انواع مختلف آزمایش های تیروئید - بانک پزشکان - راهنمای پزشکی
انواع مختلف آزمایش های تیروئید

پزشکان ممکن است یک یا چند آزمایش خون را برای بررسی عملکرد تیروئید شما تجویز کنند. آزمایشات ممکن است شامل تست های هورمون محرک تیروئید (TSH)، T4، T3 و آنتی بادی تیروئید باشد. آزمایش خون تیروئید عملکرد تیروئید شما را بررسی می کند. برای این آزمایشات، یک متخصص مراقبت های بهداشتی خون را از بازوی شما می گیرد و آن را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد.

به گزارش بانک پزشکان به نقل از پایگاه بین المللی تیروئید غده تیروئید یک غده درون ریز پروانه ای شکل است که به طور معمول در قسمت جلویی پایین گردن قرار دارد. وظیفه تیروئید ساختن هورمون های تیروئیدی است که در خون ترشح می شوند و سپس به تمام بافت های بدن منتقل می شوند. هورمون‌های تیروئید به بدن کمک می‌کنند انرژی را مصرف کند، گرم بماند و مغز، قلب، ماهیچه‌ها و سایر اندام‌ها را همانطور که باید کار کنند.

غده تیروئید چگونه عمل می کند؟

هورمون اصلی تیروئید که توسط غده تیروئید ترشح می شود، تیروکسین است که T4 نیز نامیده می شود زیرا حاوی چهار اتم ید است. برای اعمال اثرات خود، T4 با حذف یک اتم ید به تری یدوتیرونین (T3) تبدیل می شود. این امر عمدتاً در کبد و در بافت‌های خاصی که T3 در آن‌ها عمل می‌کند، مانند مغز رخ می‌دهد. مقدار T4 تولید شده توسط غده تیروئید توسط هورمون دیگری که در غده هیپوفیز واقع در پایه مغز ساخته می شود، به نام هورمون تحریک کننده تیروئید (به اختصار TSH) کنترل می شود.

مقدار TSH که هیپوفیز به جریان خون می فرستد به مقدار T4 که هیپوفیز می بیند بستگی دارد. اگر هیپوفیز T4 بسیار کمی ببیند، TSH بیشتری تولید می کند تا به غده تیروئید بگوید که T4 بیشتری تولید کند. هنگامی که T4 در جریان خون از سطح معینی بالاتر رفت، تولید TSH هیپوفیز قطع می شود.

در واقع، تیروئید و هیپوفیز از بسیاری جهات مانند بخاری و ترموستات عمل می کنند. هنگامی که بخاری خاموش است و هوا سرد می شود، ترموستات دما را می خواند و بخاری را روشن می کند. هنگامی که گرما به حد مناسبی می رسد، ترموستات این موضوع را حس کرده و بخاری را خاموش می کند. بنابراین تیروئید و هیپوفیز مانند بخاری و ترموستات روشن و خاموش می شوند. این در شکل زیر نشان داده شده است.

T4 و T3 تقریباً به طور کامل به پروتئین های حمل و نقل خاص متصل می شوند. اگر سطح این پروتئین‌های انتقالی تغییر کند، می‌توان در میزان اندازه‌گیری T4 و T3 محدود شده تغییراتی ایجاد کرد. این اغلب در دوران بارداری و با استفاده از قرص های ضد بارداری اتفاق می افتد. T4 یا T3 “رایگان” هورمونی است که محدود نشده است و می تواند وارد بافت های بدن شود و بر آن تأثیر بگذارد.

علائم رایج مشکل در تیروئید چیست؟

عصبی بودن، اضطراب و تحریک پذیری
بیش فعالی
نوسانات خلقی
مشکل در خوابیدن
همیشه احساس خستگی می کند
حساسیت به گرما
ضعف عضلانی
اسهال

آمادگی های لازم برای آزمایش های تیروئید

برای آزمایش خون TSH نیازی به آمادگی خاصی ندارید. اگر پزشک شما آزمایش‌های خون دیگری را تجویز کرده است، ممکن است لازم باشد چندین ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید (نخورید یا ننوشید). ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما در صورت وجود دستورالعمل‌های خاصی که باید رعایت کنید، به شما اطلاع می‌دهد.

انواع آزمایش های تیروئید

آزمایش خون برای اندازه گیری این هورمون ها به راحتی در دسترس است و به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد، اما همه آنها در همه شرایط مفید نیستند. آزمایشات برای ارزیابی عملکرد تیروئید شامل موارد زیر است:

تست های TSH

بهترین راه برای آزمایش اولیه عملکرد تیروئید، اندازه گیری سطح TSH در نمونه خون است. تغییرات در TSH می تواند به عنوان یک “سیستم هشدار زودهنگام” عمل کند – اغلب قبل از اینکه سطح واقعی هورمون های تیروئید در بدن خیلی بالا یا خیلی کم شود رخ می دهد. سطح TSH بالا نشان می دهد که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند (کم کاری تیروئید اولیه). وضعیت برعکس، که در آن سطح TSH پایین است، معمولا نشان می دهد که تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید می کند (پرکاری تیروئید). گاهی اوقات، TSH پایین ممکن است ناشی از یک ناهنجاری در غده هیپوفیز باشد که از تولید TSH کافی برای تحریک تیروئید جلوگیری می کند (کم کاری تیروئید ثانویه). در اکثر افراد سالم، مقدار طبیعی TSH به این معنی است که تیروئید به درستی کار می کند.

