گروه دارویی
پیشینه دارو
تیکوپلانین – Teicoplanin مثل ونکومایسین یک آنتی بیوتیک گلیکوپیپتیدی است که البته نسبت به ونکومایسین علیه سوش های حساس موثر تر است. البته برخی از باکتری های کواگولاز منفی نظیر استافیلوکوک ها به ونکومایسین حساسترند . مقاومت به اثر درمانی تیکوپلانین خیلی سریع در استافیلوکوک ها و انتروکوک ها ایجاد می شود . هر دوی این آنتی بیوتیک ها برعلیه باکتری های گرم مثبت دارای اثر هستند.
تیکوپلانین در موش های حساس اثر باکتریوسید دارد ، به جز در برخی از کوآگولاز منفی ها مثل استافیلوکوک ها که ممکن است در آن ها اثر باکتریواستاتیک داشته باشد . این آنتی بیوتیک روی اثر ایمی پنم ها و آمینوگلیکوزید ها اثر سینرژیک دارد . جذب گوارشی تیکلوپلانین از مجرای گوارشی خیلی کم است . به دنبال یک دوز ۴۰۰ میلی گرمی داخلی وریدی حداکثر غلظت پلاسمایی که یک ساعت بعد ایجاد می شود، عبارت است از ۲۰ تا ۲۵ میکروگرم در هر میلی لیتر . به دنبال تزریق IM آنتی بیوتیک شاهد جذب بالای آن با فراهمی زیستی ۹۰ درصد است که پس از تجویز ۳mg/kgIMحداکثر غلظت پلاسمایی یعنی ۷ میکروگرم در میلی لیتر طی ۲ تا ۴ ساعت ایجاد می شود . فارماکوکینتیک این دارو سه فازی است با توزیع دوفازی و حذف طولانی مدت و نفوذ آنتی بیوتیک به CSF خیلی کم است اتصال به پروتئین دارو حدود ۹۵ درصد است و تنها از طریق فیلتراسیون گلومرولی به ادرار دفع می شود که به صورت تغییر نیافته است .نیمه عمر متوسط دارو ۳۰ تا ۱۹۰ ساعت است که این البته به زمان نمونه گیری بستگی دارد که البته به منظور محاسبه دوز دریافتی نیمه عمر پیشنهادی دارو ۶۰ ساعت است.
موارد مصرف
تئی‌کوپلانین یک آنتی بیوتیک مورد استفاده در پیشگیری و درمان عفونت های جدی ناشی از باکتری های گرم مثبت، از جمله استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی‌سیلین و انتروکوک فکالیس است. این آنتی بیوتیک از دسته آنتی بیوتیک های گلیکوپپتیدی نیمه سنتزی با طیف فعالیت مشابه با وانکومایسین است. مکانیسم عمل آن مهار سنتز دیواره سلولی باکتریایی است.
عوارض دارو
عوارض نظیر تب ، راش و خارش پوست ، آنافیلاکسی و برونکواسپاسم از جمله عوارض مصرف تیکلوپلانین در بیماران هستند که البته در مقایسه با ونکومایسین ، در تجویز IVاین عوارض کمتر خواهد بود ، هرچند عوارض دیگر مثل Flushing را در اندام های فوقانی شاهد خواهیم بود .
عوارض ناشی از حساسیت به دارو عبارتند از :
سختی پوست ، آنژیوادم و عوارض نادر جلدی دیگری نظیر درماتیت اکسفولیاتیو ، آریتمای مولتی فرم ، سندرم استیونس –جانسون و نکروز اپی درمال .
ناراحتی گوارشی و نیز سردرد ، ترومبوسیتوپنی ( به ویژه با دوز بالای دارو ) لکوپنی ، توتروپنی ، اختلال در شاخص آنزیم های کبدی و درد ، اریتما ، ترومبوفلبیتیس یا آبسه در محل تزریق نیز از دیگر عوارض مصرف این دارو است.
هشدار دارویی
-به دلیل بروز سمیت کلیوی طی درمان بررسی عملکرد کلیوی بیمار ضروری است.
-به دلیل بروز سمیت خونی طی درمان بررسی وضعیت خونی بیمار ضروری است.
-در نارسایی کلیوی دوز دارو باید تصحیح گردد.
-در صورت بروز هر گونه عارضه پوستی سریعا با پزشک تماس بگیرید.
-به دلیل ترشح دارو در دوران شیر دهی با احتیاط استفاده شود.
-شمارش سلول های خونی و آزمایش عملکرد کلیه و کبد توصیه میشود.
-پایش عملکرد گوش در درمان طولانی مدت با دارو در افرادی که عیب کار کلیه دارند یا افرادی که سایر دارو های نوروتوکسیک یا نفروتوکسیک را مصرف می نمایند توصیه میشود.
-در صورت داشتن بیماری خاصی یا باردار بودن یا شیر دادن به نوزاد ، پزشک خود را مطلع سازید.
تداخلات دارویی
در صورت مصرف همزمان دارو با آمینوگلیکوزید ها، سیس پلاتین، آمفوتریسین B احتمال افزایش عوارض جانبی وجود دارد.
اشکال دارویی
Inj :200 , 400 mg
