اگر تیروئید دارید این مطلب را از دست ندهید

ممکن است خیلی از افراد علائمی داشته باشند که نشان از تیروئید باشد اما خودشان از آن اطلاعی نداشته باشند در اینجا می خواهیم این بیماری خاموش را بیشتر بشناسیم.

غده تیروئید و ساختار کلی آن

تیروئید یکی از غدد مهم بدن است که نقش حیاتی در تنظیم متابولیسم را دارد. این غده پروانه ای شکل و کوچک در جلوی گردن و زیر حنجره قرار دارد، دارای دو لوب است که توسط یک نوار باریک به نام ایسموس به هم متصل شده اند. این غده ی بسیار مهم وظیفه تولید و ترشح هورمون های تیروکسین (T4) و تری‌یودوتیرونین (T3) را بر عهده دارد و با ترشح آن ها میزان سوخت و ساز بدن را تنظیم می کند.

در حقیقت این هورمون ها به کنترل دمای بدن، ضربان قلب، تولید انرژی و عملکرد دستگاه‌های مختلف بدن کمک می‌کنند علاوه بر این، این هورمون‌ها نقش مهمی در رشد و توسعه مغز و سیستم عصبی، به ویژه در دوران نوزادی و کودکی، دارند.

انواع اختلالات تیروئید

کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism)

این نوع از اختلال یعنی هورمون به اندازه کافی ترشح نمی شود و ممکن است به دلایل مختلفی مانند بیماری های خود ایمنی رخ دهد.

پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism)

این نوع از اختلال نیز به معنای تولید و ترشح بیش از حد هورمون است و می تواند به دلایل گوناگونی از جمله بیماری های خود ایمنی، ندول و یا مصرف بیش از حد ید رخ دهد.

تیروئیدیت (التهاب تیروئید)

این اختلال به دلیل وجود عفونت های ویروسی، بیماری های خود ایمنی و حتی پس از زایمان ممکن است رخ دهد که به معنای التهاب می باشد.

گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید)

گواتر به معنای بزرگی غیرطبیعی این غده است و به دلیل کمبود ید، اختلالات هورمونی و یا ندول‌ها رخ می دهد. این اختلال ممکن است بدون علائم باشد.

ندول‌های تیروئید (گره‌های تیروئیدی)

گره‌های کوچکی هستند که در غده تیروئید تشکیل می شوند و اغلب غیر سرطانی هستند.

علائم و نشانه‌های اختلالات thyroid

علائم کم‌کاری تیروئید

این نوع از اختلال می تواند علائمی مانند خستگی، افزایش وزن، سرماخوردگی، خشکی پوست، ریزش مو، یبوست، افسردگی و مشکلات حافظه را داشته باشد که به دلیل متابولیسم پایین است.

علائم پرکاری تیروئید

این نوع از اختلال می تواند علائمی مانند کاهش وزن، افزایش ضربان قلب، تعریق بیش از حد، اضطراب، بی‌خوابی، لرزش دست و اسهال را داشته باشد که به دلیل بالا بودن متابولیسم است.

علائم تیروئیدیت

علائم این اختلال ممکن است شامل درد و التهاب در ناحیه گردن، تب، خستگی، و تغییرات در سطح هورمون‌های تیروئید باشد.

علائم گواتر و ندول‌ها

این اختلال ممکن است بدون علائم باشد اما در صورت وجود علائم ممکن است علائمی مانند تورم گردن، دشواری در بلع یا تنفس، و تغییر صدا را داشته باشد.

تشخیص اختلالات تیروئیدی

برای تشخیص نوع این اختلالات در قدم اول لازم است با آزمایش خون سطح هورمون های T3 و T4 برای کم کار و پرکار بودن آن بررسی شود. در این آزمایش هورمون محرک تیروئید (TSH) که از غده هیپوفیز ترشح می شود نیز بررسی می شود.

در مرحله بعد با تست های تشخصی مانند سونوگرافی تیروئید، اسکن رادیوایزوتوپ (تزریق یا خوراندن ید و بررسی میزان جذب)، بیوپسی تیروئید (نمونه برداری با سوزن نازک FNA یا وکیوم بیوپسی برای بررسی وجود سرطان)، تست جذب ید رادیواکتیو RAIU (برای بررسی پرکاری و دلیل ایجاد آن)، الاستوگرافی تیروئید (برای بررسی میزان سفتی بافت و ندول ها) به ارزیابی و بررسی بیشتر اختلالات تیروئیدی می پردازند تا نوع آن مشخص و اطلاعات بیشتری درباره سرطانی بودن یا نبودن آن بدست آید. در صورت هرگونه اختلالی در عملکرد این غده ممکن است بر عملکرد سایر بخش های بدن مانند قلب و عروق، سیستم عصبی، وزن و متابولیسم نیز تاثیر بگذارد.

اندازه طبیعی

اندازه طبیعی لوب ها در سونوگرافی بسته به سن، جنسیت و وضعیت بدن فرد می‌تواند متفاوت باشد. به طور کلی، اندازه طبیعی در سونوگرافی به این صورت است که طول (Craniocaudal) حدود ۴-۶ سانتی‌متر، عرض (Transverse) حدود ۱.۵-۲ سانتی‌متر و ضخامت (Anteroposterior) حدود ۱.۵-۲ سانتی‌متر همچنین ضخامت ایسموس (Isthmus) حدود ۲-۶ میلی‌متر می باشد.

عوامل تاثیرگذار بر اندازه تیروئید

برخی عوامل مانند سن، جنسیت، وضعیت تغذیه و میزان ید مصرفی و شرایط بیماری می توانند بر اندازه این غده تاثیر گذار باشند.

درمان اختلالات تیروئیدی