غده پروستات به اندازه یک گردوی کوچک کاملا دور تا دور گردن مثانه و قسمت خروجی آن را احاطه کرده است. وقتی غده پروستات بزرگ می شود، قسمت خروجی مثانه را تنگ کرده و علائمی ایجاد می کند.
آنچه باید در مورد عوارض جراحی پروستات بدانید
به گزارش بانک پزشکان به نقل از هلث لاین، پروستات به طور معمول غده ای به اندازه گردو است که در زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادرار را احاطه کرده است، لوله ای که ادرار را از مثانه به خارج از بدن شما می رساند. غده پروستات در حدود ۴۰ سالگی شروع به هیپرتروفی (بزرگ شدن) می کند.
بزرگ شدن پروستات، همچنین به عنوان هیپرپلازی خوش خیم پروستات شناخته می شود(BPH)، ممکن است شروع به قطع جریان ادرار از مثانه کند. این بیماری در مردان مسن شایع تر است. رشد پروستات مرتبط با BPH ناشی از سرطان نیست.
در حالی که درست است که BPH شایع است، این وضعیتی است که قابل درمان است. هنگام انتخاب از بین گزینه های خود باید عوارض احتمالی را در نظر بگیرید.
گزینه های جراحی BPH
جراحی، شامل روشهای کم تهاجمی و درمانهای جراحی سنتیتر، معمولاً میزان موفقیت بالایی را به همراه دارد. با این حال، جراحی اولین درمان برای BPH نیست. جراحی معمولاً برای مردانی که علائم BPH متوسط تا شدید دارند و همچنین مردانی که علائم آنها با دارو بهبود نیافته است انجام می شود.
اگرچه نسبتا رایج و بی خطر است، اما هر یک از جراحی های رایج برای درمان BPH با عوارض جانبی بالقوه همراه است. بیشتر این عوارض نادر هستند. با این وجود، دانستن تمام پیامدهای بالقوه قبل از تصمیم گیری برای درمان مهم است. همچنین مهم است که از انتظارات بهبودی برای جراحی BPH آگاه باشید .
برداشتن پروستات از طریق پیشابراه (TURP)
در طی یک عمل TURP ، جراح شما یک اسکوپ روشن را در مجرای ادراری شما قرار می دهد و بافت را از تمام قسمت بیرونی پروستات شما خارج می کند. علائم معمولاً پس از عمل TURP خیلی سریع ناپدید می شوند زیرا این جراحی برای درمان BPH بسیار مؤثر است.
ممکن است برای چند روز پس از عمل به کاتتر نیاز داشته باشید تا به تخلیه مثانه کمک کند. همچنین باید تا سه روز در بیمارستان یا در خانه بهبودی خود را طی کنید و فعالیتهای شما ممکن است تا دو ماه محدود شود. فعالیت بدنی شما نیز برای چند هفته تا زمان بهبودی محدود خواهد بود.
عوارض احتمالی
عوارض جانبی این جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی در حین جراحی که نیاز به تزریق خون دارد
- جذب نامناسب مایعات
- عدم تعادل نمک ناشی از مشکلات جذب مایعات
- ناتوانی جنسی (اختلال نعوظ)
- بی اختیاری
- تنگی مجرای ادرار
- سندرم پس از TURP
سندرم پس از TURP یک بیماری نادر اما جدی است که زمانی رخ می دهد که مایعات بیش از حد در طی روش های TURP جذب شود. علائم اولیه شامل سرگیجه، سردرد و ضربان قلب آهسته است. علائم دیگر نیز ممکن است شامل تنگی نفس، تشنج و کما شود.
برش پروستات از طریق مجرای ادرار (TUIP)
در طی یک عملTUIP، جراح به جای برداشتن بخش هایی از پروستات، چندین برش کوچک در پروستات شما ایجاد می کند. این به پروستات شما اجازه می دهد تا بدون قطع جریان ادرار از طریق مجرای ادرار، منبسط شود.
