یکی از اصلیترین لوازمی که برای رشد دندانهای یکدست و مرتب کمک میکند، محافظ نگهدارنده دندان کودک است. دندانهای دائمی کودکان باید در بازه زمانی مخصوصی رشد کنند تا بتوانند سالم بمانند. در صورتی که به هر دلیلی در رشد این دندانها تأخیر به وجود آید، توصیه میکنیم از نگهدارندهها استفاده کنید.
این محافظها کاربردهای بسیار زیادی دارند و به صورت کلی میتوانند فضای خالی دندان را حفظ کنند. برای آشنایی بیشتر با این لوازم و شناخت کامل کاربردهای آنها، در قسمتهای بعدی با ما همراه شوید.
محافظ نگهدارنده دندان
محافظ نگهدارنده دندان چیست؟ محافظ یا فضا نگهدارنده دندان وسیلهای در ارتودنسی کودکان است که جای خالی قوس دندانی را باز نگه داشته و جلوی بسته شدن فضای رشد دندان را میگیرد.
رشد دندانهای شیری، افتادن آنها و رشد کردن دندانهای دائمی، همه باید بر اساس نظم خاصی اتفاق بیفتند تا کودک شما در آینده دندانهای یکدست و منظمی داشته باشد.
هرگونه اختلال در این فرایند، میتواند اثرات مشکل آفرینی را از خود بر جای بگذارد. برای جلوگیری از بروز این عوارض، توصیه میکنیم در صورت تأخیر در رشد دندانها از محافظ نگهدارنده دندان برای کودک کمک بگیرید.
انواع محافظ نگهدارنده دندان برای کودکان
بسته به نوع استفاده از فضا نگهدارنده ها، دستهبندیهایی برای آنها در نظر گرفته شده است. همچنین بر اساس نوع متریال استفاده شده در ساخت این محصولات مانند فلز، پلاستیک و یا ترکیب این مواد هم میتوانیم دستهبندی خاصی را برای آنها تعریف کنیم.
اصلیترین انواع محافظ نگهدارنده دندان کودکان به شرح زیر هستند:
- محافظ نگهدارنده دندان ثابت که با چسب مخصوصی به دندانها چسبیده و اصلا تکان نمیخورد.
- محافظ نگهدارنده متحرک که مشابه ارتودنسی است و میتوان به راحتی آن را از دهان خارج کرد.
انواع محافظ نگهدارنده ثابت مناسب کودکان
همان طور که اشاره کردیم، یکی از اصلیترین انواع محافظهای نگهدارنده که برای دندانهای کودکان مورد استفاده قرار میگیرند، مدل ثابت هستند که با کمک چسب مخصوص به دندانها میچسبند. این مدل دارای چند زیرمجموعه مخصوص بوده که با شناخت آنها و مشورت با ارتودنتیست کودک، شما میتوانید بهترین گزینه را برای فرزند خود انتخاب کنید.
از جمله اصلیترین موارد در این زمینه میتوانیم به گزینههای زیر اشاره کنیم.
- نگهدارنده یک طرفه: این مدل در دو فضای خالی قرار گرفته و به وسیله حلقه فلزی که برای آن در نظر گرفته شده، به یک یا دو دندان کنار متصل میشود تا به صورت ثابت در جای خود باقی بماند.
- نگهدارنده دیستال شو: از مدل دیستال شو اغلب برای دندانهای آسیابی در مواقعی که دندان دائمی هنوز بیرون نزده استفاده میشود. انتهای فلزی این مدل بر روی لثه قرار میگیرد تا فضای رشد دندان باز باقی بماند.
- نگهدارنده روکش و حلقه: مدل روکش و حلقه را میتوانیم نوعی روکش دندان در نظر بگیریم که بر روی دندان مجاور فضای خالی قرار میگیرد. حلقه مخصوصی برای این نگهدارنده در نظر گرفته شده که میتواند بر روی جای خالی بنشیند و از بسته شدن آن جلوگیری کند.
- نگهدارنده زبانی یا لینگوال: مدل لینگوال در مواقعی که نیاز به حفظ جای بیشتر از یک دندان داشته باشیم، استفاده میشود. این مدل دو طرفه بوده و معمولا به دندانهای عقبی میچسبد.
انواع محافظ نگهدارنده متحرک مناسب کودکان
این مدل از نگهدارنده در اغلب مواقع برای کودکان در سنین بالاتر مورد استفاده قرار میگیرد. خارج کردن و جایگذاری این نگهدارنده کاملا بر عهده فرزند شما خواهد بود؛ از این رو توصیه میشود در سنین پایین از مدلهای ثابت استفاده کنید.
