در روز چقدر "زینک" مصرف کنیم؟ - بانک پزشکان - راهنمای پزشکی
در روز چقدر "زینک" مصرف کنیم؟

نتایج تحقیقات متعددی نشان داده است که مکمل روی موجب افزایش رشد در کودکان کوتاه قد گردیده و همچنین موجب کاهش عفونت های معمول دوران کودکی نظیر اسهال و پنومونی می گردد.

به گزارش بانک پزشکان به نقل از هلث لاین ،بسیاری از افراد زمانی که احساس می‌کنند تحت تغییرات شرایط آب و هوایی قرار می‌گیرند، به قرص‌ها و مکمل‌های روی، روی می‌آورند .

روی نه تنها یکی از فراوان‌ترین مواد معدنی در بدن شماست، بلکه تقریباً در تمام جنبه‌های سلامتی نقش کلیدی دارد. به عنوان مثال، روی به عنوان یک کوفاکتور برای بیش از ۳۰۰ آنزیم مختلف مورد نیاز است، به این معنی که برای عملکرد مناسب آنها مورد نیاز است.

به علاوه، تحقیقات نشان می‌دهد این ماده معدنی عملکرد سیستم ایمنی را تقویت کند، سطح قند خون را تثبیت کند و از سلامت پوست، چشم‌ها و قلب حمایت کند، این مقاله انواع، فواید و توصیه‌های دوز مکمل‌های روی را به همراه خطرات و عوارض جانبی احتمالی بررسی می‌کند.

فواید استفاده از مکمل روی

مکمل‌های روی اغلب برای کمک به درمان و پیشگیری از کمبود روی استفاده می‌شوند.

اگرچه کمبود روی غیر معمول است، اما این ماده معدنی به عنوان یک ماده مغذی ضروری در نظر گرفته می شود، به این معنی که بدن شما قادر به تولید آن به تنهایی نیست. افرادی که رژیم‌های غذایی محدود، اختلال در جذب مواد مغذی، یا شرایط سلامتی خاص دارند، ممکن است بیشتر مستعد کمبود روی باشند.

علائم کمبود روی شامل کاهش ایمنی، ریزش مو، کم اشتهایی، اسهال و بهبود آهسته زخم است . به عنوان مثال، اسهال ممکن است تنها در عرض ۲۴ ساعت بهبود یابد، در حالی که ضایعات پوستی معمولاً در عرض ۱ تا ۲ هفته پس از شروع مصرف مکمل ها بهبود می یابند

اگر به اندازه کافی روی در رژیم غذایی خود دریافت می کنید، مکمل ها ممکن است ضروری نباشند. اگر مشکوک هستید که کمبود روی دارید، پزشک می تواند سطح روی در خون شما را آزمایش کند تا تعیین کند که آیا مکمل می تواند مفید باشد یا خیر.

روی التهاب را کاهش می دهد

بسیاری از داروهای بدون نسخه (OTC) و داروهای طبیعی دارای روی هستند که به دلیل توانایی آن در تقویت عملکرد سیستم ایمنی و مبارزه با التهاب است. روی می تواند به درمان انواع خاصی از عفونت کمک کند.

یک بررسی از ۷ مطالعه نشان داد که قرص‌های روی حاوی ۸۰ تا ۹۲ میلی‌گرم روی ممکن است طول مدت سرماخوردگی را تا ۳۳ درصد کاهش دهند.

روی همچنین ممکن است به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کند، التهاب را کاهش دهد و در برابر بیماری های مزمن مانند بیماری قلبی، سرطان و دیابت محافظت کند.

بر اساس بررسی ۲۸ مطالعه، برخی شواهد نشان می دهد که مصرف روی حتی می تواند از علائم پیشگیری کند و طول مدت برخی از عفونت های دستگاه تنفسی را کوتاه کند.

روی مدیریت قند خون را تقویت کند

روی به دلیل نقشش در مدیریت قند خون و ترشح انسولین به خوبی شناخته شده است. انسولین هورمونی است که مسئول انتقال قند از جریان خون به بافت‌های شماست.

برخی تحقیقات نشان می دهد که روی ممکن است به ثابت نگه داشتن سطح قند خون و بهبود حساسیت بدن به انسولین کمک کند.

یک بررسی گزارش داد که سطوح پایین روی می تواند با اختلال در سطح قند خون و دیابت نوع ۲ مرتبط باشد. تحقیقات دیگر نشان می‌دهد که روی ممکن است به کاهش مقاومت به انسولین کمک کند، که می‌تواند توانایی بدن شما را برای استفاده مؤثر از انسولین برای حفظ سطح قند خون طبیعی بهبود بخشد .