TUIP معمولا برای درمان موارد خفیف بزرگی پروستات استفاده می شود. این امکان وجود دارد که پروستات شما به رشد خود ادامه دهد و بعداً به درمان های اضافی نیاز داشته باشید. پس از جراحی، ممکن است برای کمک به تخلیه مثانه، تا یک هفته نیاز به استفاده از کاتتر داشته باشید.
روش TUIP بسیار کمتر از روش TURP تهاجمی است. زمان بهبودی شما باید کمتر باشد. احتمالاً پزشک شما را پس از انجام این روش به خانه می فرستد.
عوارض احتمالی
عوارض جانبی این جراحی عبارتند از:
- انزال رتروگراد، یک وضعیت غیرخطرناک که زمانی رخ می دهد که منی به مثانه شما جاری شود.
- خونریزی حین جراحی که ممکن است نیاز به تزریق خون داشته باشد
- عفونت محل جراحی
- ناتوانی جنسی
پروستاتکتومی باز
در طی این جراحی، جراح برشی از ناف تا استخوان شرمگاهی ایجاد می کند. سپس جراح بافت پروستات شما را برمی دارد.
این روش جراحی معمولاً فقط برای مردانی استفاده می شود که پروستات آنها بسیار بزرگ است. برخلاف برخی دیگر از جراحیهای پروستات، پروستاتکتومی باز تقریباً نیاز شما را به روشهای اضافی برطرف میکند، زیرا نتایج بسیار موفقیتآمیز هستند.
عوارض احتمالی
روش هایی مانند پروستاتکتومی باز خطر عوارض بیشتری دارند. این به دلیل بیهوشی و احتمال عفونت یا خونریزی است که نیاز به تزریق خون دارد. عوارض اضافی پروستاتکتومی باز عبارتند از:
- ناتوانی جنسی
- مثانه بیشفعال
- عفونت زخم
- ترشح ادرار
- بی اختیاری جزئی یا کامل
- ناباروری
اکثر مردان پنج تا هفت روز پس از جراحی در بیمارستان می مانند. احتمالاً برای حدود یک هفته نیاز به استفاده از کاتتر ادراری برای کمک به تخلیه مثانه دارید.
کارهایی که می توانید برای کاهش خطر عوارض انجام دهید
اگر برای درمان علائم BPH خود نیاز به جراحی دارید، می توانید چند قدم برای کمک به کاهش خطر عوارض خود بردارید. این مراحل عبارتند از:
بهتر بخورید و بیشتر حرکت کنید
یک رژیم غذایی متعادل و ورزش متوسط ممکن است به بهبودی شما کمک کند. قبل از عمل خود فعال باشید و رژیم غذایی سالمی را دنبال کنید و تا جایی که می توانید، آن را بعد از عمل ادامه دهید. این کاربدن شما را فعال نگه می دارد و ممکن است شروع به کاهش وزن کنید. هر مقدار کاهش وزن می تواند به کاهش علائم BPH و احتمالا بهبود بهبودی شما کمک کند.
دستورالعمل ها را دنبال کنید
اگر پزشک به شما دستور داده است که چیزی بیشتر از یک وزنه خاص بلند یا حرکت ندهید، به این دستورالعمل ها گوش دهید. ممکن است با انجام کارهای بیش از حد خیلی زود، بهبودی خود را پیچیده کنید.
قرار ملاقات با پزشک را فراموش نکنید
بهبودی ممکن است نیاز به ملاقات های مکرر با پزشک برای مدت کوتاهی داشته باشد. این بازه زمانی اولیه به شما و پزشکتان کمک می کند تا روند بهبودی خود را کنترل کرده و هر گونه عوارض پنهان احتمالی را کشف کنید.
علت بزرگی خوش خیم پروستات
به گزارش سلامت نیوز، دکتر حسین کرمی، جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری تناسلی در مورد بزرگی خوش خیم پروستات می گوید:بزرگی خوش خیم پروستات بعد از سن ۵۰ سالگی بروز می کند و ۵۰ تا ۵۵ درصد مردان دچار این مشکل می شوند. بیشترین میزان بروز آن در سن ۷۵ تا ۸۰ سالگی است.
