هیچکس از مشکلات گوارشی خاطره خوبی ندارد؛ تهوع، سوزش سر دل، حس سنگینی و نفخ بیشتر از چیزی که به نظر میرسند انسان را آزار میدهند. اما این بخش از بدن به طور مستقیم با خوراکیهایی که میخوریم در ارتباط است و با روشهای تغذیهای قابلحل هستند.
دوازده درمان خانگی
به گزارش بانک پزشکان به نقل از مدیکال نیوز تودی ، چندین درمان خانگی محبوب برای سوء هاضمه وجود دارد. برخی از درمان ها ممکن است برای بیماری های دیگر مانند سندرم روده تحریک پذیر باشد که برای ناراحتی معده هم مفید باشد.
۱. آب آشامیدنی
بدن برای هضم و جذب موثر مواد مغذی از غذاها و نوشیدنی ها به آب نیاز دارد. کم آبی هضم غذا را دشوارتر و موثرتر می کند، که احتمال ناراحتی معده را افزایش می دهد.
علاوه بر این، نوشیدن آب ممکن است به کاهش سوزش سر دل کمک کند.
سرویس بهداشت ملی در بریتانیا توصیه می کند که مردان و زنان ۶ تا ۸ فنجان آب در روز بنوشند. با این حال، توصیه های سازمان های دیگر ممکن است متفاوت باشد، مانند نوشیدن ۴-۶ فنجان آب در روز.
حدود ۲۰ درصد از آن از طریق غذا و بقیه از نوشیدنی ها تامین می شود. برای اکثر افراد، یک رقم خوب برای هدف گرفتن تقریباً ۸ فنجان یا بیشتر آب در روز است. کودکان کوچکتر کمی کمتر از بزرگسالان به آب نیاز دارند:
- کودکان ۱ تا ۳ ساله: ۴ فنجان آب در روز.
- کودکان ۴ تا ۸ ساله: ۵ فنجان آب در روز.
- کودکان ۸ سال و بزرگتر: ۷-۸ فنجان آب در روز.
برای کسانی که مشکلات گوارشی دارند، ضروری است که هیدراته بمانند. استفراغ و اسهال می تواند به سرعت منجر به کم آبی بدن شود ، بنابراین افرادی که این علائم را دارند باید به نوشیدن آب ادامه دهند.
مزایا و معایب
نوشیدن آب می تواند به هضم غذا کمک کند و از کم آبی بدن جلوگیری کند.
با این حال، برخی از افراد ممکن است نوشیدن آب را در طول روز فراموش کنند. علاوه بر این، برخی افراد ممکن است طعم نوشیدنی های دیگر را ترجیح دهند.
۲. اجتناب از دراز کشیدن
اجتناب از دراز کشیدن ممکن است از تبدیل شدن سوء هاضمه به سوزش سر دل جلوگیری کند.
هنگامی که بدن افقی است، اسید موجود در معده بیشتر به سمت عقب حرکت می کند و به سمت بالا حرکت می کند که می تواند باعث سوزش سر دل شود.
افراد مبتلا به ناراحتی معده باید حداقل برای چند ساعت از دراز کشیدن یا به رختخواب رفتن خودداری کنند تا این مشکل برطرف شود.
مزایا و معایب
در صورت انجام فعالیت های روزانه، اجتناب از دراز کشیدن ممکن است یک درمان مناسب باشد.
با این حال، اگر فردی در طول زمان استراحت یا خواب درد معده را تجربه کند، این درمان ممکن است مناسب نباشد.
۳. زنجبیل
زنجبیل ممکن است کمک به کاهش حالت تهوع و استفراغ در افراد باردار یا کسانی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، کند.
افراد مبتلا به ناراحتی معده می توانند زنجبیل را به غذای خود اضافه کنند یا آن را به عنوان چای بنوشند. برخی از دمنوش های زنجبیل کاملا طبیعی نیز ممکن است حاوی زنجبیل کافی برای رفع ناراحتی معده باشند.
مزایا و معایب
تحقیقات نشان می دهد که زنجبیل ممکن است به کاهش حالت تهوع در زنان باردار کمک کند.
با این حال، دوزهای بزرگتر زنجبیل ممکن است باعث شوداثرات جانبی مانند گاز معده، سوزش سر دل، سوء هاضمه و ناراحتی های شکمی.
۴. رژیم غذایی BRAT
پزشکان ممکن است رژیم BRAT را به افراد مبتلا به اسهال توصیه کنند.
