گروه دارویی
پیشینه دارو
استاوودین – Stavudine فعالیت ترانس کریپتاز معکوس -۱HIV را توسط رقابت با سوبسترای طبیعی dGTP و همچنین توسط اتصال به DNA ویروسی مهار می کند.
موارد مصرف
استاوودین – Stavudine یک داروی ضد رتروویروسی است. این دارو برای کنترل علائم عفونت HIV به کار می‌رود.
این دارو پیشروی و تکثیر ویروس HIV را کاهش می‌دهد اما یک درمان قطعی محسوب نمی‌شود. ویروس HIV سبب تخریب سلول هایی در بدن به نام سلول های CD4 می‌شود. این سلول ها برای دفاع از بدن در برابر انواع عفونت ها بسیار مهم هستند. اگر عفونت HIV درمان نشود سیستم ایمنی به تدریج ضعیف می‌شود و توانایی مقابله با عفونت های مختلف را از دست می‌دهد.
استاوودین – Stavudine به عنوان یک داروی ضد رتروویروسی آنتاگونیست CCR5 است که گیرنده CCR5 مورد نیاز ویروس HIV برای ورود به سلول‌های T با مارکر CD4 را مسدود می‌کند. در نتیجه استاوودین با کاهش ورورد و میزان ابتلا به ویروس در سلول‌های ایمنی بدن، به حفظ سلامتی سیستم ایمنی کمک می‌کند.
استاوودین – Stavudine برای ایدز متعلق به گروهی از دارو های آنتی رتروویرال (ضد رتروویروسی) به نام مهارکننده های ترانس کریپتاز معکوس نوکلئوزیدی (NRTIs) است. این دارو در کنار تعدادی از دارو های دیگر ضدویروسی، به‌عنوان بخشی از درمان ترکیبی تجویز می‌شود. استفاده از سه یا تعداد بیشتری داروی ضد رتروویروسی به طور همزمان، مؤثرتر از استفاده تکی دارو است. مصرف ترکیبی دارو های مختلف خطر ایجاد مقاومت در برابر هر یک از دارو ها را کاهش می‌دهد.
عوارض دارو
همه دارو ها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضه‌ای بروز نمی‌دهند. یک سری از عوارض بعد از گذشت مدت کوتاهی از مصرف دارو، از بین می‌روند. در صورت بروز مستمر هریک از عوارض می‌بایست به پزشک اطلاع داده شود:
راش پوستی: در صورتی که راش‌ها شدیدتر شدند، سریعاً به پزشکتان اطلاع دهید.
احساس بی حسی در بازو، دست و پا: در صورتی که این عارضه شدیدتر شد، سریعاً به پزشکتان اطلاع دهید.
کسالت، سوء هاضمه و شکم درد: غذاهای ساده مصرف کنید و از خوردن غذاهای تند و پرچرب خودداری کنید.
اسهال: آب فراوانی بنوشید تا آب از دست رفته تأمین شود.
خواب آلودگی، ضعف و سرگیجه: در این شرایط از رانندگی کردن و کار با ابزار خودداری نمایید.
سردرد: از پزشکتان بخواهید که یک مسکن مناسب برایتان تجویز نماید.
کاهش اشتها، مشکلات خواب، افسردگی: در صورتی که هر کدام از این موارد دردسر ساز شد با پزشکتان مشورت نمایید.
نکته مهم: دکتر شما راجع به امکان بروز اسیدوز لاکتیک با شما صحبت خواهد کرد. اگر شما دچار هر یک از علائم زیر شدید، فوراً به دکتر خود اطلاع دهید:
احساس بیماری ، درد شکمی ، کاهش اشتها ، کاهش وزن ، تنفس سریع یا نفس نفس زدن
اگر شما هر علائم دیگری دارید که احساس می‌کنید به خاطر استفاده از داروی استاوودین می‌باشد، با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف بیش از حد داروی استاوودین (مسمومیت دارویی)
استاوودین را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک ، مصرف نکنید.
هشدار دارویی
– در افراد زیر با احتیاط مصرف شود: افرادی که به زیدوودین، زال سیتابین و دیدانوزین حساسیت داشته اند، افراد مبتلا به سرکوب مغز استخوان، اختلال کلیوی( تنظیم دوز توصیه می شود)، اختلال کبدی و نوروپاتی محیطی
– زیدوودین نباید بصورت همزمان با استاوودین مصرف شود.
– اسیدوز لاکتیک و هپاتومگالی شدید همراه با کبد چرب در اثر مصرف استاوودین گزارش شده است که موارد کشنده را نیز شامل می شود. مصرف همزمان دیدانوزین این خطر را افزایش می دهد. در افراد با عوامل خطر بیماری کبدی با احتیاط مصرف شود (هرچند اسیدوز لاکتیک در افراد بدون عوامل خطر هم دیده شده است، این خطر در جنس مونث، افراد چاق، حاملگی و استفاده طولانی مدت از دارو افزایش می یابد).
– ضعف حرکتی شدید که بیانگر سندروم گیلن باره نیز می تواند باشد گزارش شده است.
– می تواند باعث تجمع چربی در بافت ها گردد.
– می تواند نقص ایمنی ایجاد کرده و پاسخ های التهابی به عفونت های فرصت طلب بروز کند.
– پانکراتیت در مصرف همزمان با دیدانوزین که گاها کشنده نیز بوده است گزارش شده است.
– مصرف همزمان با اینترفرون آلفا با یا بدون ریباویرین در بیماران مبتلا به HIV/HBV با احتیاط انجام شود.
– از مصرف همزمان با هیدروکسی اوره به دلیل افزایش خطر سمیت کبدی، پانکراتیت و نوروپاتی محیطی خودداری شود.
– بدون توجه به غذا می توان مصرف نمود.
– برخی از فراورده های این دارو حاوی سوکروز هستند.
– محلول خوراکی باید قبل از استفاده به خوبی تکان داده شود.
تداخلات دارویی
– از مصرف همزمان استاوودین با هیدروکسی اوره و زیدوودین خودداری شود.
– استاوودین می تواند سطوح و اثرات دیدانوزین و هیدروکسی اوره را افزایش دهد.
– سطوح و اثرات استاوودین می تواند توسط هیدروکسی اوره و ریباویرین افزایش یابد.
اشکال دارویی
Cap. 40 mg
