به گزارش بانک پزشکان به نقل از روزنامه اعتماد، آغاز تابستان موعد شیوع بیماری‌های منتقله از آب و غذاست، چراکه در این ایام نه تنها بی‌مبالاتی‌ها در رعایت بهداشت فردی و استفاده از آب آلوده، می‌تواند خطر ابتلا به وبا را تشدید کند، ورود اتباع بیگانه غیرمجاز از کشورهای افغانستان و پاکستان از مبادی غیررسمی به کشور ما و همچنین، اتباعی از کشور عراق می‌تواند افزایش مبتلایان بیماری‌های ویروسی را دامن بزند، چراکه هر دو کشور همسایه شرقی و همچنین همسایه غربی، هم کانون آلودگی و بیماری‌های ویروسی و عفونی بوده و هم اتباع این کشورها بابت رعایت نظافت و بهداشت فردی، در پایین‌ترین سطح قرار دارند و از ضعف شدید نظارت‌های بهداشتی هم رنج می‌برند.
روز دوشنبه، محمد مهدی گویا؛ رییس مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت، در گفت‌وگو با خبرگزاری «رکنا» گفت: « وبا یک بیماری فصلی است که شیوع آن از اواخر بهار آغاز می‌شود و بعضا تا مهرماه ادامه می‌یابد. این بیماری معمولا در فصل گرم سال در تمام کشورها شایع می‌شود و معمولا هرقدر مراقبت‌های بهداشتی یک کشور پایین‌تر باشد، احتمال شیوع وبا در آن بیشتر می‌شود. تغییرات اقلیمی بر گسترش احتمال شیوع وبا نقش دارند؛ به نحوی که وقتی ما با خشکسالی مواجه می‌شویم، طبیعتا منابع آب شرب در اختیار مردم، محدودتر می‌شود و این مساله، کنترل سلامت آب را به خصوص در مناطقی که دسترسی کمتری به منابع آب سالم دارند، سخت‌تر می‌کند.»
البته امسال، شیوع وبا در اقلیم کردستان عراق عامل سرایت بیماری در کشور بوده چنان‌که گویا هم با اشاره به شیوع گسترده وبا در عراق گفت: « در چند هفته گذشته شاهد شیوع گسترده وبا در کشور عراق؛ به خصوص در اقلیم کردستان بوده‌ایم و موارد اخیر مشاهده شده این بیماری در ایران نیز همگی سابقه مسافرت به کردستان عراق را داشته‌اند.»
چند روز قبل هم معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، در گفت‌وگو با «اعتماد» خبر داد که به دنبال سفر شهروندان این استان شمالغرب به اقلیم کردستان عراق، بیماری وارد کشور شده و در حالی که تا روز سوم تیر ماه سال جاری، آمار کلی مبتلایان در استان کردستان ۱۰ نفر گزارش شد و به گفته این مقام مسوول، بیشترین آمار ابتلا مربوط به شهرستان مرزی مریوان بود اما طی ۵ روز گذشته باز هم شاهد افزایش موارد ابتلای وبا در استان کردستان بودیم چنان‌که دیروز مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی کردستان از افزایش تعداد موارد ابتلای قطعی به وبا به ۱۹ نفر در استان خبر داد که طبق اعلام این مقام مسوول، ۱۶ نفر در مریوان و در شهرهای سقز، سنندج و کامیاران هم سه مبتلا شناسایی شده‌اند.
اما اخبار جدید حکایت از آن دارد که وبا به استان کرمانشاه هم رسیده چنان‌که دیروز معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان کرمانشاه هم از شناسایی نخستین مورد ابتلا به وبا در کرمانشاه خبر داد و در گفت‌وگو با خبرنگار رکنا گفت که بیمار مبتلا هم‌اکنون تحت درمان قرار دارد و حال وی مساعد است اما برای جلوگیری از ابتلای سایر افراد نزدیک این فرد به وبا، آنها نیز تحت مراقبت قرار دارند.
دیروز همچنین معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت در توضیح برنامه‌های نظارتی بر اماکن و محیط برای پیشگیری از شیوع وبا در کشور، در گفت‌وگو با ایلنا اعلام کرد: « وبا یک بیماری عفونی گوارشی گرمسیری است و عمده راه شیوع بیماری، عدم رعایت بهداشت فردی و مصرف آب ناسالم است علاوه بر اینکه پخش فاضلاب نیز می‌تواند به گسترش بیماری کمک کند و حتی حشراتی مثل مگس، به راحتی می‌توانند عامل وبا را جابه‌جا کنند و روی غذای فرد آلوده به وبا نشسته و افراد دیگر را هم آلوده کنند. مقرر شده که در این ایام گرم، نظارت بر سرویس‌های بهداشتی عمومی و همچنین اماکنی که در آن تجمع وجود دارد مانند آب‌خوری‌های عمومی، کنترل منابع آب، یخ‌فروشی‌ها، استخرها، پارک‌های آبی و از همه مهم‌تر مواد غذایی و پسماند تشدید شود.»
