با افزایش شیوع چاقی و زندگی ماشینی، روز به روز آمار مبتلایان به بیماری فشارخون بالاتر میرود؛ طوری که حتی سن بروز آن به زیر ۳۰ سال هم رسیده است. فشارخون بالا «قاتل خاموش» نامگذاری شده چون بهتدریج و بدون هیچ علامتی به ارگانهای بدن آسیب میرساند و در نهایت آنها را از کار میاندازد.
فشارخون چگونه تعریف میشود و چه علائمی دارد؟
اگر فشارخون سیستولی بین ۱۲ تا ۱۴ و فشارخون دیاستولی بین ۸ تا ۹ باشد، فرد در مرحله قبل از بیماری فشارخون قرار دارد، اما اگر فشار سیستولی بالای ۱۴ و فشار دیاستولی بالای ۹ باشد، فرد به پرفشاریخون مبتلا شده است. فشارخون بالا ممکن است با علائمی همچون سردرد و سرگیجه همراه باشد اما این بیماری در اغلب موارد علامتی ندارد و بسیاری از افراد به دلیل اینکه سابقه فشارخون یا سردرد و سرگیجه ندارند، به این موضوع توجه نمیکنند، اما بدن به فشارخون بالا عادت میکند و این بیماری خیلی موذیانه ارگانهای بدن را از کار میاندازد بنابراین همه افراد باید هر چند وقت یک بار فشارخون خود را اندازه بگیرند و منتظر بروز علائم نباشند.
به گزارش بانک پزشکان به نقل از مایو کلینیک، شما می توانید برای فشار خون بالا درمان شوید و همچنان از یک زندگی جنسی رضایت بخش لذت ببرید& اگر در مورد هر مشکلی صحبت کنید و از نزدیک با پزشک خود همکاری کنید.
فشار خون بالا اغلب هیچ علامتی ندارد اما تأثیر آن بر زندگی جنسی شما ممکن است آشکار باشد. اگرچه بعید است که فعالیت جنسی تهدیدی فوری برای سلامتی شما باشد (مانند حمله قلبی) فشار خون بالا می تواند بر رضایت کلی شما از رابطه جنسی تأثیر بگذارد.
ارتباط بین فشار خون بالا و مشکلات جنسی در مردان ثابت شده است. برای زنانی که رضایت جنسی آنها کاهش یافته است، هنوز ثابت نشده است که فشار خون بالا مقصر است.
چالشی برای مردان
با گذشت زمان، فشار خون بالا به پوشش رگ های خونی آسیب می رساند و باعث سخت شدن و تنگ شدن شریان ها (آترواسکلروز) می شود و جریان خون را محدود می کند. این بدان معنی است که خون کمتری به آلت تناسلی می رسد.
برای برخی از مردان، کاهش جریان خون، دستیابی به نعوظ و حفظ آن را دشوار می کند. به این مشکل اختلال نعوظ می گویند.
حتی یک دوره اختلال نعوظ می تواند باعث اضطراب شود. ترس از اینکه دوباره این اتفاق بیفتد ممکن است باعث شود مردان از رابطه جنسی اجتناب کنند که می تواند بر رابطه با شریک جنسی آنها تأثیر بگذارد.
فشار خون بالا همچنین می تواند در انزال اختلال ایجاد کند و میل جنسی را کاهش دهد. برخی از داروهای فشار خون ممکن است اثرات مشابهی داشته باشند.
چالشی برای زنان
تاثیر فشار خون بالا بر مشکلات جنسی در زنان به خوبی شناخته نشده است اما ممکن است فشار خون بالا بر زندگی جنسی زنان تأثیر بگذارد.
فشار خون بالا می تواند جریان خون به واژن را کاهش دهد و ممکن است سطح اکسید نیتریک را کاهش دهد، یک ماده شیمیایی که به شل شدن عضلات صاف کمک می کند. در برخی از زنان، این شرایط ممکن است باعث مسائل زیر شود:
- کاهش میل جنسی یا برانگیختگی
- مشکل در رسیدن به ارگاسم
- خشکی واژن
استفاده از روغن و روان کننده و یادگیری روش هایی برای بهبود برانگیختگی می تواند کمک کننده باشد.
مانند مردان، زنان نیز به دلیل اختلال عملکرد جنسی ممکن است دچار اضطراب و مشکلات رابطه شوند. زنان در صورت داشتن هر گونه مشکل یا نگرانی باید با پزشک خود صحبت کنند.
