گروه دارویی
پیشینه دارو
دیگوکسین – Digoxin نیروی انقباضی قلب را افزایش و هدایت الکتریکی آن را کاهش میدهد. احتمالاً افزایش نیروی انقباضی عضله قلب، ناشی از مهار پمپ مبادله یون های سدیم و پتاسیم در غشای سلولی عضله قلب میباشد. بر اثر بلوک این پمپ سطح سدیم داخل سلولی افزایش مییابد و منجر به کاهش فعالیت پمپ سدیم/کلسیم (NCX) در غشای سلول های میوکارد میشود. حاصل نهایی این فرایند افزایش سطح یون های کلسیم در داخل سلول های میوکارد است که بر فعالیت انقباضی فیبر های میوکارد افزوده میشود. این دارو سرعت هدایت قلبی را کاهش و دوره تحریک ناپذیری گره دهلیزی ـ بطنی را افزایش میدهد.
موارد مصرف
داروی دیگوکسین در درمان نارسایی احتقانی قلب و برای پیشگیری و درمان آریتمی قلبی مصرف میشود.
داروی دیگوکسین نیروی انقباضی قلب را افزایش داده و هدایت الکتریکی آن را کاهش میدهد. تصور میشود افزایش سرعت و نیروی انقباضی عضله قلب ناشی از مهار یون های سدیم و پتاسیم از غشاء سلولی عضله قلب باشد. در نتیجه جریان ورودی کلسیم و آزاد شدن یون های کلسیم آزاد در سلول های میوکارد افزایش یافته که به نوبه خود بر فعالیت انقباضی فیبر های میوکارد افزوده میشود. این دارو سرعت هدایت قلبی را کاهش داده و دوره تحریک ناپذیری گره دهلیزی-بطنی را افزایش میدهد.
عوارض دارو
همه دارو ها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضه ای بروز نمیدهند. یک سری از عوارض نیز بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین میروند. در صورت بروز هریک از عوارض زیر با مصرف داروی دیگوکسین با پزشک معالج مشورت نمایید.
-عوارض جانبی شایع این دارو عبارتند از:
سردرد، سرگیجه، اضطراب، افسردگی، ضعف، تهوع، اسهال، راش
-در صورت بروز عوارض زیر، فوراً با پزشک تماس بگیرید:
افکار یا رفتار غیرمعمول، توهم، گیجی، ضعف، احساس سبکی سر، مشکلات بینایی (مانند تاری دید)، ضربان قلب سریع، آهسته یا ناهموار، تورم یا حساسیت پستان، درد معده، تهوع، استفراغ، اسهال، مدفوع سیاه، خونی یا قیر مانند، (در کودکان و نوزادان) درد معده، کاهش وزن، تأخیر رشد، تغییر رفتار
-علائم مصرف بیش از حد داروی دیگوکسین عبارتند از:
احساس خستگی، کاهش اشتها، تهوع، استفراغ
هشدار دارویی
-این دارو در موارد زیر باید با احتیاط فراوان مصرف شود:
کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک همراه با انسداد جریان خروجی از بطن چپ، قلب ریوی، نارسایی قلبی با اختلال عملکرد دیاستولی، سندرم W-W-P ،انسداد گره دهلیزی بطنی، اختلال عملکرد گره سینوسی-دهلیزی، اختلالات الکترولیت ها (کاهش کلسیم، پتاسیم و منیزیم، افزایش کلسیم خون) عیب کار کلیه.
-در بیماران سالخورده و بیمارانی که از دستگاه ضربان ساز مصنوعی استفاده میکنند، تنظیم دقیق مقدارمصنوعی استفاده میکنند، تنظیم دقیق مقدار مصرف دارو ضروری است، زیرا ممکن است دچار مسمومیت شوند.
-اندازهگیری مقدار ثابت و حداقل غلظت دارو در سرم در طول درمان بااین دارو ضروری است. پیگیری وضعیت ECG و تعیین غلظت الکترولیت ها در سرم نیز ضروری میباشد.
-قرص های دیگوکسین، دارای فراهمی زیستی متفاوتی هستند. این مسأله باید در دیژیتالیزه کردن بیمار، یا در درمان نگهدارنده با قرص های دیگوکسین مد نظر قرار گیرند.
-هر ۵۰ میکروگرم از دیگوکسین تزریقی، از نظر مقدار مصرف معادل با ۵/۶۲ میکروگرم قرص یا الگزیر میباشد.
-دوره درمان باید کامل شود و دارو هر روز در وقت معین مصرف شود.
-اگر یک نوبت مصرف دارو فراموش شود، چنانچه پس از ۱۲ ساعت به یاد آورده شود، به هیچ وجه آن نوبت نباید مصرف شود و مقادیر مصرف بعدی نیز دو برابر نگردد، اگر به مدت دو روز یا بیشتر مصرف دارو فراموش شود، باید به پزشک مراجعه شود.
-در صورت تغییر شکل تزریقی به شکل خوراکی دارو، تنظیم مقدار مصرف ممکن است ضروری باشد.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر دارو ها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن ها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام دارو هایی که مصرف میکنید اعم از دارو های تجویزی و غیر تجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید.
از جمله دارو هایی که با داروی دیگوکسین تداخل دارند، عبارتند از:
-ضد قارچ های آزولی (مانند ایتراکونازول)
-آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند کلاریترومایسین، اریترومایسین)
-ریفامایسین ها (مانند ریفامپین)
-آمیودارون
-درونیدرونات
-پروپافنون
-مخمر سنت جان
برخی از دارو ها ممکن است نارسایی قلبی شما را بدتر کنند. راجع به دارو هایی که استفاده میکنید، از پزشک خود سؤال بپرسید. به خصوص دارو هایی مانند: دارو های سرفه و سرماخوردگی، مکمل های رژیم غذایی، دارو های ضد التهابی غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن)
اشکال دارویی
Elixir (60 ml) : 0.05 mg/ml Inj : 0.25 mg/ml (2ml) Oral Drops : 0.5 mg/ml Tab : 0.25 mg