علت بزرگی خوش خیم پروستات نامعلوم است، اما دانشمندان معتقدند که تغییرات هورمونی، عدم تعادل هورمون های مردانه، عفونت های مزمن ادراری، عوامل اقتصادی، اجتماعی و نژادی در بروز آن تاثیر دارند.
نشانه های بزرگی خوش خیم پروستات
- احساس نیاز فوری به دفع ادرار
- کاهش جریان ادرار
- قطع و وصل شدن ادرار
- قطره قطره آمدن ادرار پس از پایان دفع ادرار
- تکرر ادرار
- سوزش شدید و باریک آمدن ادرار
- عدم تخلیه کامل مثانه از ادرار
- بیدار شدن مکرر از خواب شب برای رفتن به دستشویی
- احساس فشارهای شکمی
- احتباس شدید ادراری
- عفونت های مکرر ادراری
جلوگیری از بزرگی خوش خیم پروستات
بهترین و قطعی ترین روش درمان بزرگی پروستات، درمان جراحی آن است
بزرگی پروستات معمولاً به علت بالا رفتن سن بروز می کند و در نتیجه هنوز هیچ راهی برای پیشگیری از آن وجود ندارد.
عوارض ناشی از عدم درمان بزرگی پروستات
- گشادشدن لگنچه های کلیه
- صدمه به کار کلیه ها
- نارسایی کلیه
- تغییرات ساختمان مثانه
- تشکیل سنگ در مثانه
تشخیص بزرگی خوش خیم پروستات
باید به پزشک متخصص کلیه و مجاری ادراری مراجعه نمود. پزشک سونوگرافی از کلیه و مثانه و پروستات و بررسی ادرار باقیمانده و تست PSA و آزمایش کامل خون و ادرار را تجویز خواهد کرد و در صورت نیاز، توسط پزشک معاینه مقعدی پروستات نیز انجام خواهد شد.
درمان بزرگی پروستات
اول درمان دارویی است. خط اول درمان دارویی استفاده از داروهای شل کننده گردن مثانه می باشد، مانند پرازوسین، ترازوسین، تامسولوسین و امنیک. این داروها را قبل از خواب به بیماران توصیه می کنیم که استفاده نمایند.
اگر شدت تنگی مجرای مثانه به علت بزرگی پروستات بالا باشد و به درمان دارویی جواب ندهد، بهترین اقدام جراحی پروستات می باشد.
امروزه عمل جراحی پروستات به دو روش باز و بسته انجام می شود که بسته به شدت و اندازه بزرگی پروستات و شکل رشد پروستات نوع درمان انتخاب می شود.
بهترین درمان پروستات برای کسانی که حجم پروستات آن ها بالای ۶۰ تا ۷۰ گرم می باشد ، همزمان با بزرگی پروستات سنگ مثانه بزرگ دارند و سمت رشد پروستات به داخل مثانه است، عمل جراحی باز می باشد. در این روش با برش کوچکی در زیر ناف و روی مثانه، قسمت هسته ای پروستات که باعث انسداد مجرا شده است برداشته می شود.
بهترین درمان پروستات های زیر ۵۰ گرم که باعث انسداد شدید خروجی مجرای مثانه می شوند، عمل TURP یا تراش از داخل مجرا (همان لیزر) می باشد. در این روش بدون برش جراحی، با عبور دوربین به مجرا قسمت هسته ای پروستات را با لیزر، تکه تکه کرده و خارج می کنیم.
پس چه در عمل جراحی باز و چه بسته، همه پروستات برداشته نمی شود و فقط هسته انسدادی را بر می داریم.