عوارض جنسی داروهای فشار خون بالا
برخی از داروهای فشار خون بالا ممکن است بر میل جنسی یا عملکرد جنسی تأثیر بگذارند.
قرص های ادرار آور: دیورتیک ها می توانند جریان خون شدید به آلت تناسلی را کاهش دهند و نعوظ را دشوار کنند. آنها همچنین می توانند روی بدن را که برای ساختن هورمون جنسی تستوسترون ضروری است، تخلیه کنند.
مسدود کننده های بتا: این داروها، به ویژه بتابلوکرهای نسل قدیمی مانند پروپرانولول، معمولاً با اختلال عملکرد جنسی مرتبط هستند.
مصرف داروها دقیقاً مطابق با تجویز می تواند به کاهش خطر عوارض جانبی از جمله مشکلات جنسی کمک کند. اگر جواب نداد، با پزشک خود در مورد سایر داروهای احتمالی که ممکن است عوارض جانبی کمتری داشته باشند، صحبت کنید .
داروها کمتر باعث ایجاد عوارض جانبی جنسی می شوند
اگر از داروهای فشار خون استفاده می کنید و عوارض جنسی دارید، در مورد گزینه های دیگر با پزشک خود صحبت کنید. برخی از داروهای فشار خون بالا احتمال کمتری دارد که مشکلاتی در میل جنسی و عملکرد جنسی ایجاد کنند. به عنوان مثال، تغییر به نوع جدیدی از مسدودکننده های بتا باعث بهبود علائم در برخی از مردان و زنان می شود.
اگر پزشکتان بگوید مشکلی نیست، ممکن است بتوانید برای مدت کوتاهی مصرف داروهای فشار خون را متوقف کنید تا ببینید آیا علائم جنسی بهبود می یابند. در طول این مدت، ممکن است لازم باشد مرتباً فشار خون را در خانه اندازه گیری کنید تا مطمئن شوید که فشار خون شما در محدوده ایمن باقی می ماند.
حتماً پزشک خود را در مورد هر دارویی که مصرف می کنید، از جمله مکمل های گیاهی و تمام داروهای بدون نسخه، مطلع کنید. گاهی اوقات مکمل ها یا ترکیب خاصی از داروها یا مکمل ها می تواند منجر به مشکلات جنسی شود.
داروهای اختلال نعوظ و فشار خون بالا
مردانی که داروهایی برای اختلال نعوظ مصرف می کنند باید ابتدا با پزشک خود مشورت کنند.
داروهای اختلال نعوظ عبارتند از:
سیلدنافیل (ویاگرا)
واردنافیل (لویترا، استاکسین)
تادالافیل (سیالیس)
فرم های قرص به طور کلی برای مردان مبتلا به فشار خون بالا که از سلامت خوبی برخوردار هستند، بی خطر در نظر گرفته می شود.
داروهای اختلال نعوظ برای مردان مبتلا به بیماری قلبی عروقی شدید یا برای مردان مبتلا به فشار خون بالا که در ادرار کردن مشکل دارند یا سایر مشکلات دستگاه ادراری تحتانی دارند، توصیه نمی شود.
هرگز داروهای اختلال نعوظ را با نیترات که برای درمان درد قفسه سینه استفاده می شود مصرف نکنید. انجام این کار می تواند باعث کاهش خطرناک فشار خون شود.
با پزشک خود صادق باشید
زندگی با فشار خون بالا معمولاً به معنای کنار گذاشتن یک زندگی جنسی رضایت بخش نیست. صحبت آشکار و صادقانه با پزشک می تواند به مدیریت بهتر درمان کمک کند و به شما در غلبه بر هرگونه چالش جنسی کمک کند. برای پاسخ به سوالاتی که ممکن است پزشک شما بپرسد، آماده باشید، مانند:
چه داروهایی استفاده می کنید؟
آیا رابطه شما با شریک جنسی خود اخیراً تغییر کرده است؟
آیا غمگین یا افسرده هستید؟
آیا اخیرا استرس زیادی داشته اید؟
سلامت کلی را ارتقا دهید
داشتن یک سبک زندگی سالم می تواند فشار خون شما را کاهش دهد و به طور بالقوه زندگی جنسی شما را بهبود بخشد. این انتخاب های سبک زندگی سالم را امتحان کنید:
سیگار نکشید و از تنباکو استفاده نکنید
غذاهای سالم بخورید
از مصرف الکل اجتناب کنید
مقدار نمک را در رژیم غذایی خود کاهش دهید
ورزش منظم داشته باشید
به تناسب اندام برسید
زمینه را برای رابطه جنسی رضایت بخش فراهم کنید
احساس شما نسبت به شریک جنسی و محل رابطه جنسی ممکن است بر پاسخ جنسی شما تأثیر بگذارد. برای تشویق رابطه جنسی رضایت بخش، رابطه جنسی را زمانی آغاز کنید که شما و همسرتان احساس آرامش می کنید. راه های مختلف برای صمیمیت فیزیکی، مانند ماساژ را کاوش کنید.
