به گزارش از بانک پزشکان به نقل از سلامت نیوز: آلودگی هوا در تهران و برخی شهرهای کشور از مرز هشدار عبور کرده و با وجود شیوع ویروس کرونا، دغدغه تازه‌تری را شکل داده است و این دو دست در دست هم به جان سلامت شهروندان افتاده‌اند.
به گزارش خبرنگار سلامت نیوز، کیفیت هوا روز ۱۷ فروردین ۱۴۰۱ در شرایط قابل قبول قرار داشت ولی از روز پنجشنبه ۱۸ فروردین به صورت تدریجی ورق برگشت و مسیر به سمت ناسالم بودن هوا حرکت کرد. در ساعت‌های پایانی پنجشبه شب بود که تهران با وزش باد و گرد و غبار به سمت بامداد جمعه و آلودگی عجیب هوا می‌رفت.
روز جمعه ۱۹ فروردین و در حدود ساعت ۵ صبح، شاخص هوا عدد ۱۷۱ را نشان می‌داد که این به معنی هوای ناسالم است. در این شرایط، کلیه افراد جامعه در معرض خطرات ناشی از آلودگی هوا قرار دارند و گروه‌های حساس ممکن است دچار عوارض شدیدتری شوند.
شاخص جهش یافت
شاخص آلودگی هوا حدود ۴ ساعت بعد و در ساعت ۹ صبح روز جمعه ۱۹ فروردین ماه به عدد ۴۱۶ رسید و دو ساعت بعدتر، یعنی در ساعت ۱۱ صبح خودش را به عدد ۴۸۰ رساند.
در صورتی که عدد شاخص کیفیت هوا بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ باشد، شرایط به طوری است که همه افراد جامعه باید از قرار گرفتن در هوای آزاد خودداری کرده یا شهر را ترک کنند.
راهنمای شاخص کیفیت هوا
سید محمد مهدی میرزایی قمی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت: شاخص کیفیت هوای تهران از ساعت یک بامداد جمعه ۱۹ فروردین برای آلاینده ذرات معلق کوچک‌تر از ۱۰ میکرون روند افزایشی به خود گرفت و از محدوده سالم به محدوده ناسالم برای گروه‌های حساس جامعه تغییر کرد که تا ساعت ۵ صبح این شرایط ادامه داشت. ساعت ۵ صبح، شاخص در محدوده ناسالم، ساعت ۶ صبح در محدوده بسیار ناسالم و از ساعت ۷ صبح به بعد نیز در محدوده خطرناک قرار گرفت.
وی افزود: علاوه بر افزایش شاخص آلاینده ذرات معلق کوچک‌تر از ۱۰ میکرون، شاخص آلاینده ذرات معلق کوچک‌تر از ۲ و نیم میکرون نیز افزایش قابل توجهی داشت و به محدوده بسیار ناسالم رسید.
چرا به این حد از آلودگی رسیدیم؟
عمدتا منشا آلودگی هوای تهران در دو روز گذشته، منابع خارجی اعلام شده است. گرد و خاک ایجاد شده در کشورهای همسایه و وزش باد، یکی از دلایل این اتفاق عنوان شده است.
مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در این زمینه بیان کرد: بررسی‌های اولیه تصاویر ماهواره‌ای، نشان می‌دهد که ریزگردهای ورودی به محدوده شهر تهران از مناطق دوردست خارج از کشور وارد کشور شده‌اند. تاریخ شروع شکل‌گیری توده ریزگردی، چهارشنبه ۱۷ فروردین و منبع ابتدایی آن بخش‌هایی از کشورهای همسایه غربی و محل تجمع ابتدایی آن در قسمت‌هایی از ترکیه بوده که با افزایش سرعت باد به داخل کشورمان حرکت کرده است.
وی ادامه داد: بر اساس تصاویر ماهواره‌ای، توده اولیه ورودی به محدوده شهر تهران تقریباً تا ظهر جمعه از محدوده شهر عبور کرده و به نواحی شمال شرق و شرق کشور رسید. با این وجود، بررسی‌ها نشان می‌داد که توده دیگری از ریزگردها، در محدوده غرب کشور شکل گرفته و بر اساس مدل‌های پیش‌بینی، امکان ورود این توده به کشور و رسیدن آن به شهر تهران در ساعات انتهایی روز جمعه و ابتدایی روز شنبه وجود داشت که می‌تواند مجدداً افزایش غلظت ذرات معلق کوچک‌تر از ۱۰ میکرون را در روز شنبه به همراه داشته باشد. متاسفانه در بامداد روز شنبه ۲۰ فرودین توده دوم نیز به تهران رسید و باعث افزایش مجدد شاخص آلودگی هوا تا عدد ۲۸۸ شد و با خروج توده آلودگی دوم از تهران، روند کاهشی شاخص آلودگی هوا در تهران شروع شده و تا ساعت پایانی روز این روند کاهشی ادامه خواهد داشت.
