به گزارش بانک پزشکان به نقل از روزنامه شهروند،یک زن باردار در شادگان بر اثر ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو جانش را از دست داد و آمار فوتی‌های این بیماری را به دو نفر رساند. این در حالی است که براساس آخرین آمار تاکنون ۱۸ نفر به این بیماری خطرناک مبتلا شده‌اند. همچنین یک زن ۵۵ ساله اهل سیریک هم حال وخیمی دارد و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری است.
بیماری کشنده تب کریمه کنگو، بیماری مشترک بین انسان و دام است و متاسفانه هیچ واکسنی برای جلوگیری یا درمان آن وجود ندارد. این روزها این بیماری در بیشتر کشورهای جهان خودی نشان داده و در همین بیخ گوش‌مان در کشور عراق ۲۱۲ نفر به این بیماری مبتلا شده‌اند.
شواهد نشان می‌دهد باید شرایطی فراهم شده باشد که انتقال ویروس به این شکل در کشور همسایه ما گسترش پیدا کرده است؛ شرایطی مانند عدم‌کنترل موارد بهداشتی . در حال حاضر نامه‌ای به امضای وزیر بهداشت رسیده و به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است تا مراقبت‌های خود را افزایش دهند و از تبادل دام به‌ویژه در مناطق مرزی جلوگیری شود.
دکتر بهزاد امیری، رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت بر این باور است که روند ابتلا به این بیماری نسبت به سال گذشته افزایش داشته است که به نظر می‌رسد عادی‌شدن شرایط کرونا سبب شده است که مردم نسبت به رعایت نکات بهداشتی بی‌تفاوت‌تر باشند.
امیری توضیح می‌دهد که این بیماری از سه راه منتقل می‌شود. مهم‌ترین راه انتقال این بیماری گزش نیش کنه است. ممکن است این بیماری از راه نیش کنه منتقل شود یا اینکه روی بدن بنشیند و فرد دانسته یا نادانسته آن را له کند. او راه دوم انتقال را از طریق خون می‌داند و تشریح می‌کند که خون و مایعات و ترشحات لاشه دام آلوده می‌تواند این بیماری را به دام دیگر یا انسان منتقل کند. راه سوم نیز انتقال این بیمار از انسان آلوده به انسان دیگر است. اما نکته قابل تاملی که این بیماری نسبت به سایر بیماری‌ها دارد این است که انتقال این بیماری تنفسی نیست و تنها راه انتقال از طریق ترشحات آلوده و خون فرد اتفاق می‌افتد.
گوشت تنها از دامپزشکی تهیه شود
یکی از مسائلی که مسئولان حوزه بهداشت بارها و بارها به آن اشاره کرده‌اند و کمتر به آن توجه شده این است که باید برای تهیه گوشت از محصولی استفاده کرد که مجوز شبکه دامپزشکی داشته باشد. موضوعی که بارها به آن تاکید شده اینکه اگر قرار است خودشان دامی را ذبح کنند، حتما این دام را از میادین مجاز عرضه دام تهیه کنند که تحت نظر سازمان دامپزشکی باشد و به هیچ وجه دام را در منازل، معابر و خیابان‌ها ذبح نکنند و اگر قرار است گوسفندی را ذبح کنند آن را به کشتارگاه ببرند تا سلامت دام بررسی شود.
متخصصان دامپزشکی مدام بر این نکته تاکید می‌کنند که در زمانی که گوشتی ذبح می‌شود، به هیچ عنوان بلافاصله به مصرف نرسد و به مدت ۲۴ ساعت حتما گوشت در دمای صفر درجه نگهداری شود. این کار به این علت انجام می‌شود که پدیده جمود نعشی رخ دهد و منجر به افزایش PH گوشت شود. این فرآیند باعث می‌شود چنانچه ویروسی در گوشت وجود داشته باشد، از بین برود.
