تعریف بیماری
یرقان – Jaundice که به عنوان زردی نیز شناخته میشود، اصطلاحی است برای توصیف پوست صورت و سفیدی چشم فرد که مایل به زرد است. در این حالت مایعات بدن نیز ممکن است زرد باشد. رنگ پوست و سفیدی چشم بسته به سطح بیلی روبین متفاوت است. بیلی روبین ماده زائدی است که در خون یافت میشود. سطوح متوسط بیلی روبین منجر به رنگ زرد میشود، در حالی که سطوح بسیار بالا به رنگ قهوهای به نظر میرسد.
حدود ۶۰ درصد از همه نوزادان متولد شده در ایالات متحده یرقان – Jaundice دارند. با این حال، این بیماری ممکن است برای افراد در هر سنی اتفاق بیفتد و معمولاً نتیجه یک بیماری زمینهای است.
انواع بیماری
سه نوع اصلی یرقان وجود دارد:
کبدی: این نوع زردی در نتیجه بیماری یا آسیب کبدی ایجاد میشود.
همولیتیک: این نوع زردی در نتیجه همولیز یا تجزیه سریع گلبولهای قرمز رخ میدهد و منجر به افزایش تولید بیلیروبین میشود.
انسدادی: این نوع زردی در نتیجه انسداد مجرای صفراوی ایجاد میشود و مانع از خروج بیلیروبین از کبد میشود.
علائم بیماری
اصلیترین علائم این بیماری زرد شدن پوست و سفیدی چشمها، خارش پوست، درد شکمی (بالا سمت راست)، کاهش وزن و تب است. البته این بیماری میتواند در مراحل اولیه بدون علامت هم باشد.
علت بیماری
یرقان – Jaundice، زرد شدن پوست و سفیدی چشم است که وقتی بدن به طور صحیح بیلی روبین را پردازش نکند اتفاق میافتد. ممکن است به دلیل مشکلی در کبد باشد.
همچنین به نام ایکتروس شناخته میشود.
بیلی روبین ماده زائد زرد رنگی است که پس از خارج شدن آهن از خون، در جریان خون باقی میماند.
با رسیدن بیلی روبین به کبد، مواد شیمیایی دیگری به آن متصل میشوند. ماده ای به نام بیلی روبین کونژوگه تولید میشود.
کبد صفرا را که یک مایع گوارشی است تولید میکند. بیلی روبین کونژوگه وارد صفرا شده، سپس بدن را ترک میکند. این نوع بیلی روبین است که به مدفوع رنگ قهوه ای میدهد.
اگر بیلی روبین زیاد باشد، می تواند به بافتهای اطراف نشت کند. این اختلال به هایپربیلی روبینمی معروف است و باعث ایجاد رنگ زرد در پوست و چشم میشود.
عوارض بیماری
عوارض یرقان – Jaundice معمولا بهدلیل مشکل زمینهای است که باعث این بیماری شده، نه خود یرقان! بهعنوان مثال، اگر انسداد مجاری صفراوی منجر به زردی شود، ممکن است خونریزی کنترلنشده ایجاد شود. خونریزی به این دلیل اتفاق میافتد که انسداد مجاری باعث کمبود ویتامینهای موردنیاز برای لخته شدن میشود. خارش شدید پوست و بیخوابی هم از عوارض ابتلا به این بیماری هستند.
تشخیص بیماری
متخصص گوارش و کبد بعد از معاینه فیزیکی، برای انجام آزمایش عملکرد کبد و در صورت نیاز برای انجام سونوگرافی، امآرآی و یا بیوپسی اقدام میکند.
درمان بیماری
اثبات یرقان – Jaundice با انجام آزمایش انجام می شود. در صورتی که بعد از انجام آزمایش مشخص شود که کبد بیمار دچار مشکل شده بایستی درطول دوره درمان از رژیم غذایی کم چرب و غذاهای حاوی کربوهیدرات زیاد استفاده کنید. اگر بعد از انجام آزمایش، علت یرقان عفونت کبدی تشخیص داده نشود، آزمایش های دیگری برای یافتن علت اصلی انجام می شود. در مواردی هم با توجه به وجود سنگ یا تومور در صفرا نیاز به جراحی می شود که این جراحی توسط جراح عمومی انجام می شود.
پیشگیری بیماری
یرقان – Jaundice مربوط به عملکرد کبد است. ضروری است که افراد با یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و عدم زیاده روی در مصرف الکل، سلامتی این ارگان حیاتی را حفظ کنند.