BRAT مخفف موز، برنج، سس سیب و نان تست است. این غذاها ممکن است تعداد مدفوع فرد را کاهش داده و به کاهش اسهال کمک کنند.
از آنجایی که این غذاها ملایم هستند، حاوی موادی نیستند که معده، گلو یا روده را تحریک کنند. بنابراین، این رژیم می تواند تحریک بافت ناشی از اسیدهای موجود در استفراغ را تسکین دهد.
بسیاری از غذاهای موجود در رژیم BRAT دارای مواد مغذی زیادی مانند پتاسیم و منیزیم هستند و می توانند جایگزین مواد غذایی از دست رفته در اثر اسهال و استفراغ شوند.
مزایا و معایب
رژیم BRAT ممکن است به سفت شدن مدفوع و کاهش اسهال و کم آبی بدن کمک کند. این ممکن است به کاهش گرفتگی معده در نتیجه مدفوع شل کمک کند.
با این حال، این رژیم ممکن است برای طولانی مدت مناسب نباشد، زیرا ممکن است افراد تمام مواد مغذی لازم را از طریق غذا در این رژیم مصرف نکنند.
۵. پرهیز از سیگار و نوشیدن الکل
سیگار و الکل ممکن است باعث شودمنبع مورد اعتمادسوء هاضمه و سایر بیماری های گوارشی، مانند بیماری ریفلاکس گوارشی ( GERD ).
مزایا و معایب
ترک سیگار و محدود کردن مصرف الکل کیفیت زندگی افراد را بهبود می بخشد و خطر ابتلا به برخی بیماری ها مانند سرطان را کاهش می دهد.
با این حال، اجتناب از سیگار کشیدن و نوشیدن الکل می تواند دشوار باشد و افراد ممکن است نیاز به حمایت بیشتری داشته باشند.
پژوهش نشان می دهد که غذاهای زیر ممکن است خطر سوء هاضمه را افزایش دهند:
- غذاهای چرب یا اسیدی
- محصولات گندم
- میوه ها و آب میوه ها مانند هندوانه
- غذاهای ادویه دار
- غذاهای چرب
مزایا و معایب
اجتناب از غذاهای سخت هضم ممکن است به تسکین معده و کاهش ناراحتی و درد کمک کند. علاوه بر این، غذاهایی که به راحتی هضم می شوند مانند میوه ها و سبزیجات ممکن است به ترویج یک رژیم غذایی سالم و متعادل کمک کنند.
با این حال، اجتناب از غذاهای غنیتر یا بهشدت نگهداریشده ممکن است برای افرادی که زمان تهیه غذای تازهتر را ندارند یا کسانی که در صحرای غذا زندگی میکنند، دشوارتر باشد .
۷. لیموترش یا آب لیمو، جوش شیرین و آب
برخی از مطالعات نشان می دهد که مخلوط کردن آب لیمو یا لیمو در آب با کمی جوش شیرین می تواند با کاهش اسیدیته معده به تسکین سوزش معده و سوء هاضمه کمک کند.
مزایا و معایب
اگرچه این درمان خانگی ممکن است به ناراحتی معده کمک کند، اما ممکن است طعم آن خوشایند نباشد. علاوه بر این، مصرف بیش از حد جوش شیرین ممکن است به موارد زیر منجر شود:
- تنفس کم عمق یا آهسته
- انقباض عضلانی
- اسپاسم عضلانی
۸. انجیر
انجیر حاوی موادی است که به عنوان ملین برای کاهش یبوست و تشویق حرکات سالم روده عمل می کند. انجیر همچنین حاوی ترکیباتی است که ممکن است به کاهش سوء هاضمه کمک کند.
مزایا و معایب
انجیر به اشکال مختلفی مانند برگ انجیر، غذا و رب موجود است.
با این حال، اگر افراد اسهال نیز دارند، بایدبه دلیل اثرات ملین این ماده غذایی از مصرف انجیر خودداری کنند.
۹.آب آلوئه ورا
آلوئه وراممکن است کمک کند علائم سندرم روده تحریک پذیر و کولیت را کاهش می دهد، اگرچه شواهد برای این فواید اندک است و نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.
