سرگیجه باعث می شود احساس کنید در حال چرخش هستید در حالی که ثابت ایستاده اید. این عارضه می تواند به دلایل زیادی رخ دهد، اما شایع ترین علت آن مشکل در گوش داخلی شما است.
به گزارش بانک پزشکان به نقل از مای کلولند کلینیک سرگیجه حالتی است که احساس می کنید محیط اطراف شما به صورت دایره ای در حال چرخش به دور شما است. می تواند باعث ایجاد احساس گیجی و عدم تعادل شود. سرگیجه بیماری نیست بلکه می تواند نشانه ای از وجود شرایط یا بیماری های مختلف باشد.
دو نوع اصلی سرگیجه وجود دارد:
سرگیجه محیطی: این اتفاق زمانی می افتد که مشکلی در گوش داخلی وجود دارد.
سرگیجه مرکزی: زمانی اتفاق می افتد که مشکلی در مغز وجود دارد. علل می تواند شامل عفونت، تومورهای مغزی، آسیب مغزی تروماتیک یا سکته باشد.
در مورد سرگیجه چه باید بدانم؟
در حالی که عدم تعادل و سرگیجه هر دو مشکل تعادل محسوب می شوند ، این دو علامت متفاوت هستند. گیجی یک احساس کلی از عدم تعادل است. اما با سرگیجه، احساس می کنید که در حال حرکت هستید یا اطرافتان در حال چرخش است.
سرگیجه چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟
حملات سرگیجه می تواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما در افراد بالای ۶۵ سال شایع تر است. زنان تا حدودی بیشتر از مردان در معرض سرگیجه هستند. برخی از افراد سرگیجه را به عنوان یک عارضه جانبی بارداری تجربه می کنند.
سرگیجه چقدر شایع است؟
سرگیجه یک مشکل رایج است. تقریباً ۴۰ درصد از افراد حداقل یک بار در طول زندگی خود سرگیجه را تجربه می کنند.
سرگیجه چقدر طول می کشد؟
به طور متوسط، حملات سرگیجه از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد. اما در موارد شدید، افراد می توانند ساعت ها، روزها، هفته ها یا حتی ماه ها سرگیجه را تجربه کنند.
سرگیجه چه احساسی دارد؟
بسیاری از مردم سرگیجه را با بیماری حرکت ( حالت تهوع و سرگیجه ای که به بعضی افراد در جاده و راه های پیچ در پیچ دست میدهد.) مقایسه می کنند . سرگیجه می تواند باعث شود که احساس کنید در حال چرخش، تکان خوردن یا کج شدن هستید. احساس عدم تعادل ممکن است هنگام ایستادن، راه رفتن، تغییر وضعیت یا حرکت سر بدتر شود.
آیا سرگیجه یک بیماری جدی است؟
خود سرگیجه بیماری جدی در نظر گرفته نمی شود. با این حال، می تواند با سایر بیماری های بالقوه جدی مرتبط باشد. به همین دلیل است که در صورت تجربه حملات مکرر یا طولانی مدت سرگیجه، باید به پزشک اطلاع دهید.
آیا سرگیجه ارثی است؟
سرگیجه ارثی نیست، اما می تواند نشانه طیف وسیعی از بیماری هایی باشد – که برخی از آنها به صورت ارثی ایجاد می شوند. بنابراین، حملات مکرر سرگیجه می تواند نشانه بروز عوامل ژنتیکی باشد.
چه چیزی می تواند باعث سرگیجه شود؟
تعدادی از سندرم ها یا شرایط می توانند منجر به سرگیجه شوند. این شامل:
سرگیجه موضعی حمله ای خوش خیم (BPPV) : این نوع سرگیجه شایع ترین علت است و معمولاً با تغییر موقعیت سر ایجاد می شود. افراد مبتلا به BPPV اغلب هنگام دراز کشیدن، نشستن یا چرخیدن در رختخواب دچار سرگیجه می شوند.
بیماری منیر یا اختلال گوش داخلی : این بیماری باعث تجمع مایعات در داخل گوش می شود که منجر به حملات سرگیجه می شود. این بیماری همچنین ممکن است با وزوز گوش (زنگ در گوش)، کاهش شنوایی نوسانات یا احساس پری گوش همراه باشد.
