حدود ۴۰ درصد از بیماران مبتلا «کووید درازمدت» دچار اختلال در تمرکز و گیجی میشوند و یک بررسی جدید نشان داده است که تخریب اتصالهای میان سلولهای مغزی ممکن است علت این عارضه باشد.
به گزارش بانک پزشکان به نقل از همشهری آنلاین، دانشمندان در انستیتو کارولینسکا در سوئد انداموارههای مغز- قطعاتی از بافت مغزی به اندازه سر سوزن که در آزمایشگاه رشد داده شده بودند- را با کروناویروس عامل کووید-۱۹ آلوده کردند، أنها دریافتند که عفونت سلولهای مغزی با این ویروس تخریب اتصالات میان سلولهای مغزی یا نورونها را که «سیناپس» نامیده میشوند، تشدید میکند.
این کشف به شواهد فزایندهای اضافه میشود که نشان میدهند کروناویروس جدید یا «سارس-کوو-۲» چطور وارد دستگاه عصبی مرکزی میشود و بیماری ایجاد میکند. دانشمندان در دو سال گذشته مشکلات عصبی و رفتاری طولکشندهای را در بیماران کووید-۱۹ شناسایی کردهاند.
این عارضه که آن را «گیجی مغزی» (brain fog) مینامند باعث سردرگمی، نقصان حافظه، سردرد و بیحسی در بیماران میشود و حدود ۴۰ درصد از بیماران دچار کووید درازمدت به این عارضه مبتلا میشوند.
کارل سلگرن، روانپزشک و زیستشناسی سلولی و گروه تحقیقاتیاش در انستیتو کارولیسنکای سوئد تصمیم گرفتند از انداموارهها (organoids) را برای آموختن درباره آنچه کروناویروس با مغز انجام میدهد، استفاده کنند تا ببینند آیا میتوانند علائم عصبی در بیماران را توضیح دهند یا نه.
پژوهش این دانشمندان که در ژورنال «روانپزشکی مولکولی» منتشر شده است، به این نتیجهگیری رسید که شمار بیش از حدی از اتصالات یا «سیناپسهای» میان سلولهای عصبی به علت عفونت کرونا تخریب میشوند و ممکن است علت «گیجی مغزی» در بیماران دچار «کووید درازمدت» همین موضوع باشد.
این پژوهشگران میگویند تخریب اتصالات میان سلولهای عصبی ممکن است یک دلیل از دلایل بسیار علائم عصبشناختی در بیماران کووید درازمدت باشد که طیفی از این علائم را حتی پس از فروکش کردن عفونت نشان میدهند.
بررسی این دانشمندان نشان داد که میزانهای بسیار اندکی از ویروس میتواند با سرعت در انداموارههای مغزی منتشر شود و شمار بسیار زیادی از سیناپسها را از بین ببرد.
یافتههای این پژوهش با یافتههای پژوهشهای دیگر در این زمینه مطابقت دارد. پژوهشگران بریتانیایی قبلا نشان داده بودند که کروناویروس به سد محافظ مغز (سد خونی- مغزی) آسیب میرساند. هنگامی که این سد آسیب میبیند، عوامل بیماریزا، سلولهای ایمنی نابهنجار و ترکیبات التهابی میتوانند وارد مایع مغزی-نخاعی و مغز شوند.