حاملگی های ناخواسته یکی از معضلات بهداشتی و اجتمــاعـــــی در زمینه برنامه هـــای تنظیم خانواده می باشد، به طوری که هر ساله ۲۰۰ میلیون حاملگی در سراسر جهان روی می دهد که حدود یک سوم آنها ناخواسته است.
به گزارش بانک پزشکان به نقل از وب ام دی شما ابزارهای زیادی برای جلوگیری از بارداری دارید. گزینه های کنترل بارداری فراوان هستند، اما برخی از آنها بهتر از بقیه عمل می کنند. نکته کلیدی این است که مطمئن شوید که از آنها به روش درست استفاده می کنید.
موثرترین روش پیشگیری از بارداری، عقیم سازی از طریق وازکتومی یا بستن لوله ها است. پس از آن، دیگر نباید نگران باردار شدن باشید.
اگر شما یک زن هستید، می توانید لوله های رحمی را ببندید. همچنین ممکن است این را بشنوید که لوله های خود را بسته اند. دکتر لوله های فالوپ شما را می بندد تا اسپرم و تخمک نتوانند به هم برسند. این یک روش یک روزه در بیمارستان یا مرکز سرپایی است.
اگر مرد هستید، می توانید وازکتومی کنید. در یک روش سرپایی، پزشک لوله‌های حامل اسپرم را قطع و مهر و موم می‌کند تا نتواند به مایع منی شما نفوذ کند. هر دو روش تقریباً ۱۰۰٪ مواقع کار می کنند.
از داروهای ضد بارداری برگشت پذیر طولانی اثر استفاده کنید.
اگر آماده نیستید به کنترل بارداری دائمی متعهد شوید، یک ضد بارداری برگشت پذیر طولانی اثر (LARC) را امتحان کنید. آنها در طول زمان هورمونی به نام پروژسترون ترشح می کنند. مخاط دهانه رحم شما را غلیظ می کند تا اسپرم نتواند وارد آن شود و همچنین تخمک گذاری را متوقف می کند.
به منظور پیشگیری از حاملگی ناخواسته و حفظ سلامت خانواده از ابعاد مختلف، بایستی مراقب دو مسأله عمده بود:
۱. بارداری ناخواسته
۲. بیماریهای مقاربتی
ممکن است بارها این سوال برای شما مطرح شده باشد، که کدام روش مناسب من و همسرم است؟
بدیهی است که مؤثرترین روش پیشگیری از حاملگی ناخواسته، نداشتن رابطه جنسی است، در این صورت است که زوج می‌توانند مطمئن باشند که به هیچیک از مسائل فوق دچار نمی‌شوند. امّا زوجهایی که دارای رابطه جنسی هستند، می‌بایستی از روشهای پیشگیری از بارداری به درستی و در زمان مناسب استفاده نمایند، تا از حاملگی ناخواسته پیشگیری شود.
برای مثال : قرص ضد بارداری می‌تواند در پیشگیری از بارداری مؤثر باشد، اما اگر خانمی فراموش کند که این قرص‌ها را به موقع بخورد، در این صورت قرص روش مناسبی برای او نیست.
کاندوم نیز روش مؤثری برای جلوگیری از بارداری است؛ اما اگر آقایی فراموش کند که از کاندوم استفاده کند و یا به درستی از آن استفاده نکند، در این صورت کاندوم برای او روش مناسبی نیست.
از هر ۱۰۰ زوجی که از هر یک از روشهای جلوگیری از بارداری ناخواسته استفاده می‌کنند، چند زوج در طی یک سال به صورت ناخواسته حامله می‌شوند. بنابراین هرچه که این عدد کمتر باشد، نشان دهنده موفقیت بالاتر روش است.
برخی از روشها در صورتیکه توسط جوانان مورد استفاده قرار گیرد، می تواند میزان خطای بیشتری داشته باشد. مثلاً زوجهای جوانی که از روش طبیعی بر اساس ریتم قاعدگی استفاده می‌کنند، احتمال حاملگی آنها بیشتر از زوجهای مسن‌تر است، چرا که ریتم قاعدگی در زنان جوان معمولاً نامنظم‌تر و غیر قابل پیش‌بینی تر است.