برداشت اشتباه از ذبح گوسفند
دکتر پیام محبی، رئیس جامعه دامپزشکان ایران در گفت و گو با «شهروند»، مهم‌ترین راه جلوگیری از ابتلا به این بیماری را جلوگیری از ذبح گوسفند عنوان می‌کند و توضیح می‌دهد که این بیماری از طریق ترشح حیوان آلوده به دام و انسان منتقل می‌شود. بهترین راه برای جلوگیری از انتقال این بیماری هم این است که افراد عادی از نزدیک‌شدن به دام‌هایی که صحت و سلامت آنها مشخص نیست، دوری کنند.
او توضیح می‌دهد که وقتی دامی قرار است در کشتارگاه ذبح شود، فرآیند خودش را طی می‌کند، یعنی اول معاینه می‌شود و در صورتی که هیچ مشکلی نداشته باشد، در خط ذبح قرار می‌گیرد. بعد از کشتار نیز تمامی امحاء و احشام حیوان ذبح‌شده بررسی شده و دوباره مورد معاینه قرار می‌گیرد. پس از اطمینان از صحت و سلامت گوشت ۲۴ ساعت در سردخانه نگهداری می‌شود تا اگر بر فرض میکروبی هم در گوشت مانده باشد، از بین برود و گوشت به دست مشتری برسد.
او با تاکید بر اینکه در ایام حج قرار داریم و با نزدیک‌شدن به عید قربان بحث قربانی‌کردن دام‌ها نیز افزایش پیدا می‌یابد، خاطرنشان می‌کند: «ماجرای ذبح گوسفند فقط در عید قربان نیست. ما شاهد هستیم که در عزا و عروسی و مراسم‌های مختلف گوسفندان را ذبح می‌کنند. نکته‌ای که در دین اسلام به آن اشاره شده خون‌ریختن حیوان نیست، بلکه اطعام نیازمندان با گوشت قربانی است. متاسفانه ما با ذبح گوسفند یک کار خداپسندانه را با واژه خون‌ریختن دام به واژه‌ای خداناپسندانه تبدیل کرده‌ایم. این فرهنگ اشتباهی است که بین بسیاری از مردم رواج پیدا کرده است.»
او توضیح می‌دهد که تشخیص دام بیمار کار افراد عادی نیست، زیرا دام در صورتی که به این بیماری مبتلا باشد، علایم ظاهری ندارد. گاهی تب دام می‌تواند علایم ابتلا به این بیماری باشد. اما وقتی دامی در کشتارگاه کشته می‌شود، تمامی بیماری‌ها و مشکلات دام بررسی می‌شود و می‌توان به سلامت دام اطمینان کرد.
ذبح گوسفند غیرقانونی است
محبی به این نکته اشاره می‌کند که ذبح گوسفند در محیط شهری و روستایی کاملا غیرقانونی است و در واقع افرادی که اقدام به این کار می‌کنند مجرم هستند. در روستاها نیز باید ذبح گوسفند زیر نظر سازمان دامپزشکی انجام شود. رئیس جامعه دامپزشکان ایران با اشاره به اینکه در عید قربان شاهد ذبح تعداد زیادی دام در شهرهای کشور هستیم، ادامه می‌دهد: «هیچ دستورالعملی مبنی‌بر اینکه خود حجاج کار ذبح را انجام دهند، وجود ندارد.
در کشور عربستان هزینه قربانی‌کردن دام به این کشور پرداخت می‌شود و ذبح دام تحت نظارت سازمان دامپزشکی عربستان صورت می‌گیرد. تا اینجای ماجرا مشکلی وجود ندارد، اما از کاروان‌ها گوشت‌های تازه در اطراف چادرها آورده می‌شود و به‌صورت کباب فروخته می‌شود. این در حالی است که گوشت نباید تازه مصرف شود و حتما باید دوره جمود نعشی را بگذراند.»
