تعریف بیماری
وقتی سلول های پوست به طور غیرقابل کنترلی رشد کنند، سرطان پوست – Skin cancer ظاهر می‌شود. پرتو فرابنفش خورشید با ایجاد جهش در DNA سلول های پوستی، می‌تواند باعث برهم خوردن چرخه طبیعی رشد و تقسیم سلولی شده و سرطان را ایجاد نماید.
انواع بیماری
کراتینوسیت
ملانوم
کراتوز اکتینیک
کارسینوم سلول بازال
سرطان سلول سنگفرشی
علائم بیماری
سرطان پوست – Skin cancer می‌تواند ضایعه یا لکه‌ای پوستی باشد که بهبود نمی‌یابد. مثلاً اگر زانوی شما خراشیده شود، معمولاً در عرض یک ماه ترمیم می‌شود. اما همین ضایعه در سرطان پوست به خودی خود درمان نمی‌شود.
رایج‌ترین علائم سرطان پوستی، تغییر در سطح پوست یا زیر ناخن است. پس، حواستان به خال‌های پوستی یا لکه‌های جدیدی که ممکن است بر پوستتان ایجاد شود، باشد. تغییر رنگ یا شکل یا اندازه خال و لک نیز، می‌تواند نشانه سرطان باشد.
سرطان سلول پایه‌ای می‌تواند با یک برآمدگی کوچک، نرم، براق یا مومی شکل بر صورت، گوش و گردن ظاهر شود. همچنین، ممکن است شبیه یک ضایعه قهوه‌ای یا قرمز-صورتی بر بدن، بازو یا پا باشد.
سرطان سلول سنگفرشی پوست ممکن است شبیه یک برآمدگی (ندول) سفت و قرمز یا یک زخم ناهموار و ضخیم ظاهر شود. این برآمدگی یا زخم می‌تواند با خارش، خونریزی و پوسته پوسته شدن همراه باشد و به بافتی سخت تبدیل شود.
سرطان سلول پایه‌ای و سنگفرشی بیشتر در قسمت‌هایی از پوست رخ می‌دهند که در معرض نور خورشید هستند، اما، ممکن است این دو نوع سرطان در نواحی دیگر بدن نیز ظاهر شوند.
سرطان ملانوما معمولاً مانند یک زخم یا برآمدگی قهوه‌ای رنگ است. ملانوما ممکن است شبیه یک خال معمولی به نظر برسد، اما در اغلب موارد با اندکی دقت متوجه تفاوت ظاهر آن با خال‌های طبیعی خواهید شد.
علت بیماری
سرطان پوست معمولا زمانی بروز پیدا می‌کند که یک جهش در DNA سلول‌های پوستی ایجاد شود. این تغییر در ساختار DNA باعث رشد غیر قابل کنترل سلول‌های پوستی و در نتیجه ایجاد سرطان خواهد شد.
علت اصلی سرطان پوست – Skin cancer قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماورا بنفش خورشید است. این اشعه به ساختار DNA شما آسیب می‌زند و باعث رشد غیر عادی سلول‌های پوستی می‌شود. اشعه ایکس هم می‌تواند چنین تاثیری را بر روی پوست شما برجای بگذارد.
مواد شیمیایی هم از جمله دیگر مواردی هستند که می‌توانند منجر به ایجاد سرطان شوند. تماس طولانی مدت با مواد شیمیایی و یا سوختگی بر اثر این مواد می‌توانند باعث ایجاد سرطان پوست – Skin cancer بشود.
معمولا علت بروز این بیماری را به ایجاد خال‌هایی در قسمت‌هایی از پوست که در معرض نور خورشید هستند؛ ربط می‌دهند. ولی این امر هنوز جنبه کلی پیدا نکرده است. زیرا در برخی موارد این سرطان در قسمت‌هایی از بدن ایجاد می‌شود که اصلا در معرض نور خورشید نیستند.