عوارض جراحی بزرگی پروستات
عمل جراحی پروستات مثل عمل های دیگر عوارضی دارد که به ذکر آنها می پردازیم:
از عوارض عمل پروستات نترسید، چرا که عارضه مهم ندارد و بدون بیهوشی و با یک شب بستری برای همیشه از شر بزرگی پروستات و اختلال در تخلیه ادرار و مصرف قرص راحت می شوید
عوارض حین عمل
بعد از عمل به علت جراحی، خونریزی قابل کنترلی ایجاد می شود که ممکن است باعث نگرانی بیمار شود، ولی کاملا طبیعی است و با گذاشتن سوند به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت و ایجاد شستشو کاملا رفع خواهد شد.
بی اختیاری ادراری
عموما در جراحی سرطان پروستات دیده می شود، نه در عمل بزرگی خوش خیم. در بزرگی خوش خیم پروستات بعد از عمل احتمال بی اختیاری ادرار نزدیک به صفر می باشد و اصلاً نگران نباشید. کسانی ممکن است بی اختیار شوند که مثانه آنها مشکل داشته باشد، از قبیل مثانه کم حجم و مثانه عصبی. پس نگران بی اختیاری ادرار پس از عمل نباشید.
توانایی جنسی
در عمل جراحی سرطان پروستات توان جنسی مرد آسیب می بیند و یا از بین می رود، ولی در عمل خوش خیم پروستات توان جنسی شما کاملا برای بعد از عمل حفظ خواهد شد و به علت باز شدن حفره در غده پروستات بعد از عمل، مایع منی شما پس از انزال به داخل مثانه می ریزد و با ادرار دفع خواهد شد و در این مورد اصلا جای نگرانی نیست.
ادرار خونی، درد، سوزش و عدم روان آمدن ادرار: بعد از عمل برای ۳ تا ۴ هفته کاملا طبیعی است و با خوردن مایعات فراوان و مصرف مسکن کاملا بهبودی پیدا خواهید کرد.
توصیه های دکتر حسین کرمی
دکتر حسین کرمی متخصص اورولوژی درباره پروستات نکات کلیدی زیر را مطرح کرد:
- بهترین و قطعی ترین روش درمان بزرگی پروستات، درمان جراحی آن است.
- بزرگی پروستات با دارو برطرف نمی شود و داروها پروستات را فقط برای مدت کوتاهی شل می کنند و لذا درمان تسکینی هستند.
- در حال حاضر بهترین درمان برای پروستات های بزرگ جراحی باز و پروستات های زیر ۵۰ گرم عمل بسته لیزری می باشد.
- چکاب منظم PSA را در بالای ۵۰ سال فراموش نکنید.
- از عوارض عمل پروستات نترسید، چرا که عارضه مهم ندارد و بدون بیهوشی و با یک شب بستری برای همیشه از شر بزرگی پروستات و اختلال در تخلیه ادرار و مصرف قرص راحت می شوید.
- عمل جراحی خوش خیم پروستات چه باز و چه بسته عود ندارد
چه زمانی با پزشک خود تماس بگیرید
اگر فکر می کنید علائم بزرگی پروستات دارید، با پزشک خود وقت ملاقات بگیرید. مشکلات ادراری می تواند ناشی از چندین بیماری باشد. پزشک به شما کمک میکند تا مشخص کنید چه چیزی ممکن است باعث بیماری شما شود.
مشکلات ادراری درمان نشده نیز می تواند منجر به عوارض جدی شود. اگر علائم شما به سرعت بدتر شد و اصلاً نمی توانید ادرار کنید، به دنبال درمان فوری پزشکی باشید.
اگر خطر BPH افزایش یافته است یا نگران خطر BPH خود هستید، سالانه با پزشک خود برای معاینه پروستات معاینه کنید. این به شما و پزشکتان کمک می کند تا هر گونه مشکل احتمالی را زود تشخیص دهید. هر چه زودتر پروستات در حال رشد را پیدا کنید، زودتر می توانید درمان را شروع کنید. درمان زودهنگام همچنین ممکن است نیاز شما را به روشهای تهاجمیتر در آینده کاهش دهد.