تست های T4

T4 شکل اصلی هورمون تیروئید است که در خون در گردش است. یک توتال T4 هورمون آزاد و متصل را اندازه گیری می کند و زمانی که پروتئین های اتصال متفاوت است می تواند تغییر کند (به بالا مراجعه کنید). یک T4 رایگان آنچه را که محدود نشده و قادر به ورود و تأثیر بر بافت های بدن نیست اندازه گیری می کند. آزمایش‌هایی که T4 آزاد را اندازه‌گیری می‌کنند – یا T4 آزاد (FT4) یا T4 آزاد (FTI) – با دقت بیشتری عملکرد غده تیروئید را هنگام بررسی با TSH نشان می‌دهند.

یافتن TSH بالا و FT4 یا FTI پایین نشان دهنده کم کاری تیروئید اولیه به دلیل بیماری در غده تیروئید است. TSH پایین و FT4 یا FTI پایین نشان دهنده کم کاری تیروئید به دلیل مشکل در غده هیپوفیز است. TSH پایین با FT4 یا FTI بالا در افرادی که پرکاری تیروئید دارند دیده می شود.

تست های T3

آزمایشات T3 اغلب برای تشخیص پرکاری تیروئید یا تعیین شدت پرکاری تیروئید مفید است. بیمارانی که پرکاری تیروئید دارند سطح T3 افزایش می یابد. در برخی از افراد با TSH پایین، تنها T3 افزایش یافته و FT4 یا FTI طبیعی است. آزمایش T3 به ندرت در بیماران کم کاری تیروئید مفید است، زیرا این آخرین آزمایش غیرطبیعی است. بیماران ممکن است به شدت کم کاری تیروئید با TSH بالا و FT4 یا FTI پایین باشند، اما T3 طبیعی دارند.

T3 آزاد

اندازه گیری T3 آزاد اغلب قابل اعتماد نیست و بنابراین معمولا مفید نیست.

معکوس T3

معکوس T3 یک پروتئین بیولوژیکی غیر فعال است که از نظر ساختاری بسیار شبیه به T3 است، اما اتم های ید در مکان های مختلفی قرار می گیرند که باعث غیرفعال شدن آن می شود. مقداری از T3 معکوس به طور معمول در بدن تولید می شود، اما سپس به سرعت تجزیه می شود. در افراد سالم و غیر بستری، اندازه گیری T3 معکوس به تعیین وجود یا عدم وجود کم کاری تیروئید کمک نمی کند و از نظر بالینی مفید نیست.

تست های آنتی بادی تیروئید

سیستم ایمنی بدن به طور معمول از ما در برابر مهاجمان خارجی مانند باکتری ها و ویروس ها با از بین بردن این مهاجمان با موادی به نام آنتی بادی های تولید شده توسط سلول های خونی به نام لنفوسیت ها محافظت می کند. در بسیاری از بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید، لنفوسیت ها علیه تیروئید (خودایمنی تیروئید) واکنش نشان می دهند و آنتی بادی علیه پروتئین های سلول های تیروئید می سازند. دو آنتی بادی رایج عبارتند از آنتی بادی پراکسیداز تیروئید و آنتی بادی تیروگلوبولین.

اندازه گیری سطح آنتی بادی های تیروئید ممکن است به تشخیص علت مشکل تیروئید کمک کند. به عنوان مثال، آنتی بادی های ضد تیروئید پراکسیداز و یا آنتی بادی های ضد تیروگلوبولین در بیمار مبتلا به کم کاری تیروئید منجر به تشخیص تیروئیدیت هاشیموتو می شود. در حالی که شناسایی آنتی بادی ها در تشخیص اولیه کم کاری تیروئید به دلیل تیروئیدیت خودایمنی مفید است، پیگیری سطح آنها در طول زمان برای تشخیص ایجاد کم کاری تیروئید یا پاسخ به درمان مفید نیست. TSH و FT4 چیزی هستند که به ما در مورد عملکرد یا سطوح واقعی تیروئید می گویند.

یک آنتی بادی متفاوت که ممکن است در بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید مثبت باشد آنتی بادی گیرنده TSH تحریک کننده (TSI) است. این آنتی بادی باعث می شود تیروئید در بیماری گریوز بیش فعال شود. اگر بیماری گریوز دارید، پزشک ممکن است آزمایش آنتی بادی گیرنده تیروتروپین (TSHR یا TRAb) را نیز تجویز کند که هم آنتی بادی های محرک و هم آنتی بادی های مسدود کننده را تشخیص می دهد. پیگیری سطوح آنتی بادی در بیماران گریوز ممکن است به ارزیابی پاسخ به درمان پرکاری تیروئید، تعیین زمان مناسب برای قطع داروهای ضد تیروئید و ارزیابی خطر انتقال آنتی بادی به جنین در طول بارداری کمک کند.