طراحی این محصولات تا حد زیادی مشابه دندان مصنوعی بوده و جایگذاری آنها به راحتی انجام میشود. در مواقعی که محافظ نگهدارنده دندان کودک استفاده نمیشود، حتما باید آن را درون آب قرار دهید تا هیچ آسیبی نبیند.
این وسیله حداقل ۱۴ ساعت در طول روز باید مورد استفاده قرار بگیرد و شستشوی آن بعد از هر بار مصرف مواد غذایی، الزامی است. جنس این محصول از آکریلیک بوده و بیشتر برای کودکانی که چند دندان ندارند توصیه میشود.
طریقه استفاده از فضا نگهدارنده برای کودک
بسته به مدل محافظ نگهدارنده دندان کودک، طریقه استفاده از آن متفاوت خواهد بود. اگر از مدلهای ثابت برای نظم دهی دندانهای کودک خود استفاده میکنید، باید حتما از ارتودنتیست کودک برای قرار دادن آن کمک بگیرید. در واقع این مدل یک بار جایگذاری شده و تا شروع فرایند رشد دندان در جای خود باقی میماند.
استفاده از نگهدارندههای متحرک سادهتر بوده و خود کودک هم بعد از آموزش، میتواند به تنهایی این کار را انجام دهد. روند استفاده هر کدام از این موارد به شرح زیر خواهد بود.
مراحل استفاده محافظ نگهدارنده ثابت
- عکسبرداری از دندان
- معاینه دندانها
- قالبگیری و ساخت محافظ ثابت
- جایگذاری توسط ارتودنتیست
استفاده از محافظ نگهدارنده متحرک
- عکسبرداری از دندان و معاینه آنها
- قالبگیری از دندان و ساخت محافظ متحرک
- آموزش جایگذاری محافظ به کودک و والدین
- جایگذاری روزانه ۱۴ ساعت
چه کودکانی به محافظ نگهدارنده احتیاج دارند؟
همان طور که در قسمتهای قبلی هم به این موضوع اشاره کردیم، در موقعیتهای مختلفی باید از محافظ نگهدارنده دندان برای خردسالان استفاده کرد تا در بزرگسالی فرزند شما دندانهای سالم و یکدستی داشته باشد. در این بخش قصد داریم به معرفی کودکانی بپردازیم که بیشتر از دیگر افراد نیاز به استفاده از این محافظ دارند:
- بروز پوسیدگی در دندانها به صورت مادرزادی
- صدمه دیدن دندان در زمان بروز حادثه
- افتادن پیش از موعد دندان شیری
- تاخیر در رشد دندانهای دائمی
- عدم رویش دندان به صورت مادرزادی
این نگه داشتن محافظ نگهدارنده برای کودکان دردناک است؟
از دیگر موضوعاتی که در روند آشنایی با محافظ نگهدارنده دندان باید در نظر داشته باشیم، این است که این استفاده از این فضا نگهدار دردناک است یا اینکه کودک به راحتی میتواند آن را تحمل کند؟
عملکرد فضا نگهدار به صورتی بوده که از حرکت دندانها جلوگیری کرده و از بروز ناهنجاری و به همریختگی در آنها پیشگیری میکند. از این رو باید بگوییم که استفاده از آن به هیچ عنوان دردناک نخواهد بود.
ساختار این نگهدارنده به صورتی بوده که یک حلقه در قسمت خالی قرار میگیرد تا از پر شدن آن توسط دندانهای جانبی جلوگیری کند. این موضوع به هیچ عنوان دردناک نبوده و کودک به راحتی میتواند محافظ را در دهان خود تحمل کند.
داشتن دندانهای یکدست و مرتب در خط لبخند و زیبایی چهره اهمیت بسیار بالایی دارد. برای اینکه بتوانید نظم مورد نیاز در رشد دندانها را به وجود آورده و از بهم ریختگی آنها در کودکی جلوگیری کنید، محافظ نگهدارنده دندان کودک به شما کمک خواهد کرد.
این وسیله یک ابزار فوقالعاده کاربردی بوده اثرات اختلال در رشد دندانهای دائمی را خنثی میکند. در قسمتهای قبلی به صورت کلی با انواع و روشهای استفاده از این نگهدارنده آشنا شدیم.