چگونه از حاملگی های ناخواسته پیشگیری کنیم؟
* پیشگیری اورژانسی:
همانگونه که از نامش مشخص است، تنها در موارد اضطراری (مثلا پاره شدن اتفاقی کاندوم) کاربرد دارد و نباید به عنوان روش پیشگیری از بارداری، در مقاربت های عادی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین کارآیی این روش به دلیل نحوه استفاده از آن متفاوت از سایر روشها محاسبه می‌شود و نباید با سایر روشها مقایسه گردد.
* مقاربت منقطع و روش طبیعی :
با وجودیکه بصورت تاریخی در میان عوام به عنوان روش پیشگیری از بارداری ناخواسته شناخته می شود و بکار می رود، اما از نظر علمی به دلیل کارآیی پایین و غیرقابل پیش بینی بودن، به هیچ زوجی پیشنهاد نمی گردد. ارائه مطلب در خصوص این روشها در کنار سایر روشهای پیشگیری از بارداری ، بدلیل آگاهی مخاطبان عزیز درباره این روشهاست و استفاده از این روشها به شما پیشنهاد نمی شود.
توجه: علاوه بر روشهای ذکر شده در جدول، بستن لوله در زنان (توبکتومی) و بستن لوله در مردان (وازکتومی) نیز از روشهای بسیار مؤثر پیشگیری از بارداری است که به دلیل اثر غیرقابل بازگشت آن، مناسب جوانان نیست و بیشتر به زوجهایی توصیه می شود که دارای فرزند هستند و هرگز قصد بچه دار شدن دیگری را ندارند.
توجه: دوش واژن پس از انجام رابطه جنسی روشی است که توسط بعضی زوجین، به عنوان پیشگیری از بارداری و یا حتی پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مقاربتی بکار می رود. در این روش پس از انجام رابطه جنسی، واژن با آب یا محلول دیگری شسته می‌شود. دوش واژن نه تنها هیچ کمکی برای پیشگیری از حاملگی نمی‌کند، بلکه فشار مایع، حتی می‌تواند اسپرم را سریعتر به رحم برساند.
همچنین خطر انتقال بیماریهای مقاربتی از این طریق افزایش می‌یابد. در واقع در اکثر مواقع بسیاری از اسپرم‌ها که شناگران بسیار سریعی هستند، پیش از آنکه دوش واژن انجام شود به سرعت خود را به رحم رسانده‌اند. دوش واژن همچنین باکتریهای مفید واژن را از آن خارج می‌کند و قدرت دفاعی در مقابل میکروبهای بیماریزا را از واژن می‌گیرد. به همین دلیل این روش نه تنها قابل توصیه نیست بلکه پزشکان به شدت با استفاده از این روش مخالفند.
تخمک گذاری خود را دنبال کنید ردیابی چرخه باروری ماهانه می تواند به شما در جلوگیری از بارداری کمک کند. اگر با ابزارهایی مانند دمای پایه بدن، مخاط دهانه رحم و تقویم متوجه می‌شوید چه روزهایی بارور هستید، می‌توانید از داشتن رابطه جنسی اجتناب کنید تا احتمال بارداری شما کمتر شود. اما درست کردن آن چندان آسان نیست. چرخه هر زنی متفاوت است و درک درست آن زمان می برد. تنظیم خانواده طبیعی کم اثرترین روش پیشگیری از بارداری است. اکثر پزشکان پیشنهاد می کنند که گزینه دیگری را امتحان کنید.
برای تصمیم گیری در انتخاب روش پیشگیری از بارداری، مهمترین عاملی را که باید در نظر بگیرید کارآئی روش است. با این وجود سایر مسائل نیز در انتخاب مؤثر است. مثلا اینکه استفاده از یک روش چقدر آسان است و هزینه آن چقدر است نیز در انتخاب روش کمک کننده است. مسأله دیگر پیشگیری همزمان از ابتلا به بیماریهای مقاربتی است که اهمیت بالایی دارد. همانطور که در جدول می بینید فقط کاندوم این مزیت را دارد. بنابراین حتی توصیه می شود اگر از یک روش دیگر مانند قرص ضدبارداری برای جلوگیری از بارداری ناخواسته استفاده میکنید، می بایستی برای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مقاربتی مانند ایدز، حتما از کاندوم هم استفاده کنید
