گروه دارویی
پیشینه دارو
ریشه ی سنبل الطیب – Valeriana sisymbriifolia به عنوان مسکن و ضد اسپاسم به کار می رود و اسید والرنیک موجود در ریشه ی آن دارای خواص ضد انقباض عضلانی است.
این گیاه انقباضات ناشی از دپلاریزه شدن سلولی را مهار می کند و باعث باز شدن کانال پتاسیمی و مسدود شدن کانال های کلسیم می شود. ترکیبات والترات ، ایزووالترات و والرانون موجود در ریشه ی سنبل الطیب دارای اثرات آنتی اسپاسمودیک بر روی عضله ی صاف ایلئوم می باشد.
عصاره ی سنبل الطیب – Valeriana sisymbriifolia انقباضات ناشی از استیل کولین ، فنیل افرین و هیستامین را کاهش می دهد و اثر مهاری مستقیمی روی انقباضات رحم انسان دارد و این امر مصرف سنتی این گیاه را در درمان کرامپ های رحمی ناشی از دیسمنوره تأیید می کند. همچنین عصاره ی این گیاه دارای اثرات ضد انقباض بر روی عروق کرونر و ریه دارد و در بیماران آسمی و بیمارانی که مشکلات گوارشی دارند می تواند استفاده شود.
اثرات آرامبخشی این گیاه مربوط به روغن های فرار والرنال و اسید والرنیک می باشد. عصاره ی آبی سنبل الطیب کیفیت خواب را بهبود بخشیده و زمان شروع خواب را کاهش می دهد و دارای اثر ضد اظطراب می باشد.
تحقیقات نشان داده است عصاره ی سنبل الطیب به عنوان یک آنتی اکسیدان در کاهش بی خوابی های وابسته به استرس اکسیداتیو نیز مؤثر می باشد. ترکیبات موجود در این گیاه شامل والپوتریات، دیدروالترات و ایزوالترات در صنایع داروسازی کاربرد فراوانی دارد و برای افسردگی استفاده می شود.
موارد مصرف
نام علمی گیاه: Valeriana officinalis
نام انگلیسی: Valerian
فارسی: سنبل الطیب- علف گربه
سنبل الطیب – Valeriana sisymbriifolia دارای اثرات آرامبخش، خواب آور، ضد صرع ضد اسپاسم، کاهش دهنده ی فشارخون ، ضد نفخ و مسکن می باشد. از این گیاه در پزشکی به عنوان بهترین مسکن و آرامبخش ، درمان اسپاسم، هیستیری، میگرن و روماتیسم استفاده می شود.
عوارض دارو
سنبل الطیب – Valeriana sisymbriifolia ممکن است عوارض جانبی مختلفی از قبیل سردرد، معده درد، کندی ذهن، تحریک پذیری، پریشانی، اختلال قلبی و یا حتی بی خوابی در برخی از افراد ایجاد کند. تعداد اندکی از افراد بعد از مصرف سنبل الطیب، بخصوص در دز های بالاتر احساس رخوت می کنند. برخی از مردم خشکی دهان و رویای درهم تجربه می کنند. بهتر است از کار کردن با وسایل و ماشین آلات خطرناک بعد از مصرف سنبل الطیب اجتناب کنید. ایمنی مصرف آن در طولانی مدت مشخص نیست. ممکن است قطع این گیاه پس از مصرف طولانی مدت، سندروم ترک ایجاد کند. جهت اجتناب از بروز عوارض سندروم ترک، بهتر از سنبل الطیب به صورت تدریجی طی ۱ تا ۲ هفته قطع شود.
هشدار دارویی
چنان چه دارو های کاهش دهنده ی خواب مصرف می شود ، استفاده از دارو های مشتق از سنبل الطیب مجاز نیست. پس از ۳-۲ هفته استفاده از داروی سنبل الطیب لازم است وقفه ای در مصرف ایجاد و دوباره مصرف دارو از سر گرفته شود.
استفاده ی پیوسته از این دارو منجر به بروز فراموشی می شود ، از این رو لازم است در مصرف این گیاه دقت شود (دوازده امامی).
اطلاعات کافی در خصوص ایمنی مصرف سنبل الطیب در دوران بارداری و شیردهی موجود نیست. بهتر است احتیاط شود و از مصرف آن اجتناب شود.
سنبل الطیب سیستم عصبی مرکزی را سرکوب می کند، دارو های بیهوشی و سایر دارو هایی که در جراحی استفاده می شوند نیز سیستم عصبی مرکزی را سرکوب می کنند. این ترکیب دارویی ممکن است اثرات جانبی خطرناک ایجاد کند، حداقل ۲ هفته قبل از جراحی از مصرف سنبل الطیب اجتناب کنید.
تداخلات دارویی
-الکل: الکل موجب گیجی و خواب آلودگی می شود. سنبل الطیب – Valeriana sisymbriifolia نیز گیجی و خواب آلودگی ایجاد می کند. مصرف مقادیر زیاد الکل و سنبل الطیب ممکن است گیجی و خواب آلودگی شدید ایجاد کند.
-آلپرازولام: سنبل الطیب سرعت شکست آلپرازولام توسط کبد را کاهش می دهد. مصرف همزمان سنبل الطیب و آلپرازولام ممکن است سبب افزایش اثرات و عوارض جانبی آلپرازولام مثل خواب آلودگی شود.
-دارو های آرام بخش: سنبل الطیب ممکن است گیجی و خواب آلودگی ایجاد کند. دارو های آرام بخش نیز می توانند موجب گیجی و خواب آلودگی شوند. مصرف همزمان دارو های آرام بخش و سنبل الطیب ممکن است سبب افزایش خواب آلودگی شود.
برخی از دارو های آرام بخش شامل موارد زیر هستند:
آلپرازولام، کلونازپام، دیازپام، لورازپام، میدازولام، تمازپام، تریازولام، …
-دارو های سرکوب کننده سیستم عصبی مرکزی: سنبل الطیب ممکن است گیجی و خواب آلودگی ایجاد کند. دارو های سرکوب کننده سیستم عصبی مرکزی نیز می توانند موجب گیجی و خواب آلودگی شوند. مصرف همزمان دارو های آرام بخش و سنبل الطیب ممکن است سبب افزایش خواب آلودگی شود.
برخی از دارو های این دسته شامل موارد زیر می باشند:
پنتوباربیتال، فنوباربیتال، سکوباربیتال، تیوپنتال، فنتانیل، مورفین، پروپوفول،…
اشکال دارویی
متن اشکال دارویی