مزایا و معایب
که دریک مطالعه محققان دریافتند افرادی که روزانه ۱۰ میلی لیتر شربت آلوئه ورا به مدت ۴ هفته می نوشند علائم زیر رفلاکس گوارشی ( GERD ) را تسکین می دهند:
- سوزش سردل
- نفخ و آروغ زدن
- تهوع و استفراغ
- برگشت اسید و غذا
با این حال، مصرف آلوئه وراممکن است باعث شود درد و گرفتگی شکم.
۱۰. ریحان
ریحانحاوی موادی است که ممکن است گاز را کاهش دهد.
برگ های ریحان همچنین حاوی سطوح بالایی از اسید لینولئیک هستند که خواص ضد التهابی دارند.
مزایا و معایب
ریحان معمولاً برای خرید در فروشگاه های مواد غذایی، فروشگاه های باغبانی و آنلاین موجود است.
با این حال، کسانی که دسترسی به فروشگاه ندارند، اگر تهیه ریحان تازه برایشان مشکل باشد، ممکن است مجبور شوند به فروشگاه های آنلاین اعتماد کنند.
۱۱. شیرین بیان
محصولاتی که حاوی ریشه شیرین بیان هستندممکن است کمک کنداز بین بردن علائم گوارشی با این حال، کارشناسان در مورد نقش شیرین بیان در این محصولات نامطمئن هستند.
فردی که معده ناراحت است می تواند چندین بار در روز چای ریشه شیرین بیان بنوشد تا زمانی که علائمش بهبود یابد.
مزایا و معایب
چای ریشه شیرین بیان به طور گسترده ای وجود دارد.
با این حال، شیرین بیان می تواند اثرات جانبی مانند افزایش فشار خون و کاهش سطح پتاسیم داشته باشد. این ممکن است به ویژه برای کسانی که فشار خون بالا یا بیماری کلیوی یا قلبی دارند خطرناک باشد.
۱۲. برنج
برنج سادهممکن است مفید باشد برای کسانی که درد معده به دلیل سندرم روده تحریک پذیر دارند، همراه با سایر غذاهای کم FODMAP .
برنج همچنین بخشی از رژیم غذایی BRAT است که پزشکان ممکن است توصیه کنند.
مزایا و معایب
برنج به صورت عمده در بسیاری از خواربار فروشی ها موجود است و اغلب یکی از غذاهای مقرون به صرفه تر است.
با این حال، برخی شواهد و مدارک وجود دارد که نشان می دهد مصرف برنج سفید ممکن است خطر ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش دهد. با این حال، این خطر ممکن است با مصرف منظم یا مکرر افزایش یابد و ممکن است بر کسانی که برنج سفید برای کمک به معده درد مصرف میکنند، تاثیری نداشته باشد.
نکات پیشگیری از درد معده
نکات زیر ممکن است به جلوگیری از درد معده کمک کند:
- آهسته تر غذا خوردن
- مصرف کمتر غذاهای چرب یا فرآوری شده
- شناسایی عدم تحمل غذایی و آلرژی
- نوشیدن آب بیشتر
- کاهش استرس
- شرکت در ورزش منظم
با این حال، اگر فردی درد معده دارد که خود به خود برطرف نمی شود یا دردی که کیفیت زندگی او را مختل می کند، باید برای آزمایش و درمان با پزشک تماس بگیرد.
آلرژی ها و عدم تحمل های رایج که باعث درد معده می شوند
آلرژی و عدم تحمل غذایی می تواند باعث درد و نفخ معده شود. برخی از آلرژی ها یا عدم تحمل های رایج عبارتند از:
- شیر
- بادام زمینی
- آجیل درختی
- سویا
- گندم
- صدف
- ماهی
- تخم مرغ
- گلوتن
اگر فردی معتقد است که ممکن است نسبت به برخی غذاها یا نوشیدنی ها حساسیت یا عدم تحمل داشته باشد، باید با پزشک تماس بگیرد تا در مورد رژیم غذایی حذف یا آزمایش صحبت کند.
چه زمانی با پزشک تماس بگیرید
اگر فردی درد معده را تجربه کرد که از بین نمی رود یا معتقد است که ممکن است نشانه بیماری دیگری باشد، باید با پزشک تماس بگیرد. یک متخصص مراقبت های بهداشتی می تواند علت درد معده را بررسی کند و در صورت لزوم درمان را تجویز کند.