انواع فعالیت های جنسی را که بیشتر از همه لذت می برید با یکدیگر به اشتراک بگذارید. ممکن است متوجه شوید که ارتباط آزاد بهترین راه برای رسیدن به رضایت جنسی است. و مطالعات نشان داده اند که یک زندگی جنسی سالم و لذت بخش برای قلب مفید است.
پایین یا بالا بودن بیش از حد فشارخون چه تاثیری بر روابط زناشویی میگذارد؟
فشارخون پایین معمولا بر روابط زناشویی تاثیر نمیگذارد، بهخصوص اگر سرشتی باشد و علامت خاصی ایجاد نکند، اما فشارخون بالا همانطور که به مرور زمان باعث تنگ شدن رگهای قلب میشود، عروق آلت تناسلی را نیز تنگ میکند و باعث بروز اختلال نعوظ در آقایان و خشکی واژن خانمها میشود، بنابراین آقایان بیشتر در خطر هستند زیرا اختلال نعوظ فرد را از لحاظ جنسی کاملا ناتوان میکند اما خشکی واژن را میتوان با مصرف ژلهای روانکننده کاهش داد. البته میزان تاثیر فشارخون بر توانایی جنسی افراد مختلف، تفاوت دارد و بروز این اختلالها زمانبندی مشخصی ندارد؛ بعضی افراد خیلی سریع و بعضی دیگر چند سال بعد از ابتلا به فشارخون دچار این مشکلات میشوند.
به جز فشارخون، کدام مشکلات قلبی با عوارض ناتوانی جنسی همراه هستند؟
بیشتر بیماریهای قلبی از جمله ضعف ماهیچهها و گرفتگی رگهای قلب و… تا حدود زیادی میتوانند بر توانایی جنسی تاثیر بگذارند. البته بیشتر از اینکه اختلالهای قلب عامل این ناتوانی باشد، داروهای قلبی بر این موضوع تاثیرگذارند. بعضی افراد نیز با اطلاع از بیماری خود دچار افسردگی میشوند و همین افسردگی توانایی جنسی را مختل میکند. در این صورت با درمان افسردگی، مشکل جنسی نیز برطرف خواهد شد.
تاثیر داروی فشارخون بر رابطه زناشویی
دکتر محمد حسین سلطانی،متخصص کلیه و فوقتخصص اندویورولوژی ، عضو هیاتعلمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتیدر این باره نوشت : بیماری فشارخون عامل مستقیم ناتوانی جنسی محسوب نمیشود، بلکه در کنار سایر بیماریهای زمینهای از جمله دیابت، چربیخون بالا، نارسایی کلیوی و… میتواند احتمال بروز این عارضه را افزایش دهد. همه این موارد بهتدریج باعث ایجاد پلاکهای چربی در عروق و تنگ شدن آنها میشوند. تنگی عروق نیز خونرسانی به بافتهای بدن از جمله آلت تناسلی را کاهش میدهد و نعوظ را مختل میکند.
البته بیشتر از اینکه خود فشارخون خطر بروز ناتوانی جنسی را افزایش دهد، داروهای ضدفشار باعث اختلال نعوظ و عوارض جنسی میشوند؛ بهخصوص داروهایی که روی سیستم سمپاتیک مرکزی تاثیرگذارند؛ از جمله «متیلدوپا»، «کلونیدین» و «رزرپین». این داروها همچنین باعث افزایش میزان پرولاکتین (هورمون محرک ترشح شیر) در خون میشوند و میل جنسی را کاهش میدهند. علاوه بر این، در موارد بسیار معدودی ممکن است با عارضه پریاپیسم (نعوظ دردناک و مداوم) همراه شوند.