عوارض بیماری
ملانوم در بیشتر موراد می‌تواند منجر به مرگ افراد شود. این سرطان با پیشرفت به سوی قسمت‌های مختلف بدن باعث همه گیری کل بدن شده و می‌تواند ریه، مغز و کبد را اشغال کند. متاستاز سرطان ملانوم هر ساله باعث مرگ افراد زیادی می‌شود.
تشخیص بیماری
اگر لکه ها یا رویش های مشکوکی در پوست خود مشاهده نمودید، یا متوجه تغییراتی در لکه های موجود یا رشد آنها شدید، با پزشک خود قرار بگذارید. پزشک پوست شما را معاینه می کند یا شما را برای تشخیص به متخصص ارجاع می دهد. پزشک یا متخصص شما به احتمال زیاد شکل، اندازه، رنگ و بافت ناحیه مشکوک روی پوست شما را بررسی می کند.
آنها همچنین از نظر پوسته پوسته شدن، خونریزی یا تکه های خشک بررسی خواهند کرد. اگر پزشک شما احتمال بدهد که این موارد سرطانی هستند، ممکن است نمونه برداری کند.
در طی این روش ایمن و ساده، آنها ناحیه مشکوک یا بخشی از آن را برداشته و برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می کنند. این می تواند به آنها کمک کند تا در صورت ابتلا به سرطان پوست، آن را تشخیص دهند. اگر مبتلا به سرطان پوست هستید، ممکن است به آزمایشات اضافی نیاز داشته باشید تا بدانید که پیشرفت آن چقدر است. برنامه درمانی پیشنهادی شما به نوع و مرحله سرطان پوست – Skin cancer و همچنین سایر عوامل بستگی دارد.
درمان بیماری
بعد از تشخیص اولیه، پزشک برای اطمینان از نوع سرطان اقدام به نمونه برداری از زخم و یا پوست می‌کند. اگر سرطان در مراحل اولیه باشد؛ با تجویز داروهای خوراکی و یا برخی پمادها و دیگر درمان‌های رایج می‌توان جلوی پیشرفت بیماری را گرفت. علاوه بر این‌ها پزشک توصیه‌هایی را به شما ارائه می‌دهد که رعایت آنها می‌تواند کم کم به درمان کامل سرطان پوست منجر شود.
ولی اگر سرطان به موقع تشخیص داده نشود و یا اینکه از نوع سرطان ملانوم باشد؛ قطعا درمان‌های سخت‌تری را می‌طلبد. گاهی برای درمان سرطان پوست باید از عمل جراحی و یا سرما درمانی(کرایوتراپی) استفاده کرد. بهتر است که افراد حتما به پوست خود توجه ویژه داشته باشند تا هرگونه علامت مشکوک را در پوست مشاهده کنند و به موقع به پزشک مراجعه کنند. مراجعه به موقع می‌تواند از یک فاجعه جلوگیری کند.
پیشگیری بیماری
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست، از قرار دادن پوست در معرض نور خورشید و سایر منابع اشعه ماورا بنفش برای مدت زمان طولانی خودداری کنید. مثلا: از تخت های برنزه و چراغ های خورشیدی خودداری کنید. از قرار گرفتن در معرض نور شدید آفتاب، از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر، خودداری کنید. حداقل ۳۰ دقیقه قبل از رفتن به خارج از منزل ضد آفتاب و بالم لب با ضریب محافظت در برابر آفتاب (SPF) 30 یا بالاتر استفاده کنید و مرتب آن را تکرار کنید. در ساعات روز که بیرون هستید، از کلاه لبه دار استفاده نمایید. از عینک آفتابی استفاده کنید که ۱۰۰ درصد از UVB و UVA محافظت می کند.
همچنین مهم است که به طور منظم پوست خود را برای تغییراتی مانند رشد یا لکه های جدید بررسی کنید. در صورت مشاهده موارد مشکوک به پزشک خود اطلاع دهید.