میرزایی قمی اظهار کرد: آلودگی هوای شهر تهران ناشی از توده گرد و غبار بوده که منشا آن نیز از خارج از کشور بوده است. علت بروز این پدیده، گرمایش زمین و به تبع آن خشک سالی و بیابان زایی بوده که همگی این مسائل ناشی از پدیده تغییر اقلیم است. در نتیجه، لزوم در نظر گیری برنامه جامع و کشوری جهت مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی مورد ضرورت بوده و در همین راستا با توجه به این‌که منشا آن خارج از کشور بوده، موضوع دیپلماسی محیط زیست را می‌طلبد.
تهران، آلوده‌ترین شهر بود
در حالی که وضعیت شاخص کیفیت هوا از ۴۰۰ هم گذشته بود، در آخرین ساعت‌های روز جمعه و در جلسه کمیته آلودگی هوا تصمیمی برای تعطیلی اداره‌ها و مراکز آموزشی گرفته نشد.
سوده نجفی، رییس کمیته سلامت شورای شهر تهران گفت: همه مسئولان مربوطه در خصوص جان مردم مسئول هستند و این میزان از آلودگی هوای تهران در طول روزهای مختلف سال قطعا جان و سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد و می‌تواند موجب مرگ و میر هزاران نفر شود.
وی افزود: شهر تهران متاسفانه طی دیروز و امروز در وضعیت قرمز آلودگی هوا قرار گرفته که بر اساس اعلام میزان آلودگی از سوی شرکت کنترل کیفیت هوا و مقایسه آلودگی هوای پایتخت با سایر شهرهای بزرگ نشان دهنده این بود که تهران آلوده‌ترین شهر جهان شده است. باید بر اساس قانون هوای پاک همه دستگاه‌ها و ارگان‌های مشخص شده در قانون به وظایف خود عمل کنند. هوای پاک حق شهروندان بوده و وظیفه متولیان تحقق آن است.
پیامدهای آلودگی هوا برای انسان
آلودگی هوا ممکن است منجر به سوزش چشم‌ها، درد و سوزش قفسه سینه، تنگی نفس حین فعالیت، حالت تهوع، سردرد شدید، گزگز و سنگینی زبان، ضربان شدید قلب و خستگی زیاد شود.
عباس شاهسونی، رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در این زمینه گفت: در این نوع از آلودگی هوا خطر بروز بیماری‌های تنفسی، بیماری‌های قلبی، افزایش علائم بیماری‌های تنفسی، افزایش مراجعه به مراکز درمانی به دلیل خس خس سینه و سرفه و تشدید علائم آسم در مبتلایان به این بیماری وجود دارد.
وی بیان کرد: این موضوع ثابت شده که افزایش آمار مراجعات بیمارستانی وجود دارد و مراجعات به چندین برابر می‌رسد. از طرفی برخی علائم نیز ممکن است سه یا چهار روز بعد از مواجهه با هوای آلوده ایجاد شود و ما انتظار داریم چند روز بعد هم شاهد بروز علائم در برخی افراد باشیم.
سالمندان و زنان باردار از منزل خارج نشوند
در شرایط آلودگی هوا و شاخص بیش از ۴۰۰ بهتر بود که مدارس به صورت غیرحضوری فعالیت کنند، اما تصمیم جمعی در کمیته مقابله با آلودگی هوا، باز بودن مدارس بود.
محسن فرهادی، معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در این زمینه گفت: همیشه اولویت اصلی سلامت است. بنابراین به نظر می‌رسد که اگر مدارس به صورت مجازی و ادارات تا حد امکان به صورت دورکاری فعالیت می‌کردند، زودتر به شرایط آرام می‌رسیدیم. به هر حال وقتی تصمیم جمعی به عدم تعطیلی در استان تهران بوده، تاکید می‌کنیم که مردم مراقب خودشان باشند.
وی ادامه داد: در وزارت بهداشت و ایستگاه‌های اورژانس و بیمارستان‌ها آماده باش هستند. امیدواریم بیماران قلبی و عروقی و تنفسی، سالمندان، زنان باردار و کودکان و کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند، کمتر به خارج از منزل بروند. همچنین از برگزاری برنامه‌های ورزشی دانش آموزان خودداری شود. شاید به دلیل استفاده از ماسک، قدری شرایط بهتر شود.
به نظر می‌رسد گرد و غبار تا روز یکشنبه ادامه داشته باشد و همچنان شاخص آلودگی هوا در شرایط ناسالم به مسیر خود ادامه بدهد. در این شرایط بهتر است سالمندان و گروه‌های حساس بیشتر از همیشه مراقب خودشان باشند و در شرایطی که فعالیت‌ها به صورت عادی جریان دارد، ترددهای غیرضروری را باید کم کنیم.
همه این‌ها در شرایطی است که ویروس کرونا نیز در جامعه شیوع دارد و حتی روند ابتلا و بستری در هفته دوم فروردین ماه ۱۴۰۱ افزایشی گزارش شده است. این گونه شد که آلودگی هوا در اولین ماه سال جدید دست در دست ویروس کرونا داد. جالب است که برای مقابله با هردوحالت باید ماسک به صورت زد و البته نوع ماسک‌ها کاملا متفاوت است.