برای رفع این حالت اگر فرد به درمانهای موضعی جواب ندهد، باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. در حال حاضر، از این داروها کمتر استفاده میشود، بهخصوص «متیلدوپا» که اکنون فقط برای خانمهای باردار دچار فشارخون به کار میرود. داروهای ضدفشارخون از نوع بتابلوکر مثل «آتنولول» و «ایندرال» و همچنین داروهای ادرارآور مثل «هیدروکلروتیازید» نیز ممکن است با درجاتی از ناتوانی جنسی همراه باشند، گرچه میزان تاثیرگذاری آنها بر توانایی جنسی لزوما به دوز مصرفی، تعداد دفعات مصرف دارو و طول دوره درمان بستگی ندارد.
به عبارتی، فرد ممکن است با مصرف کوتاهمدت آنها نیز دچار عوارض جنسی شود. البته داروهای ضدفشارخون طیف بسیار گستردهای دارند و همه آنها باعث ناتوانی جنسی نمیشوند. مثلا داروهایی مانند «کاپتوپریل» و «لوزارتان» معمولا با بهبود فعالیت جنسی همراه هستند.
بنابراین اگر بیمار همزمان با فشارخون دچار ناتوانی جنسی است، باید از این داروها استفاده کند. مصرف داروی «آتورواستاتین» نیز در کسانی که دچار چربی و فشارخون بالا هستند، نهتنها به اصلاح وضعیت چربیخون و سلامت عروق کرونر کمک میکند بلکه باعث بهبود توانایی جنسی هم میشود.
از سوی دیگر، بسیاری از افراد مبتلا به فشارخون بالا، دخانیات نیز مصرف میکنند. این در حالی است که دخانیات و الکل احتمال بروز عوارض جنسی را افزایش میدهد. سیگار باعث انقباض عضلات صاف عروق و نشت وریدی از عروق آلت تناسلی میشود. مکانیسم اصلی توانایی جنسی و ارگاسم نیز به تجمع خون وریدی در آلت تناسلی وابسته است بنابراین وقتی عروق دچار نشت میشوند، نعوظ تداوم پیدا نمیکند. الکل هم باعث انقباض عروق مرکزی و انبساط عروق سیستمیک میشود و زیادهروی در مصرف آن به کبد آسیب میرساند. اختلال کبدی هم خود باعث کاهش ترشح هورمون تستوسترون، افزایش استروژن و اختلال جنسی میشود.
چگونه از عوارض جنسی فشارخون پیشگیری کنیم؟
برای درمان و پیشگیری از ناتوانی جنسی در افراد مبتلا به فشارخون باید به تمام عوامل خطر توجه کرد. به عبارتی، فقط با درمان فشارخون بالا نمیتوان از عوارض جنسی آن جلوگیری کرد. از طرفی، خیلی از موارد ناتوانی جنسی علت مشخصی ندارند و نمیتوان راهکار یکسانی برای پیشگیری از آنها ارائه داد.
با این حال، کنترل بیماریهای زمینهای از جمله فشارخون، چربیخون و دیابت در کنار اصلاح شیوه زندگی، تغذیه مناسب، افزایش فعالیت بدنی و ترک الکل، دخانیات و موادمخدر میتواند به بهبود وضعیت باروری و پیشگیری از عوارض جنسی کمک کند.
مصرف ویاگرا فرهنگ میخواهد!
اگر فرد مبتلا به فشارخون به مرحله ناتوانی جنسی رسیده باشد، برگشت این وضعیت کمی دشوار خواهد بود. در این موارد میتوان تحتنظر پزشک از داروهای تقویتکننده جنسی مثل «تاداگرا»، «ویاگرا» و «واردنافیل» استفاده کرد، اما کسانی که در ۱ تا ۲ سال اخیر سابقه سکته مغزی یا قلبی داشتهاند و افرادی که دچار فشارخون خیلی بالا یا خیلی پایین میشوند، نباید از داروهای تقویتکننده جنسی مانند ویاگرا استفاده کنند زیرا این داروها فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک را تشدید میکنند و ممکن است باعث سکته مجدد شوند.
برای مصرف آنها اول از همه باید وضعیت و فشارخون بیمار کنترل شود. علاوه بر این، بیمار باید فرهنگ استفاده از این داروها را داشته باشد یعنی بداند که چه مقدار دارو را چه زمانی مصرف کند. زیادهروی در مصرف داروهای تقویتکننده جنسی خود میتواند باعث مشکلات قلبی و حتی نعوظ دردناک و مداوم شود.