایعی است و از بزرگترین موانع برای سیستم بهداشتی است که می‌تواند بار مالی زیادی بر جوامع وارد کند.
به تازگی توسط محققان علوم پزشکی در انگلیس تحقیقی صورت گرفته که نشان می دهد لیتیوم در پیشگیری از سرطان روده موثر است؛ این متخصصان معتقدند که داروی لیتیوم می‌تواند به سلامت سلول های بنیادی در دستگاه هاضمه کمک کرده و آن ها را در مقابل اثرات سوء جهش های سلولی که عامل سرطان هستند، مقاوم کند.
عوارض دارو
در صورت بروز هر یک از علایم زیر، مصرف لیتیم را قطع کرده، با پزشکتان تماس بگیرید:
غش، ضربان قلب تند، کند یا نامنظم، تکلم نامفهوم، بی اختیاری ادرار یا عدم کنترل ادرار، ضعف یا خستگی غیر متعارف، افزایش وزن، سرگیجه، تهوع یا استفراغ، مشکلات بینایی یا چشم درد، کبودی و درد در انگشتان دست و پا، سردی بازو ها و پا ها، اسهال، خواب آلودگی، لرزش بدن، گیجی، تاری دید، تشنج، آکنه، تحریک پذیری، ورم آرنج و مچ دست، وزوز گوش، کاهش حس لامسه، طعم فلزی، خشکی دهان، اسهال، پرادراری، علائم کم کاری تیروئید و افزایش وزن برای بعضی ها افسردگی به وجود می‌آورد، تشنگی زیاد، بی تفاوتی نسبت به کار ها، بی حالی شدید. صرف نمک لیتیوم خطرات و عوارض جانبی دارد.
استفاده گسترده از لیتیم برای درمان اختلالات مختلف روانی شناخته شده است که می‌تواند منجر به دیابت نفروژنیک اکتسابی شود. مسمومیت با لیتیوم می‌تواند بر سیستم عصبی مرکزی و سیستم کلیوی تأثیر بگذارد و می تواند کشنده باشد.
هشدار دارویی
-هیچ گاه کمتر یا بیشتر از مقدار تجویز شده توسط درمانگر از داروی لیتیوم مصرف نکنید. حتی اگر احساس بهبودی داشتید، به هیچ وجه مصرف خود را قطع نکیند.
-اگر نوبت مصرف داروی لیتیوم را فراموش کردید، بلافاصله بعد از این که به یادتان افتاد دارو مصرف کنید. اگر کمتر از ۶ ساعت به نوبت بعدی مصرف مانده بود، نوبت خود را فراموش کنید و بر اساس برنامه دارویی دارید مصرف خود را ادامه دهید و به هیچ وجه میزان مصرف خود را تغییر ندهید.
-با وجود سابقه لوسمی این دارو نباید مصرف شود.
-در صورت داشتن سابقه بیماری های مشکلات قلبی یا فشار خون، صرع، پارکینسونیسم، عفونت، اختلال ادراری یا مشکلات کلیوی حتما قبل از مصرف این دارو از پزشک متخصص در این ظمینه مشاوره بگیرید.
-از علائم مسمومیت لیتیوم می توان به خواب آلودگی خفیف، کسالت، سرگیجه و عدم تعادل ، عدم هماهنگی، هیپررفلکسی، تشنج سایکوز، سنکوپ، مشکلات اداراری، نارسایی های گردش خون اشاره داشت که در صورت مصرف بیش از حد منجر به مرگ می گردد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم سریعا از یک درمانگر متخصص در این زمینه مشاوره بگیرید.
-مصرف داروی لیتیوم مانند هر داروی دیگری دارای اختلال دارویی است و در صورت مصرف داروی های به خصوص دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی، دارو های ضد روان پریشی (کلرپرومازین، هالوپردول، مولیدون) منجر به وجود آمدن مشکلات و عوارض جانبی بسیار خطرناک در فرد می شود. حتما قبل از مصرف هر داروی دیگری همراه با لیتیوم از یک درمانگر متخصص در این زمینه مشاوره بگیرید.
-با توجه به عوارض خواب آلودگی و سرگیجه مصرف لیتیوم توصیه می کنیم که در هنگام رانندگی یا کار هایی که نیازمند هوشیاری کامل شما هستند، در مصرف لیتیوم دقت نمایید.
-در زمان مصرف داروی لیتیوم، حتما برای رژیم گرفتن و از دست دادن آب و نمک با پزشک خود مشورت نمایید.
-هنگام ورزش کردن در هوای گرم باید احتیاط کنید چرا که کاهش مایعات در بدن سبب ایجاد مسمویت ناشی از مصرف داروی لیتیوم می شود.
-در صورت تصمیم داشتن برای بارداری و یا شیردهی ؛ حتما با پزشک خود در مورد مصرف داروی لیتیوم مشورت کنید.
-از قطع ناگهانی دارو جدا پرهیز کنید.
تداخلات دارویی
از جمله دارو هایی که با لیتیوم کربنات تداخل دارند، عبارتند از:
-مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACEIs) (مانند کاپتوپریل، انالاپریل)
-قرص‌های آب (دیورتیک‌هایی مانند هیدروکلروتیازید و فورزماید)
-دارو های دیگر برای بیماری‌های روانی (مانند کلرپرومازین، هالوپریدول، تیوتیکسین)
-شل کننده عضلانی، استازولامید، تئوفیلین، مترونیدازول، سدیم بی کربنات، اسپکتینومایسین، فنی توئین، کاربامازپین، وراپامیل، دیلتیازم، متیل دوپا، نئوستیگمین، پیریدوستیگمین
اشکال دارویی
Tab : 300 mg Sr Tab : 400 mg Cap : 400 mg
