تعریف بیماری
اختلال پرخوری افراطی یک اختلال جدی مربوط به غذا خوردن است، که در آن شما، خیلی از اوقات به طور غیرعادی و فوقالعاده، مقدار زیادی مواد غذایی، مصرف میکنید. تقریباً برای هر فردی پیش میآید که در بعضی مواقع، مثلاً در روزهای تعطیل، در خوردن زیادهروی کند، اما در مورد بعضی از افراد، افراط در غذا خوردن، مصادف است با اختلال پرخوری افراطی، که تبدیل به امری عادی و همیشگی برای فرد میشود، که معمولًا نیز در خفا انجام میگردد.
وقتی شما مبتلا به این اختلال هستید، ممکن است عمیقاً از این پرخوری و با حرص و ولع غذا خوردن، احساس خجالتی و شرمساری نموده و به خود قول دهید که آن را متوقف کنید. اما چنان احساس اجبار میکنید که نمیتوانید در مقابل میل و انگیزه خود مقاومت کنید و همچنان به خوردن با حرص و ولع ادامه میدهید. در صورت ابتلاء به این عارضه، درمان میتواند کمککننده باشد.
علائم بیماری
در صورت ابتلاء به اختلال پرخوری افراطی، ممکن است هیچ علامت و نشانه جسمانی و فیزیکی مشخص و آشکاری نداشته باشید. این امکان وجود دارد که چاق بوده یا دچار اضافه وزن باشید، و یا اینکه ممکن است وزن طبیعی و نرمال داشته باشید. هرچند ممکن است تعداد زیادی علائم و نشانههای رفتاری و احساسی شامل موارد زیر داشته باشید:
• به طور غیرعادی مقدار زیادی مواد غذایی مصرف میکنید.
• حتی وقتی که سیر هستید و یا احساس گرسنگی نمیکنید، به غذا خوردن ادامه میدهید.
• در طول دورههای پرخوری، تند و بهسرعت غذا میخورید.
• غذا خوردن را تا جایی ادامه میدهیدکه به طور ناخوشایندی احساس سیری و پری میکنید.
• بیشتر اوقات به صورت انفرادی و تنها غذا میخورید.
• این احساس را دارید که رفتارهای تغذیهای شما، خارج از کنترلتان است.
• احساس افسردگی، تنفر، خجالت و شرمساری، گناه، یا ناراحتی و آشفتگی در مورد غذا خوردن خود دارید.
• تجربه افسردگی، نگرانی و اضطراب دارید.
• احساس تنهایی کردن، و مشکل در بیان احساسات خود با دیگران دارید.
• رژیمهای غذایی مکرر را تجربه کردهاید، که شاید اصلاً با کاهش وزن نیز همراه نبوده باشد.
• لاغر و چاق شدنهای مکرر برای شما رخ داده ، که پدیده یویو نیز نامیده میشود.
بعد از یک دوره پرخوری، این امکان وجود دارد که شما سعی بر گرفتن رژیم غذایی و یا خوردن وعدهای غذایی بهطور طبیعی داشته باشید، اما همین محدودیت در غذاخوردن، ممکن است درحقیقت منجر به غذاخوردن بیشتر و حرص و ولع بیشتر گردد، که درنهایت موجب ایجاد یک سیکل و چرخه معیوب میشود.
علت بیماری
علل و عوامل بروز اختلال پرخوری افراطی، ناشناخته است. اما سابقه خانوادگی، عوامل بیولوژیکی، رژیمهای غذایی طولانیمدت و مسایل روانی و روانشناختی احتمال خطر ابتلاء را افزایش میدهند.
عوارض بیماری
این امکان وجود دارد مشکلات جسمانی و روانی در ارتباط با اختلال پرخوری افراطی در شما ایجاد شود. بعضی از این عوارض ناشی از اضافه وزنی است که به علت خوردن بیش از حد و مکرر میباشد. سایر عوارض هم ممکن است به علت عادات ناسالم پدیده یویو، اینکه در زمانی مقدار زیادی غذا خورده شود و به دنبال آن، رژیمهای سخت و شدید گرفته شود، رخ دهد. علاوه بر این، مواد غذایی مصرف شده در طول مدتی که زیادهخوری و پرخوری افراطی رخ میدهد، اغلب غنی از چربی است و از لحاظ محتوای پروتئینی و سایر مواد مغذی، پایین است که میتواند منجر به بروز مشکلات مربوط به سلامتی شود.
عوارضی که ممکن است در ارتباط با اختلال پرخوری افراطی به وجود آید و یا با آن در ارتباط باشد، شامل موارد زیر است:
• افسردگی
• افکار وابسته به خودکشی
• بیخوابی
• چاقی
• فشارخون بالا
• دیابت نوع ۲
• کلسترول بالا
• بیماری کیسه صفرا و سایر مشکلات گوارشی
• بیماری قلبی
• بعضی از انواع سرطان
• درد مفاصل
• درد ماهیچه
• سردرد
• مشکلات وابسته به عادات ماهانه
پیشگیری و تشخیص بیماری
اگر شما مبتلا به اختلال پرخوری افراطی هستید، این امکان وجود دارد که شما و یا خانواده شما، نقش گروههای حمایتی را در تشویق و دلگرمی، امیدواری و ارائه توصیه و مشورت جهت غلبه کردن بر بیماری، مفید و سودبخش بدانند. اعضاء گروههای حمایتی، بهدرستی مشکل شما را درک میکنند ، چراکه خود نیز این مشکل را داشتهاند. از پزشک خود در مورد گروههای حمایتی منطقه خود سوال کنید.