لابیرنتیت یا عفونت گوش داخلی: اگر گوش داخلی ملتهب یا عفونی شود به آن لابیرنتیت می گویند. هزارتوی گوش عصب دهلیزی را در خود جای داده است که اطلاعات مربوط به صدا، موقعیت و حرکت سر را به مغز منتقل می کند. افراد مبتلا به لابیرنتیت اغلب سردرد، گوش درد، تغییرات بینایی، وزوز گوش یا کاهش شنوایی را تجربه می کنند .
نوریت دهلیزی ( التهاب یا تحریک عصب دهلیزی): این التهاب عصب دهلیزی می تواند باعث سرگیجه شود. نوریت دهلیزی شبیه به لابیرنتیت است، اما شنوایی شما را تغییر نمی دهد. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است دچار سرگیجه و حالت تهوع یا تاری دید شوند.
کلستئاتوم : عفونت های مکررمی تواند باعث ایجاد رشد غیرسرطانی پوست در گوش میانی و تخریب استخوانچه های گوش میانی شود. این وضعیت به عنوان کلستئاتوم شناخته می شود و می تواند منجر به سرگیجه، عدم تعادل و کاهش شنوایی شود.
چه چیز دیگری باعث سرگیجه می شود؟
عوامل دیگری نیز وجود دارد که می تواند منجر به حملات سرگیجه شود. برخی از علل رایج سرگیجه:
- سردردهای میگرنی
- داروهای خاص
- سکته
- آریتمی
- دیابت
- جراحت سر
- استراحت طولانی مدت در رختخواب
- زونا داخل یا نزدیک گوش
- جراحی گوش
- فیستول پری لنفاتیک (زمانی که مایع گوش داخلی به گوش میانی نشت می کند)
- هایپرونتیلاسیون
- فشار خون پایین (افت فشار خون ارتواستاتیک) – وضعیتی که در آن فشار خون شما هنگام ایستادن کاهش می یابد
- آتاکسی یا ضعف عضلانی
- سیفلیس
- اتواسکلروز (یک مشکل رشد استخوان که بر گوش میانی تأثیر می گذارد)
- بیماری مغزی
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- نوروم آکوستیک
سرگیجه مرتبط با میگرن چیست؟
بسیاری از افرادی که میگرن دارند نیز در طول دوره‌ها سرگیجه را تجربه می‌کنند. سرگیجه ممکن است قبل از شروع سردرد، در طول سردرد یا اغلب در دوره بدون سردرد رخ دهد. البته باید توجه داشت که برخی از افراد به جای سردرد، سرگیجه را به عنوان علامت اصلی میگرن دارند.
آیا استرس می تواند باعث سرگیجه شود؟
استرس به خودی خود باعث سرگیجه نمی شود، اما می تواند به اختلال عملکرد گوش داخلی و در برخی افراد منجر به حملات سرگیجه شود. تقریباً ۵ درصد از بزرگسالان آمریکایی هنگام اضطراب یا استرس سرگیجه را تجربه می کنند.
علائم رایج سرگیجه چیست؟
همانطور که گفته شد، سرگیجه نشانه بسیاری از شرایط مختلف است. با این حال، سرگیجه می‌تواند همراه با علائم دیگر رخ دهد، از جمله:
- حالت تهوع و استفراغ
- مشکلات تعادل
- وزوز گوش
- سردرد
- دریازدگی
- احساس پری در گوش
- نیستاگموس، که در آن چشم ها به طور غیرقابل کنترلی به سمت دیگر حرکت می کنند
سرگیجه چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و سوالاتی در مورد علائم شما می پرسد . همچنین ممکن است یک یا چند آزمایش را برای تأیید تشخیص شما توصیه کنند.
چه آزمایشاتی برای تشخیص سرگیجه انجام خواهد شد؟
سرگیجه را می توان با آزمایشاتی که توسط پزشک انجام می شود، تشخیص داد که می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تست فوکودا-آنتربرگر: از شما خواسته می شود که با چشمان بسته به مدت ۳۰ ثانیه در محل حرکت کنید. اگر بچرخید یا به یک طرف خم شوید، می تواند به این معنی باشد که هزارتوی گوش داخلی شما مشکل دارد و می تواند منجر به سرگیجه شود.
- تست رومبرگ: در این ارزیابی، از شما خواسته می شود در حالی که ایستاده اید، چشمان خود را ببندید و پاهای خود را کنار هم قرار دهید و دستان خود را به پهلو ببندید. اگر احساس عدم تعادل یا بی ثباتی می کنید، ممکن است نشان دهنده مشکل در سیستم عصبی مرکزی باشد.
