گروه دارویی
پیشینه دارو
دونپزیل – Donepezil داروئی است که غالب اوقات به صورت قرص یافت می شود، این دارو یک مهار کننده برگشت پذیر استیل کولین استراز است و از نظر ساختاری با سایر عوامل آنتی کولین استراز ارتباطی ندارد.
موارد مصرف
داروی دونپزیل برای کاهش علائم زوال عقل مرتبط با بیماری آلزایمر مانند از دست دادن حافظه استفاده می‌شود. این دارو زوال عقل را درمان نمی‌کند، اما می‌تواند در برخی افراد، سرعت پیشرفت علائم را کاهش دهد.
داروی دونپزیل با افزایش سطح یک ماده شیمیایی طبیعی به نام استیل کولین عمل می‌کند. این ماده شیمیایی است که اجازه می دهد تا سلول های عصبی در مغز با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و افراد مبتلا به زوال عقل سطح پایینی از آن را دارند.
یاسنال یکی از نام های تجاری داروی دونپزیل است که توسط شرکت KRKA تولید می‌شود.
از جمله شرکت های دارویی ایرانی که داروی دونپزیل را تأمین می‌کنند عبارتند از: حکیم، ابوریحان، سبحان دارو، لقمان، اکتوور و …
عوارض دارو
همه دارو ها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضه ای بروز نمی‌دهند. یک سری از عوارض نیز بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند. در صورت بروز هریک از عوارض زیر با مصرف داروی دونپزیل به پزشک معالج اطلاع دهید.
-از جمله عوارض این دارو عبارتند از:
گیجی، خواب آلودگی، افت فشار، از دست دادن اشتها، استفراغ، اسهال
-در صورت بروز عوارض زیر، فوراً پزشک را مطلع سازید:
تب، سردرد حاد، خستگی بیش از حد، بی خوابی، مشکل در خواب، گیجی یا افسردگی، توهم، احساس آشفتگی و بی قراری، تغییرات خلق و خو، تنگی نفس یا خس خس، درد قفسه سینه یا تپش قلب، تغییر بینایی یا تاری دید، افزایش درد ماهیچه، مفصل یا بدن، کبودی، خونریزی، گر گرفتن پوست، بثورات خارش‌دار، تعریق
اشک ریزی، افزایش قابل توجه بزاق، ناراحتی مداوم شکمی، اسهالی که رفع نمی‌شود،ذبی اختیاری یا تکرر ادرار
هشدار دارویی
-وضعیت شناختی از طریق آزمایشات متعدد یا دیگر امتیاز بندی های زوال عقل ارزیابی شود.
-لازم است که بیمار از لحاظ کاهش وزن پایش شود. در صورت کاهش اشتها یا کاهش وزن شدید، توصیه به قطع دارو می شود.
-لازم است که نبض بیمار پایش شود و در صورت بروز برادی کاردی، توصیه به قطع دارو می شود.
-بیمار از لحاظ بروز بحران کولینرژیک (اسهال، دفع ادرار، میوز، برونکواسپاسم، برادی کاردی، تحریک پذیری، ریزش اشک،
ترشح بزاق و افزایش تعریق)، بی اختیاری ادرار و عدم تحمل گوارشی پایش گردد.
-لازم است که بیمار از لحاظ خونریزی گوارشی پایش شود.
-به بیمار گوشزد شود که علایم رابدومیولیز را به سرعت گزارش کند.
-دارو را شب ها هنگام خواب مصرف کنید.
-مصرف آب و مایعات بدون کافئین به اندازه ی مناسب در دوره ی مصرف این دارو لازم است.
-در صورت تب، درد عضلانی شدید یا تغییرات خلق و خو فورا به پزشک مراجعه کنید.
-در صورتی که ۷ روز مصرف این دارو را فراموش کرده اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تأثیر دارو ها را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن ها شود. بنابراین برای مصرف این دارو، لیست تمام دارو هایی که مصرف می‌کنید اعم از دارو های تجویزی و غیر تجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشک متخصص مغز و اعصاب خود در میان بگذارید.
از جمله دارو هایی که با داروی دونپزیل تداخل دارند، عبارتند از:
دارو های ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) (مانند آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن) یا دارو هایی که شامل این دارو ها (مانند دارو های ضد درد یا تب) می‌باشند.
اشکال دارویی
Tab : 5 ,10 mg
