تعریف بیماری
سرطان معده – Gastric cancer به شرایطی گفته می شود که سلولهای سرطان روی پوشش داخلی معده ایجاد شده باشند. این نوع از سرطان ممکن است گسترش یابد و از معده به دیگر بخشهای شکم، به خصوص کبد، ریهها، استخوان، دیواره شکم و گرههای لنفاوی سرایت کند.
علائم بیماری
سرطان معده – Gastric cancer در مراحل اولیه هیچ علامت بالینی ندارد و به همین علت تشخیص زود هنگام آن را مشکل میکند.
در مراحل پیشرفتهتر علائم و نشانههای سرطان معده عبارتند از:
سوزش معده
درد و احساس سنگینی در ناحیه بالای شکم
مشکل در بلع غذا (Dysphagia)
احساس پر بودن معده قبل از سیر شدن همراه با درد
تهوع و استفراغ خونی
بیاشتهایی، کاهش وزن
زردی پوست
وجود خون در مدفوع و مدفوع سیاه رنگ (خون در مسیر تا دفع اکسیده و سیاه میشود)
کمخونی و فقرآهن در مردها
خون مخفی در مدفوع
وجود توده در شکم که اکثرا نشاندهنده رشد طولانی مدت و گاهی متاستاز به کبد است.
خستگی
احساس نفخ بعد از خوردن غذا
سوزش قلب شدید و مداوم
سوء هاضمه شدید که همیشه وجود دارد.
علت بیماری
علت اصلی ایجاد سرطان معده – Gastric cancer ناشناخته است، اگرچه بسیاری از عواملی که میتوانند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهند شناسایی شدهاند.
متخصصان میدانند که سرطان معده هنگامی آغاز میشود که در DNA سلول معده تغییراتی ایجاد شود. DNA سلول حاوی دستورالعملهایی است که به سلول میگوید چه کاری باید انجام دهد. این تغییرات ناخواسته که علت اصلی ایجاد سرطان هستند، به سلول دستور رشد سریع و ادامه زندگی میدهند. در حالت طبیعی این سلولها عمر طبیعی خود را کرده و باید از بین بروند.
عوارض بیماری
عوارض کارسینوم معده (Complications of gastric carcinoma)شامل سوءتغذیه سوءجذب انسداد روده خونریزی گوارشی عوارض جانبی شیمیدرمانی، بیاشتهایی، آسیب مغز استخوان، یبوست و اسهال، ریزش مو، افزایش خطر عفونت، زخم دهان، تهوع و استفراغ، ضعف یا خستگی، عوارض بعد از عمل جراحی گاسترکتومی عفونت زخم نشت از جایی که معده بسته شده یا دوباره چسبیده است. عفونت تنگی قفسه سینه انسداد خونریزی داخلی روده کوچک کمبود ویتامین رفلاکس اسید به خصوص ویتامین B12 ،C و D که از غذایی که میخورید به دست میآید. کمخونی ناشی از کمبود ویتامین B12 استخوانهای شکننده و ضعیف شدن عضلات به دلیل عفونت ویتامین D. کاهش وزن، خوردن حتی یک وعده غذایی کوچک باعث میشود که به طرز ناراحت کنندهای سیر شوند.
تشخیص بیماری
از آنجایی که افراد مبتلا به سرطان معده در مراحل اولیه به ندرت علائمی از خود نشان می دهند، بیماری اغلب تا زمان پیشرفت تشخیص داده نمی شود. برای تشخیص، پزشک ابتدا معاینه فیزیکی را برای بررسی هرگونه ناهنجاری انجام می دهد. آنها همچنین ممکن است آزمایش خون، از جمله آزمایش حضور باکتری های H.pylori را تجویز نماید.
اگر پزشک معتقد باشد که شما علائم سرطان معده را نشان می دهید، آزمایشات تشخیصی بیشتری باید انجام شود. آزمایش های تشخیصی به طور خاص تومورها و سایر ناهنجاری های معده و مری را جستجو می کنند. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشند:
آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی
نمونه برداری
آزمایشات تصویربرداری مانند CT اسکن و اشعه ایکس
درمان بیماری
در مراقبت و درمان سرطان، انواع مختلف پزشکان اغلب با هم کار میکنند تا یک برنامه درمانی کلی برای بیمار ایجاد کنند که انواع مختلف درمان را ترکیب میکند. به این کار تیم چند رشته ای میگویند. این تیم ممکن است شامل پزشکان زیر باشد:
متخصص گوارش، پزشک متخصص در دستگاه گوارش از جمله معده و روده
جراح و آنکولوژیست جراحی، پزشکی که در درمان سرطان با استفاده از جراحی تخصص دارد.
انکولوژیست، پزشکی که در درمان سرطان با دارو تخصص دارد.
انکولوژیست پرتو، پزشکی که در انجام پرتودرمانی برای درمان سرطان تخصص دارد.
پاتولوژیست، پزشکی که در تفسیر تستهای آزمایشگاهی و ارزیابی سلولها، بافتها و اندامها برای تشخیص بیماری تخصص دارد.
رادیولوژیست، یک پزشکی که در استفاده از تستهای تصویربرداری برای تشخیص بیماری تخصص دارد.
تیمهای مراقبت از سرطان شامل انواع دیگر متخصصان، مانند: دستیاران پزشک، پرستاران، پرستاران سرطانشناسی، مددکاران اجتماعی، داروسازان، مشاوران، متخصصان تغذیه و دیگران هستند.
سرطان معده ممکن است با جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، درمان هدفمند یا ایمونوتراپی درمان شود. شرح انواع رایج درمان های مورد استفاده برای سرطان معده در زیر ذکر شده است. برنامه مراقبتی شما ممکن است شامل درمان علائم و عوارض جانبی نیز باشد که بخش مهمی از مراقبت از سرطان است.
گزینههای درمانی و توصیهها به عوامل مختلفی از جمله نوع و مرحله سرطان، عوارض جانبی احتمالی، ترجیحات و سلامت کلی بیمار بستگی دارد. اغلب، ترکیبی از درمان ها برای درمان سرطان معده استفاده می شود. درمان سرطان معده ممکن است دشوار باشد زیرا اغلب تا زمانی که در مراحل پیشرفته نباشد یافت نمی شود.
پیشگیری بیماری
اصلاح سبک زندگی و پرهیز از عوامل خطر یاد شده در رژیم غذایی موثر در بروز سرطان معده
مصرف مداوم میوه و سبزیجات تازه در وعده های چندگانه طی شبانه روز
تاثیر مصرف روزانه یک عدد قرص آسپرین ۸۰ میلی گرم با تجویز پزشک، برای مردان بالای ۴۰ سال و زنان بالای ۵۰ سال . تحقیقات مهم جهانی نشان داده است که مصرف این قرص نه تنها در پیشگیری از سرطان معده بلکه در پیشگیری از سایر سرطانها نیز بسیار موثر است و در آمریکا به عنوان کشوری که بروز سرطان معده در آن بسیار کاهش یافته، مصرف مستمر این قرص توصیه شده است. افرادی که مصرف روزانه قرص آسپرین ۸۰ میلی گرم را تحمل می کنند، آن را از سن ۵۰ سالگی، به صورت دائم و حداقل برای مدت ۱۰ سال استفاده کنند.
اندوسکوپی دوره ای و ریشه کنی میکروب هلیکوباکتر پیلوری در افرادی که بستگان درجه اول آنها از سرطان معده فوت کرده اند.