او به خانواده حجاج نیز توصیه می‌کند که به هیچ عنوان اقدام به ذبح گوسفند نکنند و تاکید می‌کند که هر سال شهرداری تهران با همکاری سازمان دامپزشکی مراکزی را برای قربانگاه دام‌ها در شهر قرار می‌دهد که در این مراکز دامپزشک حضور دارد و پس از معاینه دام اقدام به کشتار دام می‌کنند که این کار کاملا رایگان است و پس از ذبح گوشت به صاحب دام برگردانده می‌شود.
محبی تاکید می‌کند که از حجاج هم می‌خواهیم در تماس با خون و ترشحات آلوده دامی قرار نگیرند و در صورتی که دامی را دیدند که حتی به ظاهر سالم است، به آن نزدیک نشوند و تا زمانی که هنوز مُحرِم نشدند از اسپری یا قلم دورکننده حشرات استفاده کنند و لباس‌های روشن، پوشیده و بلند استفاده کنند که از گزش حشرات و کنه‌ها دور باشند. در صورت مشاهده کنه به هیچ وجه آن را له نکنند و با یک پنس آن را از بدن خود جدا کنند.
یک بیماری کشنده
بیماری تب کریمه کنگو، بیماری کشنده‌ای است که سندهای بهداشتی نشان می‌دهد این بیماری برای اولین‌بار در کریمه در سال ۱۹۴۴ کشف شد و آن را تب کریمه نامیدند. دانشمندان در سال ۱۹۶۹ دریافتند که عامل بیماری‌زای این تب، همان بیماری‌ای است که در سال ۱۹۵۶ در کنگو مشاهده شده بود. در نتیجه پیوند نام آنها منجر به نام فعلی این ویروس شد.این بیماری از سال۱۳۴۹ وارد ایران شده است. اما این بیماری آنقدرها هم در آن زمان شناخته شده نبود. این بیماری سال ۱۳۹۶ در ایران شیوع پیدا کرد و در عرض سه ماه ۳۱ نفر مبتلا شدند و هفت نفر در آن سال جان‌شان را از دست دادند.
دکتر حسین کرمانپور، مدیر اورژانس بیمارستان لقمان می‌گوید: «بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشتر افرادی که در روستاها با دام‌ها برخورد دارند یا شاغلان برخی از حرفه‌ها مانند دامپزشکان که با دام در تماس هستند یا افرادی که در بیمارستان شاغل هستند و بیمار مشکوک به ابتلا به این بیماری در محل کار آنها وجود دارد، در معرض این بیماری قرار دارند. »
او توضیح می‌دهد: «این بیماری با علایم ویروسی مانند دردهای عضلانی و سردرد بروز پیدا می‌کند. سرگیجه و حالت گیجی، درد و سفتی در گردن، سردرد، احساس درد در چشم، حساسیت به نور، حالت تهوع، استفراغ، اسهال و دردشکم، گلودرد، افزایش ضربان قلب، خونریزی زیر پوست، هپاتیت و نارسایی کبدی از علایمی است که این بیماری با خود به همراه دارد و می‌تواند تا ۱۳ روز هم ادامه پیدا کند.
کرمانپور به این موضوع اشاره می‌کند که ویژگی خاص این بیماری تمایل آن به خونریزی است، یعنی ممکن است ضایعات ناشی از خونریزی مانند لکه‌های خونی یا خونریزی از دستگاه گوارش یا اداری بروز پیدا کند که اصولا با تب شدید همراه است. اگر بیماری به‌موقع تشخیص داده شود قابل درمان است، اما در موارد شدید و حاد، حدود ۱۰ تا ۱۵درصد کشندگی دارد.
او معتقد است که در حال حاضر هیچ درمان یا واکسنی برای تب کریمه کنگو وجود ندارد و تنها راه درمان مدیریت علایم بیماری است. با این حال، داروی ضدویروسی ریباویرین، برای درمان عفونت به کار می‌رود و فواید زیادی هم دارد. بیمار می‌تواند دارو را از طریق دهان یا تزریق وریدی دریافت کند. همچنین برای پیشگیری و کنترل عفونت باید تماس با کنه را به حداقل برسانید و در دامداری‌ها حتما لباس‌های محافظ بپوشید.
