اینکه مقامات مسئول بیایند و درباره مشکلات و معضلاتی که در نتیجه سیاستهای خودشان بر مردم حاکم شده آمار و عدد و رقم بدهند البته بدون درنظر گرفتن انداختن همیشگی تقصیر به گردن مسئولین قبلی، خود جای مداقه است.
به گزارش بانک پزشکان به نقل از روزنامه آرمان ملی ،یکی از این آمار و اعداد و ارقام مربوط به آلودگی هواست. خصوصا پایتخت جمهوری اسلامی ایران که این روزها ابری خاکستری رنگ همراه با بویی از سرب و فلزات سنگین را مقابل چشمهای قرمز شهروندان به تصویر کشیده تا نه برج آزادی معلوم باشد و نه امیدی به بهبود اوضاع تنها همین بماند که از رادیوی اتوبوسهای تلنبار شده – از آدمهایی که قاعدتا باید در این شرایط آلودگی هوا در خانه میماندند- بشنوند که مثلا سمیه رفیعی، نماینده مجلس بگوید: «بر اساس گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ بیش از ۴۱ هزار و ۷۰۰ نفر در کشور به دلیل آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در هوا جانباختهاند» و بعد اظهار کند: «خسارات ناشی از آلودگی هوا به کشور سالانه بین ۷ تا ۱۱ میلیارد دلار است؛ این در حالیست که این ارقام سرسامآور به دلیل غیر مستقیم بودن هزینههای آن هنوز آنقدرها به چشم نیامده است.»
گوینده خبر از قول این نماینده مجلس، ادامه میدهد که «از ابتدای سالجاری تاکنون تعداد روزهای ناسالم پایتخت نسبت به سال گذشته ۲ برابر شده و تعداد روزهای بسیار ناسالم و خطرناک نیز ۲۰۰درصد افزایش یافته است. در کرج نیز روزهای بسیار ناسالم ۲ برابر و خطرناک ۴ برابر شده است. در تبریز روزهای خطرناک ۱۰۰درصد افزایش یافته و در مشهد روزهای ناسالم ۲برابر شده است.
از سوی دیگر در اراک تعداد روزهای بسیار ناسالم و خطرناک ۲ برابر شده و در شیراز تعداد روزهای ناسالم ۹برابر شده و روزهای پاک هم به نصف کاهش یافته است.» یاد اهواز و خوزستان میافتید و همه مشکلاتی که این سالها داشتهاند و هوایی که برای نفس کشیدن نداشتهاند همیشه دچار بحران بوده، جایی در کشور که هنوز آثار زخمهای جنگ را بر بدن دارد علاوه بر نبود زیرساختهای مناسب در بخشهای صنعتی و در زمینه زبالههایی که تولید آلودگی میکنند، همواره از ریزگردهایی در عذاب بوده که از کشورهای همسایه وارد این خاک میشوند و کارشناسان، مباحثی نظیر مالچ پاشی را مطرح میکنند اما صورت نمیگیرد و اتفاقات دیگری که قرار است بیفتد و نمیافتد و چهرههای مردمان جنوب کشور سالهاست که در فواصل متعددی از سال به ماسک مزین میشود؛ پیش از اینکه ماسک زدن به دلیل کرونا و امثالهم در ایران رواج پیدا کند.
به گفته رفیعی، رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس، وضعیت آلودگی هوا در اهواز به مراتب بسیار بدتر از جاهای دیگر بوده به شکلی که تعداد روزهای ناسالم حدود ۵ برابر شده و تعداد روزهای بسیار ناسالم ۱۲برابر و روزهای خطرناک ۲۱برابر شده است.
او میگوید «متأسفانه امسال تهرانیها ۲روز، اصفهانیها، کرجیها، اهوازیها و اراکیها فقط یک روز پاک داشتند.»در روزهای اخیر اعلام شد که تمامی مدارس و دانشگاهها تعطیل شدهاند اما خبری از تعطیلی ادارات و مراکز و سازمانهای غیرضروری نشد تا خیابانهای شهر هنگام آغاز ساعات کاری ادارات و در زمان پایان آن مملو از جماعتی شود که دوان دوان خود را به مترو یا اتوبوس میرسانند بیآنکه ماسک بر صورت داشته باشند.
امان از این دولتهای قبل
رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس با اشاره به تعطیلی مدارس در زمان آلودگی هوا گفته: «نفس این کار درست است تا دانشآموزان کمتر در معرض آلودگی هوا قرار بگیرند ولی باید برای مادران شاغل نیز فکری اساسی شود تا در زمان تعطیلی مدارس بتوانند هم به صورت دورکاری وظایف خود را انجام دهند و هم از بچهها مراقبت کنند تا مجبور نشوند فرزندان خود را در اوج آلودگی به جای مدرسه به محل کار خود ببرند.»