روی با آکنه مبارزه می کند

مکمل‌های روی اغلب برای ارتقای سلامت پوست و درمان بیماری‌های پوستی رایج مانند آکنه استفاده می‌شوند.ثابت شده است که نوعی روی به نام سولفات روی برای کاهش علائم آکنه خفیف تا متوسط مفید است .

طبق یک بررسی، نه تنها افراد مبتلا به آکنه در مقایسه با افرادی که آکنه ندارند، سطح روی خونی کمتری دارند، بلکه مکمل‌های روی نیز می‌توانند میزان متوسط برآمدگی‌های التهابی ناشی از این بیماری را کاهش دهند .

مکمل‌های روی نیز اغلب بر سایر روش‌های درمانی ترجیح داده می‌شوند، زیرا ارزان، موثر و با عوارض جانبی بسیار کمتری همراه هستند

روی می تواند سلامت قلب را بهبود بخشد

بیماری قلبی یک وضعیت سلامتی جدی است که تقریباً ۳۳ درصد از مرگ و میرها را در سراسر جهان تشکیل می دهد. برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف روی ممکن است چندین عامل خطر بیماری قلبی را بهبود بخشد. حتی ممکن است سطح تری گلیسیرید و کلسترول را کاهش دهند.

بررسی ۲۴ مطالعه نشان داد که مکمل های روی باعث کاهش سطح کلسترول تام و LDL (بد) و تری گلیسیرید خون می شود. به این ترتیب، آنها به طور بالقوه می توانند به پیشگیری از بیماری قلبی کمک کنند .

تاثیر مصرف روی بر افزایش قد کودکان

اولین تحقیقات کمبود روی در انسان مربوط به اواخر دهه ۱۹۵۰ و اوایل دهه ۱۹۶۰ انجام شد که نشان داد تعویق رشد، ضایعات پوستی، نارسایی بلوغ جنسی در نوجوانان پسر ایرانی و مصری مربوط به کمبود روی است. نتایج تحقیقات متعددی نشان داده است که مکمل روی موجب افزایش رشد در کودکان کوتاه قد گردیده و همچنین موجب کاهش عفونت های معمول دوران کودکی نظیر اسهال و پنومونی می گردد.مقدار روی در بدن ۵/۱ تا ۵/۲ گرم است و بخش اعظم آن در عضلات، استخوان ها و کبد تجمع یافته و بخش کوچکی نیز در ناخن، پوست و مو یافت می شود.

عنصر روی در بدن نقش مهمی در ساختمان بیش از ۳۰۰ آنزیم دارد و کمبود آن می تواند اختلالات متعددی در متابولیسم و عملکرد ارگان ها ایجاد نماید. بافت هایی که سرعت تقسیم سلولی و باز گردش آن ها زیاد است از جمله سیستم ایمنی و دستگاه گوارش در مقایسه با سایر بافت ها بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند. مکانیسم عمل ریزمغذی روی شامل تاثیر بر سنتز DNA، سنتز RNA و تقسیم سلولی است و همچنین با هورمون های مهم رشد استخوان نظیر سوماتومدین C، استئوکالسین، تستوسترون، هورمون های تیروئیدی و انسولین تاثیر متقابل دارد. عنصر روی اساسا” به سوخت و ساز استخوان مرتبط می شود بنابراین تاثیر منفی بر رشد و نمو دارد. غلظت روی در استخوان در مقایسه با سایر بافت ها بسیار بیشتر است.

عنصر روی تاثیر ویتامین D را در سوخت و ساز استخوان از طریق فعال سازی سنتز DNA در سلول های استخوانی افزایش می دهد. نیاز به عنصر روی در دوران کودکی به علت رشد سریع حیاتی است. دیده شده است که مکمل روی تاثیر مثبتی بر رشد کودکان دچار کوتاه قدی تغذیه ای داشته است. از دیگر نقش های روی مواردی مانند تولید مثل، سلامت پوست، نمو عصبی رفتاری، و مقاومت بدن در برابر ابتلا به بیماری ها است.

منابع غذایی حاوی روی

روی در تمام مواد غذایی حیوانی و گیاهی که منبع خوب پروتئین هستند، وجود دارد. منابع غنی روی عبارتند از صدف، جگر و انواع گوشت ها به ویژه گوشت قرمز .

گوشت مرغ و ماهی هم حاوی روی هستند اما میزان روی در گوشت قرمز بیشتر است.