گرچه راه مطمئنی جهت پیشگیری از اختلال پرخوری افراطی وجود ندارد، اما اگر شما علائم و نشانههای این اختلال را در خود مشاهده کردید، به دنبال راه چاره و کمک تخصصی و حرفهای باشید. پزشک و یا سایر اعضاء گروه سلامتی، میتوانند به شما توصیه کنند که برای درخواست کمک به کجا مراجعه نمایید.
اگر شما فردی را میشناسید که مبتلا به اختلال پرخوری افراطی میباشد، قبل از بدتر شدن اوضاع، او را به سمت رفتارهای درست و سالمتر و درمان تخصصی راهنمایی کنید. در اینجا مواردی عنوان شده که چگونه میتوانید در این زمینه کمک نمایید:
• این موضوع اهمیت ندارد که اندازه بدن و یا شکل ظاهری فرزند شما چیست، مهم این است که تصویر بدنی سالمی را در ذهن فرزندان خود تقویت کرده و آن را ترویج نمایید.
• با متخصص اطفال صحبت نمایید. احتمالاً یک متخصص اطفال، جهت تشخیص نشانههای اولیه یک اختلال مرتبط با غذا خوردن در جایگاه خوبی قرار دارد، و میتواند به جلوگیری از پیشرفت و گسترش آن کمک نماید.
• اگر متوجه شدید که از اقوام یا دوستان خود فردی با مسایل و مشکلات تغذیهای درگیر است که میتواند منجر به بروز یک اختلال مربوط به غذا خوردن شود ، صحبتهای حمایتگرانه خود را با او در مورد این مسایل ادامه داده و بپرسید که چگونه میتوانید او را کمک کنید.
درمان دارویی
اهداف درمانی اختلال پرخوری افراطی، کاهش پرخوری بیش از حد و هلههوله خوری جهت بهبود خلق وخو از لحاظ احساسی و در صورت نیاز، کاهش وزن میباشد. از آنجائیکه پرخوری افراطی، با خجالت و شرمندگی، تصویر ذهنی پایین، احساس تنفر از خود، و سایر احساسات منفیِ، کاملا گره خورده است،هدف درمان باید، این موارد بهعلاوه سایر مسایل روحی و روانی باشد. با کمک گرفتن جهت درمان اختلال پرخوری افراطی، شما یاد میگیرید که چگونه وزن کم کنید و از این بیماری دور شوید.
در اینجا، چهار روش اصلی درمان جهت اختلال پرخوری افراطی وجود دارد:
رواندرمانی:
رواندرمانی، چه به صورت جلسات فردی و چه به صورت جلسات گروهی، میتواند به شما کمک کند تا یاد بگیرید که چگونه عادات ناسالم خود را با عادات سالم عوض کنید، و دورههای پرخوری افراطی را کاهش دهید. مثالهایی از رواندرمانی شامل موارد زیر است:
• درمان رفتاری شناختی(CBT) : ممکن است به شما کمک کند تا بتوانید بهتر از عهده مسائلی که میتواند دورههای پرخوری افراطی را در شما شعلهور کند، برآیید، مسائلی مانند احساس منفی در مورد بدن خود و یا حالت افسردگی. همچنین میتواند حس بهتری جهت کنترل و نظارت بر رفتار خود و الگوهای تغذیهای، به شما بدهد. اگر شما دچار اضافه وزن باشید، این امکان وجود دارد که به مشاوره جهت کاهش وزن علاوه بر CBT نیاز داشته باشید.
• رواندرمانی میانفردی: رواندرمانی میان فردی بر روابط رایج و شایع با سایر افراد، متمرکز است. هدف، بهبود مهارتهای میانفردی شما است، اینکه چگونه با سایرین، شامل اعضاءخانواده،دوستان و همکاران خود ارتباط برقرار کنید. ممکن است این روش به کاهش اختلال پرخوری افراطی که به واسطه ارتباطات ضعیف و مهارتهای ارتباطی ناسالم، بهوجود میآید، کمک کند.
• درمان رفتار منطقی: این شکل از درمان میتواند به شما کمک کند تا مهارتهای رفتاری لازم جهت کمک به تحمل فشارهای روانی(استرسها)، تنظیم و تعدیل احساسات خود و بهبود ارتباطتان با سایرین، را فرا بگیرید، که تمامی این موارد میتوانند میل به پرخوری افراطی را در شما کاهش دهند.
داروها:
هیچ داروی بهخصوصی جهت درمان اختلال پرخوری افراطی، ساخته نشده است. اما این امکان وجود دارد که استفاده از بعضی ازانواع داروها، به خصوص وقتی که با رواندرمانی همراه باشند، به کاهش علائم و نشانههای این اختلال کمک نماید. نمونههایی از آن شامل موارد زیر است:
• ضدافسردگیها: داروهای ضدافسردگی، از جمله بازدارندههای انتخابی سروتونین(SSRIs)، و ضدافسردگیهای سهحلقهای(TCAs)، میتوانند مفید و سودمند باشند. این که چگونه این داروها میتوانند پرخوری افراطی و هلههولهخوری را کاهش دهند، مشخص نیست، اما نقش آنها ممکن است در ارتباط با تاثیری باشد که بر روی مواد شیمیایی مغزی، که در ارتباط با خلق و خو است، میگذارند.
• داروهای ضدتشنج(توپاماکس): توپیراماتها معمولاً برای کنترل بیماری صرع به کار میروند، اما دریافتهاند که جهت کاهش دورههای پرخوری در اختلال پرخوری افراطی نیز میتوانند موثر باشند. هرچند بهطور بالقوه، میتوانند موجب بروز عوارض جانبی جدی گردند، بنابراین در مورد خطرات احتمالی مصرف آنها، با پزشک خود صحبت نمایید.