افراد در صورت تجربه معده درد همراه با موارد زیر باید فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشند:
- درد شدید یا ناگهانی
- تعریق
- معده حساس یا دردناک
- استفراغ خون یا اگر استفراغ شبیه قهوه آسیاب شده است
- مدفوع چسبناک، خونی یا سیاه
- مشکل در دفع ادرار، مدفوع یا گاز
- مشکل در تنفس
- درد قفسه سینه
- کاهش وزن یا کاهش اشتها
- زردی
هیچکس از مشکلات گوارشی خاطره خوبی ندارد؛ تهوع، سوزش سر دل، حس سنگینی و نفخ بیشتر از چیزی که به نظر میرسند انسان را آزار میدهند. اما این بخش از بدن به طور مستقیم با خوراکیهایی که میخوریم در ارتباط است و با روشهای تغذیهای قابلحل هستند.
این تکنیکهای ساده نمونههایی از راهحلهای ساده با خوراکیها برای مشکلات رایج شکمی است.
بیش از حد داروهای آنتی اسید مصرف میکنید؟
نشانه
احساس آشفتگی در معده خود دارید و دلتان به هم میخورد
راهحل
قرص یا برگ نعناع
آنتیاسیدها شامل عناصری مثل کلسیم یا منیزیم هستند. این عناصر میتوانند اسید طبیعی معده را خنثی کنند. وجود آنها از آن جهت ضروری است که بدون آنها اسید معده میتواند دیواره معده را از بین ببرد. آنها با خنثی کردن اسید مانع آسیب به معده میشوند. اما همین آنتی اسیدها وقتی زیاد خورده میشوند، با خنثی کردن اسید معده در کار آن اختلال ایجاد میکنند. درواقع اسید معده کم میشود و نمیتواند غذاها را هضم کند. درنتیجه آن غذاها در معده میمانند و شما حس دل به هم خوردگی پیدا میکنید.
داروهایی مثل سایمتدین و فامویتدین و سایر محصولات آنتیاسید به کاهش مقدار اسید کمک میکنند و میتوانند به کاهش علائم ریفلاکس کمک کنند. در نتیجه باید مطمئن شوید که از آنتیاسیدها درست استفاده میکنید. آنها را پزشک فقط برای دردهای معده تجویز میکند و اگر شما همیشه به مصرف آنها نیاز دارید یعنی مشکلی در معده خود دارید و باید به پزشک مراجعه کنید تا درمان شوید.
وقتی حس دل به هم خوردگی دارید، میتوانید قرص نعناع بخورید. جویدن برگهای نعناع هم به شما کمک میکند. این ماده به هضم غذا و عبور دادن آن از معده شماکمک میکند.
مشکل درد معده یا نفخ زیاد دارید؟
نشانه
دلدرد دارید یا حس دلپیچه یا سنگینی در معده خود میکنید. توجه کنید که اگر مشکل گوارشی مزمن دارید باید این درمان را هر روز داشته باشید.
راهحل
زنجبیل
راهحل این مشکل استفاده از ریشههایی مثل زنجبیل یا دانههایی مثل رازیانه است. زنجبیل را میتوانید هم به صورت رنده شده، هم کنسرو شده و هم پودر خشک مصرف کنید. زنجبیل همراه غذا در دستگاه گوارش شما حرکت کرده و هضم را راحت میکند. تجربه نشان داده ریشه زنجبیل قدیمی تاثیر بیشتری در حل مشکلات گوارشی دارد. دانه رازیانه هم میتواند بر دلپیچه یا نفخ غلبه کند. این گیاه گاز موجود در دستگاه گوارش را برطرف میکند و درد را تسکین میدهد. رازیانه میتواند هم مثل پودر مصرف شود و هم همراه چای دم شود. در هر دو صورت خواص خاص خود را خواهد داشت. شما میتوانید بعد از خوردن غذاهای سنگین یا غذهای تند چای زنجبیل، نعناع یا رازیانه بنوشید. این کار به شما کمک میکند راحتتر غذا را هضم کنید و از مشکلات احتمالی معده در امان بمانید و البته به یاد داشته باشید اگر نفخ یا درد معده را هر روز احساس میکنید، باید حتما به دکتر مراجعه کنید تا بعد از تشخیص مشکل درمان مناسب آن را دریافت کنید. درد معده اگر بهموقع درمان نشود عوارض جبرانناپذیری را به دستگاه گوارش شما وارد میکند.
مشکل بیرون روی
نشانه
این حالت در بیشتر موارد باعث بیاشتهایی میشود.