به طور کلی قابلیت جذب روی از منابع حیوانی بیشتر از منابع گیاهی است و در صورتی که قسمت اعظم روی دریافتی از منابع گیاهی تامین شود نیاز به این ریزمغذی افزایش می یابد. قابلیت جذب روی از گوشت ۴ برابر غلات است. فیبر و فیتات از مهمترین عوامل کاهش جذب روی ازرژیم غذایی هستند و در صورتی که مقدار کمی پروتئین حیوانی در وعده غذایی وجود داشته باشد، جذب روی از غذاهای حاوی فیتات افزایش می یابد.

میزان جذب روی بسته به وضعیت روی فرد از ۱۵ تا ۴۰ درصد متفاوت است. در افرادی که دچار کمبود روی هستند میزان جذب روی افزایش می یابد. جذب روی در دوران بارداری و شیردهی نیز افزایش می یابد.

روی چگونه جذب بدن میشود؟

تعادل روی توسط جذب و دفع آن از روده حفظ می شود و جذب به وسیله عمل انتشار و توسط یک حامل انجام می گیرد این عمل تحت کنترل هموستاتیک می باشد و میزان روی موجود در رژیم غذایی و حضور مواد دخالت کننده در جذب آن موثر است. بیماری های روده ای مانند بیماری کرون باعث اختلال در جذب روی می شود.

حامل اصلی روی در پلاسما آلبومین می باشد اگر چه مقداری از آن به وسیله ترانسفرین و آلفا ۲ ماکروگلوبین حمل می شود. بیشتر روی موجود در خون در اریتروسیت ها و لکوسیت ها قرار دارد. روی موجود در پلاسما از لحاظ متابولیکی فعال بوده و تحت تاثیر فاکتورهای فیزیولوژیکی مانند آسیب یا التهاب می باشد.

عوامل موثر بر جذب روی چیست؟

عوامل متعددی ممکن است موجب کاهش جذب روی می شوند. فیتات ها جذب روی را کاهش می دهند اما تانن اثر کاهش دهندگی بر جذب روی ندارد. (تانن از کاهش دهنده های مهم جذب آهن است). مس و کادمیوم از نظر پروتئین حامل، مشابه روی هستند در جذب با روی رقابت می کنند.

دریافت بالای آهن و کلسیم نیز جذب روی را کاهش می دهد. اسید فولیک نیز در صورتی که دریافت روی کم باشد، جذب آن را ممکن است کاهش دهـد.

از سـوی دیگر، مقادیر بالای روی می تواند جذب آهن از فروسولفات را که در ترکیب مکمل های دارویی وجود دارد کاهش دهد. جذب روی ممکن است توسط گلوکز و یا لاکتوز و پروتئین سویا که به تنهایی و یا همراه با گوشت مصرف می شود، افزایش یابد. روی موجود در شیر مادر مانند آهن در مقایسه با شیر گاو از قابلیت جذب بالاتری برخوردار است.

عوامل کاهش دهنده جذب روی چیست؟

فیبر یا فیتات جذب روی را کاهش می دهند. دوز بالای مس نیز مانع جذب روی می شود. آهن با روی در جذب رقابت می کند نسبت ۲ به ۱ یا ۳ به ۱ آهن و روی منجر به کاهش چشمگیر دریافت روی می شود. معمولا” در مکمل های ویتامین – مینرال نسبت آهن به روی بیش از ۳ با ۱ است به عبارت دیگر دوز بالای روی جذب آهن موجود در مکمل های ویتامین – مینرال را تحت تاثیر قرار می دهد.

در زمینه تاثیر مکمل یاری آهن و روی مطالعه ای در اندونزی بر روی ۶۸۰ کودک انجام گرفت. بدین صورت که در گروه آهن، روزانه به میزان ۱۰ میلی گرم آهن، گروه روی به میزان ۱۰ میلی گرم روی، گروه روی و آهن، به میزان ۱۰ میلی گرم روی و ۱۰ میلی گرم آهن و در گروه دیگری داروی بی اثر از ۶ تا ۱۲ ماهگی داده شد. در ابتدا و انتهای مطالعه آزمایشات خونی انجام گرفت در ابتدا میزان شیوع آنمی یا کم خونی فقر آهن و کمبود روی به ترتیب ۴۱%، ۸% و ۷۸% بود. پس از دریافت مکمل، میزان هموگلوبین و فریتین سرم گروه آهن نسبت به گروه آهن و روی افزایش بیشتری داشت.

