تعریف بیماری
گریوز – Graves روی غده تیروئید تاثیر می‌گذارد، اما در دسته بیماری‌های خودایمن قرار می‌گیرد. گریوز – Graves زمانی ایجاد میشود که بدن آنتی بادیهایی می‌سازد که می‌تواند اثر تخریبی روی بخشی از غده تیروئید داشته باشد و در همان حال این آنتی بادی‌ها بر روی گیرنده‌های فعال کننده غده تیروئید تاثیر می‌گذارند؛ به همین دلیل غده تیروئید، به‌صورت اشتباه، توسط این آنتی بادی‌ها فعال میشود.
این فعالیت زیاد غده تیروئید، علائمی برای بدن به همراه دارد. بیماری گریوز تیروئید از آن جهت اهمیت دارد که غده تیروئید بر روی متابولیسم بدن تاثیر بسیاری می‌گذارد، به همین دلیل فعالیت نادرست آن روی تمام بدن همچون پوست، چشم، اشتها، میزان فعالیت و… تاثیر دارد.
علائم بیماری
علائم و نشانه‌های رایج بیماری گریوز – Graves شامل موارد زیر است:
اضطراب و تحریک‌پذیری
لرزش ظریف دست‌ها یا انگشتان
حساسیت به گرما و افزایش تعریق یا پوستی گرم و مرطوب
کاهش وزن، با وجود عادات غذایی معمول
بزرگ شدن غده تیروئید(گواتر)
تغییر در سیکل قاعدگی
اختلال نعوظ یا کاهش میل جنسی
حرکات مکرر روده‌ای ( دفع زیاد)
برآمدگی چشم (مشکلات چشم گریوز)
خستگی
پوست ضخیم و قرمز معمولاً در قسمت جلوی ساق پا یا بالای پا (مشکلات پوستی گریوز)
ضربان قلب سریع یا نامنظم (تپش قلب)
اختلال خواب
علت بیماری
در حالت طبیعی، یک پاسخ سیستم ایمنی نرمال، تولید آنتی بادی بر علیه یک آنتی ژن مشخص، اعم از ویروس باکتری یا سایر مواد خارجی در بدن است. در بیماری گریوز به دلایل ناشناخته بدن آنتی بادیهایی را بر علیه پروتئی نهای سطحی دیواره سلولهای غده تیروئید که وظیفه تولید هورمون را بر عهده دارند ،ترشح می کند.فعالیت غده تیرویید بوسیله ترشح هورمون تنظیم کننده غده هیپوفیز در مغزکنترل میشود اما در این بیماری آنتی بادی ها ی تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن ،فعالیت هومون تنظیم کننده غده تیروئید را تقلید میکنند و باعث ترشح بیش از حد هورمون تیرویید می شوند و علایم ناشی از افزایش این هورمون در بدن بصورت بیماری بروز میکند .
عوارض بیماری
دوران بارداری خطرزا
این بیماری در دوران باراری می تواند باعث سقط جنین، زایمان زودرس، ایجاد اختلال در عملکرد تیروئید جنین، نارسایی قلبی در مادر و یا پره اکلامپسی (فشار خون بالا در حاملگی) شود که عواملی خطرناک و جدی محسوب می شوند.
مشکلات قلبی
عدم درمان گریوز باعث می شود که قلب بیمار دچار اختلالات در ریتم و سرعت و شدت ضربان باشد و توانایی کافی برای پمپاژ خون کافی نداشته باشد.
طوفان تیروئیدی
بیماری نادر و خطرناک که می تواند منجر به فوت ناگهانی بیمار نیز شود، طی آن بیمار با علائمی مانند تهوع، استفراغ، بی حالی، تشنج، ضربان شدید قلب مواجه می شود.
استخوان‌های ضعیف و شکننده
پوکی استخوان و شکننده بودن آن نیز می‌تواند یکی از عوارض مربوط به بیماری‌های این چنینی در تیروئید (بیماری‌های موجب پرکاری تیروئید) باشد.
تشخیص بیماری
پزشک متخصص برای تشخیص بیماری گریوز، ممکن است از معاینات فیزیکی و بررسی علائم و نشانه‌های این بیماری در بدن شما استفاده کند. همچنین در این زمینه، پزشک سابقه خانوادگی و ژنتیکی شما را نیز مورد بررسی قرار خواهد داد. علاوه بر این موارد، آزمایش‌های زیر هم می‌توانند در تشخیص این بیماری مفید باشند:
آزمایش خون، آزمایش جذب ید رادیواکتیو، سونوگرافی، تصویر براری
درمان بیماری
درمان بیماری گریوز به چهار صورت می‌تواند صورت بگیرد:
ید رادیواکتیو: ید رادیواکتیو، به سمت غده تیروئید جذب میشود و پس از اتصال، از طریق ایجاد تشعشعاتی، بخش فعال تیروئید را از بین می‌برد و به همین دلیل با از بین رفتن بخشی از غده تیروئید، هورمون‌های ترشحی آن کمتر شده و عوارض آن کاهش می‌یابد. یکی از عوارض استفاده از ید رادیواکتیو برای درمان گریوز، کاهش عملکرد غده تیروئید پس از مدتی و ابتلای فرد به کم کاری تیروئید است.
داروهای ضد تیروئید: داروهایی همچون متی مازول و پروپیل تیو اوراسیل، برای بیماری گریوز تجویز می‌شوند و اجازه تولید هورمون به این غده را نمی‌دهند و از این طریق در کنترل عوارض بیماری گریوز دخالت میکنند. البته مصرف این داروها نیز کاملا بدون عوارض نیست. یکی از عوارض مهم آن‌ها دردوران بارداری است که به‌خصوص متی مازول در سه ماهه اول بارداری، می‌تواند سبب بروز نقص در جنین شود. پروپیل تیو اوراسیل نیز برای کبد بسیار مضر است و مصرف آن در بسیاری از افراد سبب بیماری‌های کبدی شده است.
داروهای بتا بلاکر: این داروها بیشتر برای کنترل عوارض بیماری گریوز به کار می‌روند. در حقیقت بتا بلاکرها به‌صورت مستقیم بر غده تیروئید تاثیری ندارند. عوارضی همچون ضربان ناممنظم قلب، استرس و پرخاشگری، لرزش، حساس بودن به گرما، تعریق، ضعف عضلانی و… توسط این دسته از داروها کنترل می‌شوند.
جراحی: یکی از روش‌های درمان بیماری گریوز، جراحی غده تیروئید است که طی آن بخشی از این غده برداشته میشود تا ترشح هورمون کمتر شود. این روش نیز همچون ید رادیواکتیو عمل میکند و یک روش تهاجمی است، با این تفاوت که در جراحی، امکان آسیب رسیدن به حنجره، تارهای صوتی و غدد پاراتیروئید وجود دارد. در روش جراحی نیز، مممکن است سال‌ها پس از عمل، فرد به کم کاری تیروئید مبتلا شود و مجبور شود برای درمان آن اقدام کند.