خانم رفیعی از اینکه چه فکری باید در مورد مادران شاغل بشود را باز نکرده و به موضوع ایستگاههای سنجش آلودگی هوا در کشور اشاره کرده و همانطور که در ورودی گزارش اشاره شد، تلاش کرده مشکلات را بر سر مسئولین قبلی خراب کند و گفته: «متأسفانه در دولت گذشته هیچ اعتباری از سوی دولت برای تعمیر و نگهداری این ایستگاهها اختصاص نیافته و هماکنون بسیاری از این ایستگاهها یا نیازمند تعمیرات کلی و یا از رده خارج شدهاند که یکی از مسائل ارسال شده به قوه قضائیه در این خصوص است و مسئولان وقت باید در این زمینه پاسخگو باشند؛ چرا که مبنای تصمیمگیریها در مقوله آلودگی هوا اطلاعات ایستگاههای سنجش و آمار درست آنهاست تا تصمیم گیریهای درستی نیز در این زمینه انجام شود.»
کارشناس شهری در تحلیلهای خود در خصوص آلودگی هوا، به موضوع استهلاک داراییهای شهری تهران و پدیده فرسودگی در سیستم حمل و نقل عمومی تهران اشاره میکنند. آنها میگویند اگر سرمایهگذاری به موقع صورت نگیرد در حوزههای زیرساختی و در حوزه حمل و نقل عمومی این استهلاک داراییهای ما بعد از مدتی خود را نشان میدهد و مشکلات بسیاری را بههمراه خواهد داشت.
امروز واگنهای متروی فرسوده و اتوبوسهای فرسوده با توجه به اینکه سال به سال این داراییها جایگزین و نوسازی نمیشوند نرخ استهلاک و فرسودگی را افزایش دادهاند و بیتردید خودروهای حمل و نقل عمومی فرسوده موجب عدم رغبت شهروندان و یا حتی عدم امکان استفاده از آنها میشود و کاهش ظرفیت جابهجایی مسافر را بههمراه خواهد داشت و شهروندان مجبور به استفاده از خودروهای شخصی میشوند که سهم عمدهای در آلودگی هوای تهران دارد.
آقایان دم از آلودگی هوا میزنند ولی در عمل به نفع آلودگی هوا اقدام میکنند
نمایندهای که در مقام نقد آلودگی هوا برآمده، اشارهای هم به برخی سیاستهای نادرست مسئولان فعلی و همکاران خود در وزارت صمت کرده و با اشاره به پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) مبنی بر عقب رفت یک پلهای استاندارد آلایندگی خودروهای وارداتی، گفته: متأسفانه وزارت صمت در جلسه ۲ هفته قبل دولت پیشنهادی را راساً و بدون طی مراحل قانونی و اخذ نظر دستگاههای متولی ارائه کرد و استاندارد آلایندگی خودروهای وارداتی را که سالها یورو ۶ بود به یورو ۵ کاهش داد که این موضوع در هیات وزیران به تصویب رسید.
رفیعی اینطور توضیح داده که: استدلال آقایان برای این مصوبه که خلاف قانون هوای پاک است، این بود که چون بنزین یورو ۶ در کشور تولید نمیشود لذا استفاده از بنزین یورو ۴ در خودروهای وارداتی با استاندارد آلایندگی یورو ۶ به صلاح نیست و موجب افزایش بار مالی خودروهای وارداتی میشود؛ این در حالیست که سالهاست خودروهای روز اروپایی گران قیمت که همگی استاندارد یورو ۶ دارند در کشور تردد و از همین بنزین موجود استفاده میکنند و هیچ مشکلی نداشتند. او تصریح کرد: هنوز اقدام قبلی وزارت صمت مبنی بر دریافت پول به جای جایگزینی خودروهای فرسوده فراموش نشده، در اوج آلودگی هوا پیشنهاد دیگری برای افزایش آلودگی هوا مصوب کردهاند.
رئیس کل دادگستری استان تهران دستور داد!
اما آن قدر آلودگی هوا بالا گرفت و دودش تا حدی به چشم مسئولین هم نزدیک شد که مجبور شدند دستوراتی صادر کنند از آن جمله است: رئیس کل دادگستری استان تهران به یکی از معاونان خود ماموریت داد تا ضمن تشکیل کمیتهای متشکل از دادسرای عمومی و انقلاب تهران، اداره کل بازرسی استان تهران و عنداللزوم سایر دستگاهها، نسبت به احصاء اهمال و ترک فعل احتمالی دستگاهها در حوزه قانون هوای پاک اقدام کند.
به نقل از قوه قضائیه، علی القاصی در پی تشدید آلودگی هوای تهران و بهمخاطره افتادن سلامت عمومی جامعه بهعنوان یکی از مصادیق حقوق عامه دستور تشکیل کمیته مشترک را صادر کرد. او با اشاره به اینکه دستگاه قضائی از حیث حقوق عامه نسبت به سلامت شهروندان مسئول است، تاکید کرد: در صورت احراز هر گونه ترک فعل و کوتاهی در حوزه عملکرد دستگاههای مسئول در زمینه قانون هوای پاک، وفق قوانین و مقررات و بدون مسامحه اقدامات قضائی لازم انجام خواهد شد.