گروه دارویی
پیشینه دارو
بتامتازون – Betamethasone با عبور از غشاء سلولی به گیرنده های خود در سیتوپلاسم متصل شده و کمپلکس دارو-گیرنده وارد هسته سلولی می شود. این کمپلکس با اتصال به نواحی خاصی از DNA موجب تحریک روند رونویسی mRNA و به دنبال آن ساخت آنزیم هایی می گردد که درنهایت مسئول اثرات سیستمیک کورتیکواستروئیدها می باشند. این دارو با جلوگیری از تجمع سلول های التهابی درناحیه التهاب، مهار فاگوسیتوز و آزاد شدن آنزیم های مسئول در التهاب و مهار ساخت و آزاد شدن واسطه های شیمیایی التهاب اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می کند.
موارد مصرف
بتامتازون – Betamethasone برای درمان جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی استفاده می‌شود. این دارو همچنین در درمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی، هیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیوی و تحریک بلوغ ریوی جنین در زایمانهای زودرس و ادم مغزی نیز مؤثر است. از این دارو به شکل تزریق اینتراتکال یا اپیدورال برای کاستن از دردهای ناشی از متاستازهای استخوانی در بدخیمی ها یا مواردی که درد های کمر به شکل رادیکولر هستند نیز استفاده شده‌است.
عوارض دارو
درمان دراز مدت با بتامتازون، بیمار را از جهت ابتلا به بیماریهای عفونی مستعد می‌کند و از طرفی علائم عفونت نیز پنهان می‌شود. مصرف مقادیر زیاد بتامتازون می‌تواند اختلالات روانی را تشدید کند. آب مروارید کاهش یا تاری دید و تکرار ادرار و پرنوشی، قرحه گوارشی، علائم شبه کوشینگ، آکنه، درد در ناحیه سرینی، افزایش فشار خون و قند خون، ادم ریوی در مادر و سردرد از عوارض جانبی دارو هستند.
هشدار دارویی
-استفده طولانی مدت بتامتازون می تواند منجر به مهار رشد شود.
-به دنبال مصرف این دارو ممکن است آزمون های بررسی عملکرد محور هیپوتالاموس-هیپوفیز –غده فوق کلیوی دچار اختلال شود.
-در افراد مسن و به خصوص خانم های یائسه، احتمال ایجاد پوکی استخوان و فشار خون بالا، افزایش می یابد.
-در صورت نیاز به جراحی و یا درمان اضطراری و نیز مصرف دارو در بیماران دیابتی، باید احتیاط کرد.
-برای به حداقل رساندن تحریک گوارشی شکل خوراکی بتامتازون باید بعد از غذا مصرف شود.
-از قطع ناگهانی مصرف دارو بعد از استفاده طولانی(بیش از ۳ هفته) پرهیز شود.
-در طول درمان، مصرف سدیم بایستی محدود شده و مصرف مکمل های حاوی پتاسیم توصیه می شود.
-معاینات چشم پزشکی در طول درمان دراز مدت، به طور مرتب باید انجام گیرد.
تداخلات دارویی
مصرف هم‌زمان این دارو با ریفامپین، داروهای ضدصرع مانند کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین و پریمیدین موجب تسریع متابولیسم بتامتازون و کاهش اثر دارو می‌گردد. این دارو ممکن است باعث کاهش اثر داروهای پایین آورنده قند خون یا داروهای کاهنده فشار خون گردد. مصرف هم‌زمان با داروهای NSAIDS، خطر بروز عوارض و خون‌ریزی از دستگاه گوارش را افزایش می‌دهد.
اشکال دارویی
Tab: 0.5mg Inj : 4mg/ml
