به گزارش بانک پزشکان به نقل از روزنامه جوان؛ اگر در گذشته افراد چالشهای روانشناختیشان را از دیگران پنهان میکردند و از ترس برچسب خوردن به روانشناس مراجعه نمیکردند، حالا روانشناسی هم به خدمات لاکچری و گرانقیمت تبدیل شده و مردم از ترس هزینههای درمان به روانشناس و مشاور مراجعه نمیکنند. بر اساس آخرین قیمتها، تعرفه ۴۵ دقیقه خدمات روانشناسی و مشاوره در بخش خصوصی، از سوی هیئت وزیران و به پیشنهاد شورای عالی بیمه سلامت و با تأیید سازمان برنامه و بودجه برای امسال ۲۳۰ و ۲۷۰ هزار تومان مصوب شدهاست؛ تعرفهای که البته خیلیوقتها روانشناسان و به خصوص آنهایی که چهرهتر و شناخته شدهتر هستند تا دو برابر آن را از مراجعهکنندگان دریافت میکنند و همین مسئله هم موجب میشود تا بسیاری از افراد جلسات مشاوره را نیمهکاره رها کنند و عطای مشاوره و درمانهای روانشناختی را به لقای آن ببخشند.
آمار اختلالات روانی در کشور متفاوت است. با تمام اینها مشهورترین آمارها از ابتلای یک سوم مردم کشورمان به درجاتی از اختلالات روانشناختی حکایت دارد. این آمار قابلتوجهی است که لزوم فراگیری خدمات روانشناسی و مشاوره را ضروری جلوه میدهد. با وجود این هزینههای گزاف خدمات مشاوره از یک سو و بیمه نبودن این خدمات از سوی دیگر موجبشده بسیاری از افراد یا به طور کلی از خیر مراجعه به روانشناس بگذرند یا جلسات مشاوره را نیمهکاره رها کنند، چراکه اغلب اوقات درمانهای روانشناختی زمانبر بوده و نیاز به جلسات مداوم دارد، اما حتی با فرض اینکه مشاوران محترم به تعرفههای مصوب پایبند بوده و همان ۲۳۰ تا ۲۷۰ هزار تومان حق مشاوره را به ازای هر ۴۵ دقیقه دریافت کنند، اگر به طور متوسط درمان فرد نیازمند ۱۰ جلسه مشاوره باشد چیزی نزدیک به ۳ میلیون تومان هزینه باید بپردازد که چنین هزینهای برای اغلب مردم بسیار سنگین است. بگذریم از اینکه بسیاری از مطبها و کلینیکها دو تا سه برابر این مقدار را از بیماران دریافت میکنند. نکته قابلتأمل اینکه خدمات مشاوره و روانشناسی تحت پوشش بیمه نیست. بگذریم از اینکه بد عهدی بیمهها و تعرفههایی که با انتظارات جامعه پزشکی فاصلهای معنادار دارد موجبشده تا پزشکان بخش خصوصی هم هیچکدام با بیمهها قرارداد نداشته باشند و تعرفههایشان را با بیمار آزاد حساب کنند!
سهم یک تا ۵ درصدی سلامت روان از بودجه سلامت
بیمه خدمات روانشناسی سالهاست که مطرح میشود. طبق گزارشهای منتشر شده، بیش از ۹۵ درصد بودجه نظام سلامت صرف ارائه خدمات بهداشتی درمانی با رویکرد سلامت جسم شده و تنها ۵ درصد و حتی بر اساس برخی از گزارشها، حدود یک درصد از بودجه وزارت بهداشت، صرف مقولهای به نام سلامت اجتماعی و روان میشود.
