گروه دارویی
پیشینه دارو
تاموکسیفن – Tamoxifen Citrate یک عامل غیر استروئیدی است که به گیرنده های استروژن متصل می شود و موجب تغییرات ساختاری در گیرنده می شود. این امر منجر به انسداد یا تغییر در بیان ژن های وابسته به استروژن می شود. در نتیجه ی پیوند طولانی مدت تاموکسیفن با کروماتین هسته ای، موجب کاهش فعالیت DNA پلی مراز، اختلال در به کارگیری تیمیدین، انسداد جذب استرادیول و کاهش پاسخ استروژن می شود.
احتمال دارد که تاموکسیفن با سایر فعال کننده هاویا مهار کننده های کمکیدر بافت ارتباط برقرار کند و به گیرنده های مختلف ER-alphaوER-beta متصل شود و اثرات استروژنیک و آنتی استروژنیک ایجاد کند.
موارد مصرف
تاموکسیفن برای درمان سرطان پستان و نازایی وابسته بهاولیگومنوره یا آمنوره ثانویه مصرف می‌شود.
همچنین از تاموکسیفن می‌توان در مواردی با تجویز پزشک برای درمان ماستالژی (درد پستان) هم استفاده کرد و برای جلوگیری از بزرگی پستان در مردان بر اثر استفاده بیش از حد از داروهای هورمونی بدنسازی نیز کاربرد دارد اما به دلیل ایجاد طاسی سر توصیه نمی‌شود.
عوارض دارو
گشادی عروق، گرگرفتگی، افزایش فشار خون، ادم محیطی، تغییرات پوستی، راش پوستی، گرگرفتگی، احتباس آب، کاهش وزن، آمنوره، تهوع، تهوع و استفراغ، ترشحات واژینال، قاعدگی نامنظم، خونریزی واژینال، ادم لنفاوی، خستگی، تغییرات خلق، درد، افسردگی، سستی، آرتریت، درد مفاصل، فارنژیت از عوارض شایع این دارو است.
هشدار دارویی
۱- پیش از شروع درمان، انجام تست بارداری در زنان متاهلی که در سنین باروری می باشند، الزامی است.
۲- شمارش افتراقی سلول های خونی (CBC with diff)، سطح پلاکت، سطح کلسیم سرم، عملکرد کبدی، سطح کلسترول و تری گلیسرید (در بیماران با اختلال دیس لیپیدمی) ارزیابی شود.
۳- در بیماران مصرف کننده داروهای آنتاگونیست ویتامین کا، INR و PT به دقت پایش شود.
۴- معاینات چشمی به صورت دوره ای (به خصوص در صورت بروز مشکلات بینایی یا آب مروارید) انجام شود.
۵- تراکم مغز استخوان در زنان یائسه ارزیابی گردد.
۶- ماموگرافی، معاینات پستان و ژنیکولوژیک در ابتدای درمان و در مصارف طولانی مدت دارو به صورت سالانه انجام گیرد.
۷- بیمار از لحاظ بروز خونریزی غیرطبیعی واژینال، بی نظمی های قاعدگی، درد یا فشار لگنی، ترومبوز ورید عمقی (تورم و حساسیت به لمس در پا) و آمبولی ریوی (تنفس کوتاه) پایش شود و به بیمار گوشزد شود که این علائم را به سرعت گزارش کند.
تداخلات دارویی
استروژن ها ممکن است با اثرات درمانی تاموکسیفن تداخل نمایند. ترکیباتی مثل سایمتیدین، فاموتیدین، رانیتیدین و سایر آنتی اسیدها با افزایش PHمعده، موجب حلالیت زودرس دارو و در نتیجه باز شدن نا بجای قرص های روکش دار روده ای شوند.
اشکال دارویی
Tab : 10 mg ,20 mg