افزایش ۳ برابری تب کریمه کنگو در کشور
طبق اعلام مسوولان وزارت بهداشت، آمار ابتلای تب خونریزی‌دهنده تب کریمه کنگو طی ۳ ماه سال جاری در مقایسه با کل سال ۱۴۰۰، افزایش سه برابری دارد. به گفته بهزاد امیری؛ رییس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت، تا روز ۴ تیر ماه سال جاری شمار مبتلایان تب کریمه کنگو در ایران به ۳۴ نفر افزایش یافته که از این تعداد مبتلا، دو نفر جان خود را از دست داده‌اند. به گفته امیری در کل سال ۱۴۰۰ تنها ۱۳ مورد ابتلا به تب کریمه کنگو و دو مرگ ناشی از آن به ثبت رسیده بود.
تا امروز، بیشترین تعداد مبتلایان این بیماری قابل انتقال از دام در استان‌هایی شناسایی شده‌اند که دامپروری و دامداری، شغل اصلی مردمان استان بوده یا بیش از سایر شهروندان، با دام زنده سر و کار داشته‌اند. امسال، اولین متوفی مبتلای تب کریمه کنگو، یک زن باردار خوزستانی بود که طبق اعلام رییس مرکز بهداشت خوزستان، متوفی، از اهالی شادگان بود که پس از اعزام به بیمارستان امام خمینی اهواز و انجام آزمایشات، ابتلای او قطعی شد و به دلیل وضع حمل دچار خونریزی شد و جان خود را از دست داد.دیروز هم سرپرست دانشگاه علوم پزشکی آبادان خبر داد که یک مورد جدید ابتلای تب کریمه کنگو در خوزستان شناسایی شده که بیمار مبتلا هم در بیمارستان آیت‌الله طالقانی آبادان بستری است اما علائم دو مورد مشکوک هم در دست بررسی است.
روزهای پایانی خرداد امسال، معاون دانشگاه علوم پزشکی ایلام هم از شناسایی یک مورد مبتلا به تب کریمه کنگو در این استان خبر داد که طبق گفته او، فرد مورد نظر مردی میانسال و دامدار بوده که بعد از تشخیص قطعی، ایزوله شده و در یکی از بیمارستان‌های شهر ایلام بستری است.
طبق اعلام معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، در سال جاری ابتلای ۲ نفر از شهروندان استان فارس به بیماری تب کریمه کنگو تایید شده و در حالی که چند روز قبل هم شیوع تب کریمه کنگو در استان اردبیل به دنبال شناسایی ۳ مبتلای قطعی تایید شد و معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل گفت که علاوه بر این ۳ مبتلای قطعی، ۳ مبتلای مشکوک شامل یک خانم ۵۴ ساله و ۲ کودک ۱۶ و ۷ ساله هم تحت بررسی هستند چون سابقه گزیدگی توسط کنه هیالوما (عامل بیماری‌زا) یا تماس با دام آلوده داشته‌اند، دیروز مدیر گروه بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی اردبیل با ابراز نگرانی از افزایش آمار ابتلا در استان در مقایسه با سال گذشته در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: «تاکنون ۸ بیمار مشکوک تب کریمه کنگو در استان بستری شدند که نتیجه آزمایش ۳ نفر نشان می‌دهد ابتلای قطعی به این بیماری داشته‌اند. مراحل مداوای این بیماران در بیمارستان‌های استان به صورت ویژه در دستور کار قرار گرفته و ما منتظر جواب آزمایش ۵ مورد مشکوک به ابتلای به «تب کریمه کنگو» هستیم. تابستان سال گذشته تنها ۵ مورد ابتلا به تب کریمه کنگو را شاهد بودیم اما حالا فقط در یک شبانه‌روز، ۳ مورد احتمال ابتلا در بیمارستان‌های استان گزارش شده که نشان از وضعیت خطرناک این بیماری در استان دارد.»