بر این اساس اواخر سال گذشته هم محمد حاتمی، رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور با حضور در برنامهای تلویزیونی از تشکیل کارگروهی برای ارتقای سلامت روان و همچنین دستور رئیسجمهوری مبنی برای تحت پوشش بیمه قرارگرفتن خدمات روانشناسی و مشاوره در کشور خبر داد. به گفته وی بستهای برای «سهمبخشی» در بخش سلامت روان در حال تهیه است تا مشخص شود سهم سازمانهای مختلف مانند وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی و دیگر ارگانهای فعال در زمینههای هنری و ورزشی در تأمین سلامت روان جامعه چقدر است. زمانیکه سهم بخشهای مختلف مشخص شود، نهادهای نظارتی مانند شورای عالی فرهنگی و مجلس میتواند بر عملکرد سازمانهای مربوطه نظارت داشته باشد. در حال حاضر برخی از نهادها و ارگانها نقش خودشان را ایفا نمیکنند.
اجرایی نشدن قانون سلامت روان
حاتمی با اشاره به عدم اجراییشدن قانون سلامت روان گفت که متولی سلامت در کشور ما، وزارت بهداشت و درمان است و این هم شامل سلامت جسم و هم سلامت روان میشود، اما سلامت روان متولی واحدی ندارد و وزارت بهداشت به تنهایی نمیتواند در زمینه اقدامی جدی بکند، چراکه همه سازمانها و ارگانها از صداوسیما گرفته تا نهادهای امنیتی در این مقوله نقشآفرین هستند. از نگاه وی مسئله مهمی که باید در قانون برنامه هفتم توسعه به آن توجه شود، مسئله پیشگیری است و باید بودجههای مستقیمی برای آن در نظر گرفتهشود. اکنون برای برنامههای فرهنگی حتی ۱۰ درصد بودجه در نظر میگیرند، اما متأسفانه بودجه پیشگیری زیر یک درصد بودجه نظام سلامت است.
رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور همچنین از تشکیل کارگروهی در شورای عالی بیمه سلامت برای تحت پوشش بیمه قرار گرفتن خدمات روانشناسی و مشاوره در سال ۱۴۰۲ خبر دادهبود.
حاتمی درباره وضع بیمههای پایه و تکمیلی برای خدمات روانشناسی و مشاوره در سال ۱۴۰۲ گفتهبود: «شورای عالی بیمه سلامت کارگروهی را برای وضع بیمههای پایه خدمات روانشناسی تشکیل دادهاست و این کارگروه در حال کار روی این امر هستند.» به گفته رئیس سازمان نظام روانشناسی، معاون سلامت بیمه تأمین اجتماعی در نامهای به سازمان نظام روانشناسی فرستاده تا اسامی روانشناسان و مشاوران را به همراه کد تخصصی آنها اعلام شود. بنا به گفته حاتمی پس از رایزنیهای متعدد با وزارت بهداشت، مجلس و معاون اول رئیسجمهوری و خود شخص رئیسجمهور، در نهایت رئیسجمهور به وزیر بهداشت دستور داد تا خدمات مشاورهای و روانشناسی تحت پوشش بیمه همگانی و تکمیلی قرار بگیرد. در چنین شرایطی شهروندان تنها ۴۰ درصد از مبلغ خدمات روانشناسی و مشاوره را پرداخت خواهند کرد. با تمام این اظهارات، اما حتی در آستانه ۹ اردیبهشت، روز روانشناس هیچ خبری مبنی بر تحقق ماجرای بیمه خدمات مشاوره و روانشناسی منتشر نشدهاست.
عطای سلامت روان به لقای ویزیت گران مشاوران!
امسال تعرفه ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره از سوی روانشناس یا مشاور دارای پروانه اشتغال رسمی با مدرک کارشناسی ارشد، ۲۳۰ هزار تومان و از سوی روانشناس یا مشاور پروانهدار دارای مدرک دکتری، ۲۷۰ هزار تومان تعیین شدهاست.
این در حالی است که در بسیاری از کلینیکها و دفاتر مشاوره روانشناسی این تعرفهها رعایت نمیشود و بعضاً خدمات با قیمت سه برابری و حتی بیشتر ارائه میشود! با چنین وضعیتی بدیهی است با رشد اختلالات روانی در جامعه مواجه باشیم و به جز اقشار ثروتمند جامعه، کسی برای درمان این اختلالات اقدام نکند.
