گروه دارویی
پیشینه دارو
فنی توئین – Phenytoin موجب تثبیت غشا های تحریک پذیر سلول های عصبی و میوسیت های قلبی می شود.فنی توئین با مهار کانال های سدیم آثار ضد تشنجی خود را اعمال می کند. جذب فنی توئین از محل تزریق عضلانی متغیر و غیر قابل پیش بینی است و تزریق عضلانی آن توصیه نمی شود.
موارد مصرف
داروی فنی توئین یک داروی ضد صرع و ضد تشنج است که در کنترل تمام انواع صرع به غیر از حملات صرع کوچک کاربرد دارد همچنین در موارد عصب سه قلو، حمله مداوم صرعی، آریتمی قلبی و نیز برای تسریع در التیام زخم‌ها (بصورت موضعی) استفاده می‌شود.
مکانیسم اثر فنی توئین با تثبیت غشای نورونی و محدود کردن فعالیت های تشنجی با افزایش جریان خروجی و کاهش جریان ورودی یون سدیم از غشای نورون های قشر حرکتی مغز، کاهش سرعت هدایت، طولانی کردن دوره تحریک ناپذیری و مهار فعالیت خودبخودی ضربان ساز بطنی، کوتاه کردن پتانسیل عمل قلب می‌باشد.
عوارض دارو
همه دارو ها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز هیچ نوع عارضه ای بروز نمی‌دهند. یک سری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف داروی فنی توئین ، از بین می‌روند. در صورت بروز مستمر هریک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:
احساس مریضی ، یبوست ، سردرد ، راش ، احساس خستگی و خواب‌آلودگی ، مشکلات بینایی مانند دوبینی ، مشکلات خواب، احساس بی حسی یا سوزش ، بی اشتهایی ، لثه درد و تورم ، تغییرات صورت، آکنه، افزایش رشد مو ، لکنت زبان ، عدم تمرکز ، احساس اشتباه و گیجی ، عصبانیت ، لرز و بی‌قراری
نکته مهم: داروی فنی توئین در مواردی ممکن است سبب مشکلات پوستی و خونی گردد. در صورتی که هر کدام از علائم زیر را در خود مشاهده کردید به پزشک خود اطلاع دهید:
تب، گلو دردو ورم گره‌های لنفاوی
کهیر های شدید پوستی
زخم های دهانی
خونریزی و کبودی غیر معمول
اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از داروی فنی توئین می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.
هشدار دارویی
-اندازه گیری غلظت سرمی فنی توئین تا ۲ ساعت پس از اتمام انفوزیون وریدی و ۴ ساعت پس از اتمام تزریق عضلانی(همچنین در صورت تغییر شکل یا برند دارو)، محاسبه CBC، فولات، عملکرد کبدی و کراتینین سرم
-پایش مداوم فشارخون، نوار قلب و وضعیت تنفس هنگام دریافت لودینگ دوز و هر ۲۰-۱۰ دقیقه هنگام دریافت انفوزیون تا یک ساعت پس از اتمام آن.
-پایش عوارض جانبی در طول انفوزیون و پس از آن (عوارض شایع: نیستاگموس، سرگیجه، خارش، خواب رفتگی اندام ها، کاهش سطح هوشیاری و آتاکسی. این عوارض گذرا هستند و طی ۱۰ دقیقه پس از اتمام انفوزیون برطرف می گردند.)
-سطح فنی توئین آزاد موجود در سرم، در بیمارانی با نارسایی کبدی یا کلیوی اندازه گیری شود.
-معاینات دندانپزشکی هر ۳ ماه
-پایش سطح ویتامین D در مصرف طولانی مدت دارو
-پایش از نظر وجود علائم افسردگی، افکار خودکشی و تغییرات خلقی
-هنگام قطع درمان، دوز دارو به تدریج کاهش داده شود.
تداخلات دارویی
تداخل دارویی ممکن است عملکرد دارو ها را تغییر و خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. یک لیست از تمام دارو هایی (ازجمله دارو های با نسخه / بدون نسخه و دارو های گیاهی) که استفاده می‌کنید تهیه کرده و آن را با دکتر و داروساز خود به اشتراک بگذارید. دوز دارو مصرفی خود را بدون مشورت با دکتر خود تغییر نداده و یا مصرف دارو را ترک نکنید.
برخی از دارو هایی که ممکن است با این دارو تداخل کنند عبارت‌اند از:
آزاپروپازون ، داروناویر ، دلاویردین ، دوفتیلید ، اتراویرین ،نیزولدیپین ، ریلپیویرین ، کولسولام (colesevelam) ، مولیندون ، پیریدوکسین (ویتامین B6)، سوکرالفات، داروهای سولفا، تلیترومایسین.
دارو هایی که می‌توانند بر حذف فنی توئین از بدن و عملکرد آن تأثیرگذارند، عبارت‌اند از:
آمیودارون، ضد قارچ های آزول (مانند ایتراکونازول)، سایمتیدین، آنتی‌بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین)، استروژن ها، ایزونیازید، ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین)، مخمر سنت جان ، دیگر دارو های ضد تشنج (مانند کاربامازپین، فنوباربیتال، والپروئیک اسید).
فنی توئین می‌تواند بر روی سرعت حذف دارو های دیگر از بدن و عملکرد آن ها تأثیر گذارد . نمونه هایی از این دارو ها عبارت‌اند از :
دارو های درمان سرطان (مانند داروی ایرینوتکان)، کوبیسیستات ، کورتیکواستروئید ها (مانند پردنیزون)، سیکلوسپورین، فلودیپین (felodipine) ، کواتیاپین ، کینیدین ،سوورکسانت (suvorexant) ، تئوفیلین، ویتامین D، وارفارین(warfarin).
استفاده از برخی دارو ها احتمال تشنج را بالا می‌برند ، قبل از استفاده از این دارو ها با پزشک خود مشورت کنید. این دارو ها عبارت‌اند از: فنوتیازین ها (به عنوان مثال، تیوریدازین) و یا دارو های ضد افسردگی سه حلقه ای (به عنوان مثال، آمی تریپتیلین).
فنی توئین ممکن است اثربخشی کنترل بارداری هورمونی از قبیل قرص، پچ، یا حلقه را کاهش دهد. این می‌تواند موجب بارداری شود. با دکتر خود در مورد روش قابل اعتمادی برای کنترل بارداری گفتگو کنید و در تمام فعالیت جنسی خود از یک روش مؤثر (کاندوم لاتکس یا پلی اورتان) برای کنترل بارداری استفاده کنید.اگر دچار لکه بینی یا خونریزی شدید با دکتر خود راجع به این مورد صحبت کنید،زیرا این ممکن است نشانه‌ای از این باشد که کنترل بارداری هورمونی شما به خوبی کار نمی‌کند.
اشکال دارویی
Susp : 30 mg/5 ml (Phenytoin Sodium ) Cap : 100 mg , 50 mg (phenytoin Sodium ) inj :250 mg/5 ml