راهحل
موز
باید غذاهای خاص بخورید. این غذاهای خاص به شما کمک میکنند تا بر مشکل به وجود آمده غلبه کنید و سریعتر به روال معمول گوارش خود بازگردید. خوراکیهایی مثل موز، برنج، سیب، نان برشته شده و چای سالهاست به عنوان مواد خوراکی ضداسهال استفاده میشوند. آنها میتوانند معده شما را آرام کنند و دستگاه گوارش را دوباره به کار بیندازند. هضم آنها هم بسیار راحت است و مشکلی با آنها نخواهید داشت. این خوراکیها علاوهبر اینکه مزه خوبی دارند و اشتها را برمیانگیزند، حاوی قندهای ساده و نشاسته با اسیدیته پایین هستند و کمترین احتمال را دارند که برای بیرونروی مشکلی ایجاد کنند. ماست هم در این وضعیت میتواند کمککننده باشد.
مشکل استفراغ
نشانه
بعد از آن نمیتوانید چیزی بخورید و حالتان به خاطر ضعف و تهوع مدام بدتر میشود.
راه حل
شیر نارگیل
وقتی بدن شما آب از دست میدهد شما الکترولیتها و سایر مواد مغذی بدن خود را از دست میدهید. نوشیدن مایعات میتواند در این حالت به شما کمک کند آب از دست رفته را بازیابید. برای مثال یک نوشیدنی مفید در این مورد شیرنارگیل است. این نوشیدنی منبع خوبی از الکترولیتها و پتاسیم است. شما حتی میتوانید از شیرنارگیل موجود در سوپرمارکتها استفاده کنید اما شیرنارگیلهای طبیعی قطعا بهتر هستند و فایده بیشتری برای شما خواهند داشت. علاوه بر شیرنارگیل میتوانید از نوشیدنیهایی مثل چای سبز، چای آلبالو یا توت یا سایر چایهای میوهای آرامبخش استفاده کنید. این نوشیدنیها علاوه بر داشتن آب مقداری آنتیاکسیدان دارند و میتوانند شما را آرام کنند. آرامش اعصاب میتواند تا حد زیادی بر تهوع چیره شود و عوارض آن را کم کند.
مشکل حساسیت معده
نشانه
شما مدام و به هر دلیل مشکلات معده دارید. این مشکلات ممکن است به صورت درد، سنگینی یا سوزش سر دل باشد.
راهحل
پروبیوتیکها
پروبیوتیکها در این زمینه بهترین درمان هستند. البته شما در این مورد باید حتما به دکتر مراجعه کرده باشید و ممکن است در حال مصرف دارو باشید. به هر حال پروبیوتیکها میتوانند به شما کمک کنند. شما لازم است آنها را هر روز مصرف کنید و مصرف آنها را در برنامه روزانه خود بگنجانید. مــیتـــوانیــد پروبیوتیکها را هم در محصولات طبیعی مثل ماست و پنیر که در بازار یافت میشوند دریافت کنید و هم میتوانید مکملهای آن را تهیه و مصرف کنید. پروبیوتیکها معمولا به شکل قرصهای جویدنی پیدا میشوند البته نمونههای طبیعی بیشتر توصیه میشوند.
پروبیوتیکها حاوی باکتریهای مفیدی هستند که میتوانند سلامت دستگاه گوارش شما را در وضع خوبی نگه دارند (در مقابل آنتی بیوتیکها تمام باکتریهای دستگاه گوارش را میکشند؛ هم باکتریهای خوب را و هم باکتریهای بد را. در حالی که باکتریهای خوب برای دستگاه گوارش مفید هستند). پروبیوتیکها دوست خوب دستگاه گوارش شما هستند.
تجربه نشان داده زمانی که مردم شروع به مصرف آنها میکنند احساس بهتری در دستگاه گوارش خود خواهند داشت. برای مثال پروبیوتیک ماست به کم شدن زمان ناراحتی معده منجر میشود. حتی وقتی درد معده دارید خوردن ماست میتواند تا حدی آن را آرام کند. فرآوردههای لبنی مثل ماست، کفیــر و دوغ حاوی گونههای مختلف لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس هستند که یک پروبیوتیک قدرتمند است. در عین حال تحقیقات جدید نشان داده انواعی از پـروبیــوتیکها مثل اسیدوفیلوس و یا بیفیدوباکتریوم میتـــوانند یک تقویتکننده سیستم ایمنی قوی هم به حساب بیایند.