- تست ضربه سر ( VHIT): برای این آزمایش، پزشک به آرامی سر شما را به هر طرف حرکت می دهد در حالی که روی یک هدف ثابت تمرکز می کنید (به عنوان مثال نقطه ای روی دیوار یا بینی فردی که مقابلتان است). پزشک بررسی می کند که آیا سیستم تعادل گوش داخلی برای کمک به کنترل حرکات چشم در حالی که سر شما در حرکت است ، به خوبی کار می کند.
- باتری تست دهلیزی (VTB) : شامل چندین آزمایش مختلف برای کمک به شناسایی مشکل گوش داخلی است. عینک‌هایی روی چشم‌ها قرار می‌گیرند تا واکنش‌های حرکتی چشم را کنترل کنند. در حالی که چشم‌ها را برای دنبال کردن یک هدف حرکت می‌دهید، سر و بدن شما را حرکت می‌دهند . آب گرم و خنک در مجرای گوش قرار داده می شود.
علاوه بر آزمایشات ذکر شده در بالا، پزشک شما ممکن است درخواست رادیوگرافی کند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سی تی اسکن
- MRI
آیا سرگیجه به خودی خود برطرف می شود؟
سرگیجه در بسیاری از موارد خود به خود از بین می رود. با این حال، چندین روش درمانی وجود دارد که می تواند سرگیجه را با موفقیت مدیریت کند.
درمان های رایج سرگیجه چیست؟
درمان سرگیجه که برای شما مناسب است به عوامل مختلفی از جمله علت اصلی بستگی دارد. برخی از قابل توجه ترین درمان های سرگیجه عبارتند از:
- دارو: درمان علت زمینه ای سرگیجه می تواند به کاهش علائم کمک کند. به عنوان مثال، اگر سرگیجه به دلیل عفونت باشد، پزشک شما می تواند آنتی بیوتیک تجویز کند. استروئیدها می توانند به کاهش التهاب کمک کنند. همچنین داروهایی برای تسکین سایر علائم سرگیجه مانند حالت تهوع یا بیماری حرکت وجود دارد.
- توانبخشی دهلیزی : اگر سرگیجه نتیجه یک مشکل گوش داخلی باشد، این نوع فیزیوتراپی می تواند به کاهش علائم شما کمک کند. توانبخشی دهلیزی به تقویت حواس دیگر شما کمک می کند تا بتوانند دوره های سرگیجه را جبران کنند.
- روش تغییر موقعیت کانال (CRP) : اگر BPPV دارید، مانورهای جابجایی کانال به انتقال رسوبات کلسیم به داخل محفظه گوش داخلی کمک می کند تا توسط بدن شما جذب شوند.
- جراحی: هنگامی که سرگیجه به دلیل یک مشکل اساسی جدی مانند تومور مغزی یا آسیب گردن باشد، ممکن است جراحی لازم باشد.
آیا درمان خانگی برای سرگیجه وجود دارد؟
شواهد کافی برای اثبات اینکه سرگیجه را می توان با درمان های جایگزین درمان کرد وجود ندارد. با این حال، برخی از افراد برای کاهش علائم خود از مکمل های گیاهی استفاده می کنند. داروهای گیاهی محبوب سرگیجه عبارتند از:
- زردچوبه.
- جینکو بیلوبا.
- فلفل قرمز.
- ریشه زنجبیل.
قبل از افزودن هر گونه مکمل گیاهی به رژیم غذایی خود، حتماً با پزشک صحبت کنید. پزشک می تواند به شما کمک کند تا با خیال راحت آنها را در رژیم خود بگنجانید.
چگونه حملات سرگیجه را متوقف کنم؟
چند راه برای کاهش خطر ابتلا به سرگیجه وجود دارد که شامل:
صرف زمان اضافی برای ایستادن و چرخاندن سر.
خوابیدن با سر بالا روی دو بالش.
به محض اینکه احساس سرگیجه کردید بنشینید.
به جای خم شدن هنگام برداشتن چیزی بنشینید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر سرگیجه شدید یا عود کننده شد، باید با پزشک تماس بگیرید. ممکن است یک بیماری زمینه ای وجود داشته باشد که باعث علائم شما شده است.
