تعریف بیماری
پروستاتیت (به انگلیسی: Prostatitis) به معنی التهاب در غده پروستات میباشد. پروستاتیت به حاد، مزمن، پروستاتیت التهابی بدون علامت (سندرم درد لگنی مزمن) و پروستاتیت مزمن باکتریایی طبقهبندی شدهاست. التهاب پروستات ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد. در ایالات متحده، پروستاتیت در ۸ درصد از همه تشخیص داده شدهاست. در سال ۱۹۹۹، مؤسسه ملی دیابت و هاضمه و کلیه (NIDDK) دست به ابداع یک سیستم طبقهبندی جدید زد. این کار برای نشان دادن جزئیات بیشتر در مورد هر یک از انواع پروستاتیت انجام شد.
در آمریکا پروستاتیت در ۸ درصد از کسانی که به ارولوژیست مراجعه میکنند و یک درصد از کسانی که برای اقدامات اولیه پزشکی مراجعه میکنند تشخیص داده شدهاست.
علائم بیماری
افراد دچار پروستاتیت باکتریال مزمن، برخلاف مردان مبتلا به پروستاتیت باکتریال حاد، ناخوش به نظر نمیرسند. آنها با عفونت راجعه یا عودکننده (relapsing) مجاری ادراری، اورتریت یا اپیدیدیمیت با همان سوش باکتریال نظاهر میکنند. بین دورههای علامتدار پاتوژنهای قابل شناسایی همچنان در آزمونهای لوکالیزاسیون وجود دارند. ممکن است بیماران دچار علایم تحریکی حین ادرار کردن و درد بیضه، پرینه، کمر و گاه دیستال آلت تناسلی شوند. در معاینه فیزیکی بیماران معمولا تب ندارند و در معاینه رکتوم با انگشت پروستات ممکن است طبیعی، تندر یا فرورونده باشد.
علت بیماری
اشریشیا کولی شایعترین ارگانیسمی است که باعث این بیماری می شود و از این بیماران جدا میشود ولی دیگر ارگانیسمهای گرم منفی مثل کلبسیلا، پروتئوس و پسودومونا نیز شایعاند. پس از اشریشیا کولی، شایعترین پاتوژنی که جدا میگردد، آنتروکوکهای گرم مثبت هستند. پژوهشها نشان میدهند که آن دسته از سوشهای اشریشیا کولی که غالبا در پروستاتیت باکتریال مزمن دیده میشوند، دارای توان بیماریزایی بالاتر و تشکیل بیوفیلم بیشتری نسبت به سوشهایی هستند که در عفونتهای بدون عارضه مجاری ادراری مشاهده میگردند؛ این امر میتواند دشواری درمان پروستاتیت باکتریال را توجیه کند. پاتوژنز پروستاتیت باکتریال مزمن به صورت علمی ثابت نشده است ولی تصور میگردد که عفونت از دیستال پیشابراه به سمت پروستات حرکت میکند. سایر احتمالات عبارتند از: کاشته شدن از سمت مثانه، روده، خون یا دستگاه لنفاوی. همراهیهای مطرحشده عبارتند از: وجود پرهپوس (ختنه نشدن)، فعالیت جنسی، هیپرپلازی خوشخیم پروستات، تنگیپیشابراه، هیپرتروفی گردن مثانه، سابقه استفاده از ابزار یا کاتتر و استعداد آناتومیک برای گسترش پسگرا (retrograde) از مجاری داخل پروستاتی.
پیشگیری و تشخیص بیماری
ارزیابی و تشخیص پروستاتیت مزمن (سندرم درد مزمن لگن) میتواند برای پزشک معالج گیجکننده و چالشبرانگیز باشد. بسیاری از آزمونهای تشخیصی انجامشده در بیماران مبتلا، معطوف به رد سایر پاتولوژیهای قابل درمان (مثل هیپرپلازی خوشخیم پروستات و سرطان مثانه) هستند و غالبا ارجاع به اورولوژیست لازم است. در مجموعهای از ۲ مطالعه، CPCRN مفید بودن شمارش گلبولهای سفید و باکتریها را برای گروهبندی بیماران مبتلا به پروستاتیت مزمن/ سندرم درد مزمن لگن مورد ارزیابی قرار داد. بنابر یافتههای این گروه، شمارش گلبولهای سفید و باکتریها با علایم مطابقت نداشت و یافتههای مثبت غالبا در بیماران شاهد بدون علامت نیز وجود داشتند. مطلوبیت و اهمیت این گونه آزمونها در درمان و تعیین پیامد بیماران مبتلا به پروستاتیت مزمن/ سندرم درد مزمن لگن هنوز مشخص نیست. در بیماری که به نظر میرسد مبتلا به پروستاتیت مزمن/ سندرم درد مزمن لگن باشد، ارجاع به یک اورولوژیست جهت تشخیص ضروری است
درمان التهاب پروستات مزمن
درمان پروستاتیت مزمن بسیار سخت میباشد، ولی در بیشتر افراد مبتلا علائم بعد از ماهها فروکش میکند.
درمان پیشنهادی شامل دادن آنتی بیوتیک به مدت ۴ هفته در صورتی که عفونت ادراری داشتهاند یا حمله یا برگشت پروستاتیت در سال قبل وجود داشته باشد، ولی باید پزشک مطمئن باشد که عفونتی وجود داشته باشد. سایر داروهای تجویزی مسکن و ملین میباشند. پروستاتیت مزمن غیر میکروبی یک نوع دیگر از پروستاتیت است که باعث درد و التهاب در پروستات و قسمت سیستم تحتانی ادراری میشود. علائم این بیماری شبیه بیماری قبلی است. علت آن نامشخص است و یک مشکل در حال پیشرفت میباشد. علائم بیماری باید در یک زمان و مدت طولانی تداوم داشته و وجود داشته باشد. هدف از درمان بهبود علائم است ولی استفاده از آنتی بیوتیک در این بیماری مورد بحث میباشد.
بسیاری عقیده دارند میکروب قابل شناسایی نمیباشد ولی آنتی بیوتیک تجویز میکنند. سایر مواردی که به درمان کمک میکند، خودداری از خوردن الکل، کافئین و مایعات اسیدی میباشد. یبوست باید با استفاده از ملینها بهبود یابد. فعالیت آرامبخش نیز مفید است.
در آب گرم نشستن نیز به درمان کمک میکند. روی اجسام نرم باید نشست. از ماساژ هم میتوان کمک گرفت.