درد ناف و اطراف آن درد پریامبلیکال نامیده میشود. این درد میتواند در داخل یا اطراف ناف احساس شود؛ اما فراتر از ناف هم میتواند برود. درد پریامبلیکال ممکن است مبهم و کم و یا شدید باشد. همچنین این درد ممکن است همیشگی باشد یا گاهی ظاهر شود.
به گزارش بانک پرشکان به نقل از سایت تبیان، برخی از علتهای ممکن درد در داخل یا پیرامون ناف شامل آپاندیسیت، بیماری کرون، سنگ کیسه صفرا، فتق، عفونت، پانکراتیک، بارداری یا عفونت مجاری ادراری میشود.
درد پریامبلیکال علتهای گوناگونی میتواند داشته باشد که بعضی از آنها مزمن و بعضی نیز حاد هستند.
فتق
فتق زمانی است که یک ناحیهی ضعیف در دیواره شکم وجود دارد. فتق ناف بسیار شایع است. فتق میتواند سبب یک برآمدگی در شکم شود که احتمالا با دردی همراه است که هنگام سرفه و عطسه و ورزش کردن یا کشش بدن خودش را نشان میدهد. درد ناشی از فتق در اطراف ناف ممکن است تا پایین شکم نیز احساس شود.
فتق با عمل جراحی قابل درمان است و این جراحی ممکن است به صورت باز (با یک برش بزرگ) یا لاپاروسکوپی (با چند برش کوچک) انجام شود. بیشتر موارد فتق به راحتی برطرف میشوند اما برخی موارد ممکن است پیچیدهتر شده یا عود کنند.
بیماری کرون
بیماری کرون یک بیماری مزمن است که سبب التهاب در بدن، خصوصا در اندامهای گوارشی میشود (مثلا دهان، مری، معده و روده باریک و روده بزرگ). بیماری کرون ممکن است سبب درد در شکم، مثلا در اطراف ناف شود.
بیماری کرون با دیگر عوارض مزمن نیز میتواند مرتبط باشد، مثلا آرتریت و پسوریازیس.
بیماری کرون میتواند علائم دیگری نیز داشته باشد، مانند اسهال یا یبوست، استفراغ، خون در مدفوع، کاهش وزن و خستگی. این بیماری با ترکیبی از مصرف دارو، تغییراتی در سبک زندگی مثل رژیم غذایی و کاهش استرس و در برخی موارد با عمل جراحی کنترل میشود.
آپاندیسیت
آپاندیس، عضو کوچکی است که به روده بزرگ چسبیده است. وقتی آپاندیس ملتهب میشود میتواند درد بیحالکنندهای در اطراف ناف ایجاد کند. این درد ممکن است شدیدتر شده و در قسمت پایین و راست شکم نیز احساس شود.
آپاندیسیت علاوه بر درد معمولا با علائم زیر نیز همراه است: تب، بدهضمی، تهوع، استفراغ، شکم درد، یبوست یا اسهال، از دست دادن اشتها و نفخ.
بارداری
بارداری میتواند سبب شکمدرد شود که هم طبیعی و هم غیرطبیعی است. یکی از علتهای شایع شکمدرد در سه ماهه دوم بارداری، درد رباط گرد در بارداری است. رباط گرد، بین رحم و کشاله ران است که طی بارداری کشیده میشود تا با رحم در حال رشد، سازگار شود.
این درد میتواند تیز و سیخمانند باشد و در قسمت وسط شکم یا هریک از طرفین احساس شود. درد رباط گرد در بارداری تنها چند ثانیه طول میکشد و میتواند وقتی که میخندید، سرفه میکنید، از جایتان بلند میشوید یا حین حرکات ناگهانی دیگر خودش را نشان دهد.
درد در بارداری اگر شدید باشد یا ادامهدار شود و یا همراه با خونریزی واژینال باشد، نیازمند اقدام فوری پزشکی است.
عفونت مجاری ادراری (UTI)
عفونتهای مجاری ادراری شایعاند و میتوانند برای هرکسی و در هر سنی رخ دهند. عفونتهای ادراری نه چندان سخت میتوانند سبب درد و سوزش حین ادرار کردن، تکرر ادرار، بوی بد ادرار و ادرار خونی یا ادرار کدر شوند.
عفونت سیستم تحتانی ادرار میتواند موجب شکم درد در پایین لگن شود. اگر عفونت به سمت کلیهها برود میتواند در قسمت بالایی شکم و ناف یا در کمر و پهلو ایجاد درد کند (جایی که کلیهها قرار دارند). دیگر علائم شامل تب، تهوع یا استفراغ میشوند.
آپاندیس، عضو کوچکی است که به روده بزرگ چسبیده است. وقتی آپاندیس ملتهب میشود میتواند درد بیحالکنندهای در اطراف ناف ایجاد کند. این درد ممکن است شدیدتر شده و در قسمت پایین و راست شکم نیز احساس شود
عفونت باکتریایی شکم
یک نوع عفونت باکتریایی که آنفلوآنزای معده نام دارد میتواند موجب شکمدرد و درد ناف شود. این درد معمولا چنگزننده بوده و گاهی ظاهر میشود. عفونت باکتریایی شکم ممکن است خود به خود در عرض چند روز تا یک هفته برطرف شود.
نوع دیگر عفونت شکم ناشی از باکتریهایی به نام هلیکوباکترپیلوری است. این باکتری زیاده از حد رشد کرده و سبب علائمی مانند دردی سوزشدار یا بیحس کننده، تهوع، استفراغ، نفخ و بدهضمی میشود.
نوع سوم عفونت باکتریایی شکم در اثر باکتریهایی ایجاد میشود که در آب آلوده یا غذاهای گندیده وجود دارند.
سنگ کیسه صفرا
کیسه صفرا عضو کوچکی است که کنار کبد قرار دارد. سنگ کیسه صفرا مشکلی شایع است که میتوانند سبب شکمدرد در اطراف ناف شود. این درد اغلب در وسط شکم یا بالای سمت راست شکم احساس میشود و حتی میتواند به کمر یا شانه راست نیز برسد.
سنگ کیسه صفرا با علائمی مانند تهوع و استفراغ ممکن است همراه باشد، اما این عارضه میتواند بدون هیچ علامتی هم رخ بدهد.
پانکراتیک
پانکراتیک به التهاب لوزالمعده گفته میشود. لوزالمعده در کنار معده قرار دارد و اولین بخش روده باریک است. درد ناشی از پانکراتیک ناگهانی ظاهر شده و میتواند به مرور زمان بدتر هم بشود. این درد ممکن است به پشت و کمر هم بزند. علائمی مانند اسهال، تهوع، استفراغ و نفخ هم میتوانند وجود داشته باشند.
کلام پایانی
شکم درد دلیل بسیار متداولی است که افراد را به مطب پزشک و درمانگاه میکشاند. برخی از دلایل شکمدرد به راحتی درمان میشوند اما برخی دیگر ممکن است جدیتر باشند. به دردتان بیتوجه نباشید و علائم دیگر را نیز به اطلاع پزشک برسانید تا به تشخیص دقیقتر کمک کنید؛ مخصوصا اگر درد همراه با تب، استفراغ یا مدفوع خونی باشد، بر فعالیت روزانهتان تأثیر بگذارد، باعث بیدارشدن از خواب شود یا ناشی از آسیب باشد.