افزایش ۴۹درصدی ابتلای کرونا در کشور ظرف ۳ روز
انتظاری جز این نبود که با به صدا درآوردن زنگ «پایان کرونا» و مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا برای «برداشتن ماسک در فضاهای عمومی» و برگزاری جشن «شکست ویروس» در برخی بیمارستان‌ها و درنهایت، رواج عادی‌سازی شرایط بدون توجه به توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت و هشدار متخصصان اپیدمیولوژی، کاهش نگران‌کننده رعایت پروتکل‌های بهداشتی، افزایش دوباره ابتلای کرونا را در کشور رقم بزند. مرور آمارهای ۳ روز اخیر ابتلای کووید ۱۹ در کشور نشان می‌دهد که تعداد مبتلایان در شبانه‌روز ۶ تا ۷ تیر ماه در مقایسه با ۳ روز پیش از آن، افزایش ۴۹درصدی داشته چنان‌که طبق اعلام وزارت بهداشت، در شبانه‌روز ۴ تا ۵ تیر ماه، ۲۹۷ مبتلای جدید کرونا در کشور شناسایی شد، در شبانه‌روز ۵ تا ۶ تیر ماه، تعداد مبتلایان جدید، ۳۵۲ نفر بود و در شبانه‌روز ۶ تا ۷ تیر ماه، تعداد مبتلایان جدید با افزایش ۴۹درصدی نسبت به ۲ روز پیش از آن به ۴۴۳ نفر رسید.
این افزایش درحالی در قالب آمار آشکار شده که روز ۴ تیر ماه، ستاد ملی مقابله با کرونا مجوز برداشتن ماسک در فضاهای عمومی داد و روز ۵ تیر ماه، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا مدعی شد که «ایران اکنون در پایین‌ترین نقطه شیوع بیماری قرار دارد.»
درحالی که طبق گزارش‌های ادواری وزارت بهداشت، رعایت استفاده از ماسک در کشور طی هفته‌های اخیر کاهش بسیار نگران‌کننده‌ای داشته و از سطح نه‌چندان مطلوب ۵۰درصد، به کمتر از ۴۰درصد و در بسیاری شهرها حتی به ۲۰درصد هم کاهش یافته، دیروز، حمید سوری؛ استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در واکنش به عادی انگاری شرایط کرونایی در کشور و تاثیر مستقیم آن بر وضعیت شیوع بیماری، در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: « تا امروز، هیچ مرکز معتبر در دنیا، صحبت از خاموشی اپیدمی نکرده است. زمانی می‌توانیم بگوییم اپیدمی خاموش شده یا پاندمی تمام شده که حداقل ۲ دوره از بیماری بگذرد و ما مورد ابتلای جدیدی نداشته باشیم. از آنجایی که چنین اتفاقی نیفتاده، طبیعتا در ایران نیازمند این بودیم که رصد و رهگیری را در فرآیند اپیدمی داشته باشیم و پیگیری را انجام دهیم. اما چون در کشور ما نظام بیماریابی فعال وجود ندارد، تعداد تست‌های کرونا هم کاهش یافت و نتوانستیم خیلی تصویر روشنی از اپیدمی در کشور داشته باشیم، درحالی که در کشورهایی که بیماری‌یابی فعال دارند، معلوم شد نوسانات در ابتلا، ایجاد و خیزش دوباره‌ای آغاز شده است.در حال حاضر بیش از ۵۰ کشور دنیا خیزش در ابتلا به کرونا را نشان می‌دهند و متاسفانه برخی از این موارد خیزش به تدریج در کشورهای منطقه و از جمله عربستان، کویت، امارات، پاکستان، عراق، قطر در حال افزایش است و حال که با بازگشت زائران از عتبات مواجهیم، احتمال افزایش موارد ابتلا د ر کشور ما هم وجود دارد.»
سوری با انتقاد از عادی‌سازی شرایط از سوی مسوولان و تاثیر این واکنش‌ها و القائات در شیوع دوباره بیماری در کشور گفت: «در حال حاضر اوضاع اپیدمی کاملا شکننده است. هیچ مطالعه بومی نداریم که ثابت کند و نشان دهد که نیاز است در فضاهای مختلف ماسک بزنیم یا خیر؟ اصلا موافق نیستم که سخت‌گیری‌های مربوط به رعایت پروتکل‌ها به صورت رسمی کاهش یابد و به هیچ‌وجه کنار گذاشتن ماسک را توصیه نمی‌کنم و اینکه اعلام کنیم برداشتن ماسک در فضای باز مجاز است، باید بدانیم که یک ورزشگاه هم با تراکم جمعیت بالا، فضای باز تلقی می‌شود، اما در آنجا احتمال سرایت ابتلا بسیار بالاست. علاوه بر این، واکسیناسیونی که در مقابل کرونا انجام می‌شود، در خوشبینانه‌ترین شکل ممکن، حدود ۷۰درصد اثربخشی دارد. یعنی اگر صددرصد مردم واکسن تزریق کرده باشند، ۷۰ درصدشان ایمنی پیدا کرده‌اند. باید در سطح کشور یک بررسی داشته باشیم و یاد بگیریم که بدون مستندات علمی و به ویژه مستندات بومی نمی‌توان تصمیم گرفت.»