از نتیجه این تحقیق چنین برمی آید که مکمل یاری آهن و روی با یکدیگر کمتر بر وضعیت روی و آهن موثر است و مصرف مکمل ها به تنهایی بر میزان آهن و روی موثر خواهد بود شواهد نشان می دهد که یک عمل متقابل بین آهن و روی زمانی که هر دو با هم مصرف می شوند وجود دارد.

کمبود روی چه زمانی اتفاق می افتد؟

کمبود روی یکی از شایع ترین بیماری های ناشی از سوء تغذیه در کشورهای در حال توسعه است. کمبود روی اولین بار در جوانان ایران و مصر دیده شد و علائم آن شامل هیپوگنادیسم، کم خونی در حد متوسط، کوتاهی قد، کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری ها، نقص سیستم ایمنی و پائین بودن میزان روی پلاسما است.

این کمبود به علت مصرف رژیم های غنی از غلات تصفیه شده و نان هایی که خمیر آن ها به خوبی ورنیامده باشد، به وجود می آید.. این مواد حاوی مقادیر زیادی فیبر و فیتات هستند که هر دو در روده با روی ترکیب شده و مانع جذب آن می شوند. کم خونی مشاهده شده در این افراد ممکن است به علت اثر متقابل آهن و روی باشد.

علائم دیگر کمبود روی شامل: تاخیر در بهبودی زخم ها، ریزش مو، زخم های پوستی، اختلال حس چشایی، اختلالات رفتاری و تاخیـر بلـوغ جنسـی است. کمبــود روی ممکـن است بــه علت سوء جذب یا افزایش رفع آن از طریق ادرار، ترشحات پانکراس یا دیگر غدد درون ریز باشد.

آکرودرماتیت اینتروپاتیکا (Acrodermatitis Enteropathica) بیماری است که به علت سوء جذب روی ایجاد می شود و منجر به زخم های پوستی، ریزش مو، اسهال، عفونت های باکتریائی و قارچی و حتی در صورت عدم درمان، منجر به مرگ می شود.

دلایل کمبود روی چیست؟

عوامل مختلفی سبب می شود که بدن در معرض کمبود روی قرار گیرد از جمله:

۱- مصرف زیاد مواد غذایی پرفیبر و فیتات مانند غلات سبوس دار و حبوبات پوست نگرفته

۲- سوء تغذیه

۳- گرسنگی و فقر غذایی به مدت طولانی

۴- افــزایش از دست دادن روی بدن به دلیل ابتلا به برخی بیماری ها از جمله اسهال های مزمن، سندرم های سوء جذب چربی، اختلالات کبدی، دیابت و برخی از بیماری های کلیوی که با دفع زیاد ادرار همراه هستند.

عوارض کمبود روی چیست؟
با توجه به اهمیت روی دربدن، کمبود آن نیز می تواند منجر به مشکلات متعددی شود، و سلامت به خصوص کودکان را به خطر اندازد .در این سنین با توجه به سرعت رشد بالای شیرخواران و افزایش نیاز بدن به وجود روی، کمبود روی اثرات خود را به اشکال مختلف و به شکلی واضح نشان خواهد داد. از جمله عواقب کمبودروی در گروه سنی کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- تاخیر رشد و کوتاه قدی

۲- تاخیر در بلوغ

۳- تاخیر در ترمیم زخم

۴- مشکلات رفتاری

۵- ضایعات پوستی

۶- ریزش مو

۷- کم خونی خفیف

۸- ترس از نور و شب کوری

۹- اختلال در حس چشایی
گروه های در معرض خطر کمبود روی :
۱- نوزادان با وزن کم هنگام تولد (LBW)

۲- نوزادان زودرس

۳- شیرخواران ۲۴-۶ ماهه

۴- کودکان پیش دبستانی و سنین دبستان در خانواده های کم درآمد

۵- زنان باردار وشیرده

۶- سالمندان

مسمومیت با روی در چه صورتی اتفاق می افتد؟

مصرف بیش از حد روی و مسمومیت با آن (۳۰۰-۱۰۰ میلی گرم در روز) به ندرت مشاهده شده است با این حال، مصرف بیش از حد مکمل های روی جذب مس را مختلف می کند. مصرف مکمل های روی ۵۰ میلی گرمی باعث کاهش HDL در مردان می شود. همچنین مصرف سولفات روی به میزان ۲ میلی گرم در روز یا بیشتر منجر به التهاب دستگاه گوارش و حالت تهوع و استفراغ می شود.

سندرم مسمومیت با روی بیشتر در بیماران کلیوی تحت دیالیز مشاهده شده است علائم سندرم مسمومیت شامل کم خونی، تب و اختلال سیستم اعصاب مرکزی است.