تیروگلوبولین

تیروگلوبولین (Tg) پروتئینی است که توسط سلول های تیروئید طبیعی و سلول های سرطانی تیروئید تولید می شود. این معیاری برای عملکرد تیروئید نیست و زمانی که غده تیروئید هنوز وجود دارد، سرطان تیروئید را تشخیص نمی دهد. بیشتر در بیمارانی استفاده می شود که

برای نظارت بر سرطان تیروئید بعد از درمان جراحی کرده اند. Tg در این بروشور تست های عملکرد تیروئید گنجانده شده است تا نشان دهد که اگرچه در سناریوها و افراد خاص به طور مکرر اندازه گیری می شود، Tg معیار اولیه عملکرد هورمون تیروئید نیست.

آزمایشات غیر خونی:

جذب ید رادیواکتیو

از آنجایی که T4 حاوی ید است، غده تیروئید باید مقدار زیادی ید را از جریان خون خارج کند تا مقدار مناسبی از T4 تولید کند. تیروئید مکانیسم بسیار فعالی برای انجام این کار ایجاد کرده است. بنابراین، این فعالیت را می توان با بلعیدن مقدار کمی ید، که رادیواکتیو است، اندازه گیری کرد.

رادیواکتیویته به پزشک اجازه می دهد ید را ردیابی کند که کجا می رود. با اندازه گیری میزان رادیواکتیویتی که توسط غده تیروئید جذب می شود (جذب ید رادیواکتیو، RAIU)، پزشکان ممکن است تشخیص دهند که آیا غده به طور طبیعی کار می کند یا خیر.

RAIU بسیار بالا در افرادی که غده تیروئید آنها بیش فعال است (پرکاری تیروئید) دیده می شود، در حالی که RAIU پایین زمانی دیده می شود که غده تیروئید کم کار باشد (کم کاری تیروئید). علاوه بر جذب ید رادیواکتیو، ممکن است اسکن تیروئید نیز انجام شود که تصویری از غده تیروئید را نشان می‌دهد و نشان می‌دهد که چه قسمت‌هایی از تیروئید ید را جذب کرده است (به بروشور ندول‌های تیروئید مراجعه کنید).

اسکن از تیروئید

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ان آی دی دی کا متخصصان مراقبت های بهداشتی از اسکن تیروئید برای بررسی اندازه، شکل و موقعیت غده تیروئید استفاده می کنند. این آزمایش از مقدار کمی ید رادیواکتیو برای کمک به یافتن علت پرکاری تیروئید و بررسی ندول های تیروئید استفاده می کند. متخصص ممکن است از شما بخواهد تا یک هفته قبل از آزمایش از مصرف غذاهای حاوی ید یا داروهای حاوی ید خودداری کنید.

برای اسکن، یک تکنسین مقدار کمی ید رادیواکتیو یا ماده ای مشابه را به رگ شما تزریق می کند. همچنین ممکن است این ماده را به صورت مایع یا کپسول قورت دهید. اسکن ۳۰ دقیقه پس از تزریق یا تا ۲۴ ساعت پس از بلعیدن ماده انجام می شود، بنابراین تیروئید شما زمان کافی برای جذب آن را دارد.

در طول اسکن، در حالی که یک دوربین مخصوص از تیروئید شما عکس می گیرد، روی تخت دراز می کشید. اسکن معمولا ۳۰ دقیقه یا کمتر طول می کشد.

ندول های تیروئیدی که هورمون تیروئید بیش از حد تولید می کنند به وضوح در تصاویر دیده می شوند. ید رادیواکتیو که در کل تیروئید ظاهر می شود می تواند به این معنی باشد که شما به بیماری گریوز مبتلا هستید.

حتی اگر برای اسکن تیروئید فقط مقدار کمی اشعه مورد نیاز است و تصور می شود که بی خطر است، در صورت بارداری یا شیردهی نباید این آزمایش را انجام دهید.

سونوگرافی از تیروئید

سونوگرافی تیروئید اغلب برای بررسی یا دقیق تر ندول های تیروئید استفاده می شود. ندول های تیروئید توده هایی در گردن شما هستند. سونوگرافی می تواند به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد که ندول ها بیشتر سرطانی هستند یا خیر.

برای سونوگرافی، روی تخت معاینه دراز می کشید و یک تکنسین دستگاهی به نام مبدل را روی گردن شما می اندازد. مبدل امواج صوتی ایمن و بدون درد را از گردن شما پرتاب می کند تا از تیروئید شما عکس بگیرد. سونوگرافی معمولاً حدود ۳۰ دقیقه طول می کشد.

داروهایی که با آزمایش تیروئید تداخل دارند

داروهای زیادی وجود دارند که می توانند بر تست عملکرد تیروئید تاثیر بگذارند. برخی از نمونه های رایج عبارتند از:

استروژن‌ها، مانند قرص‌های ضدبارداری یا در دوران بارداری، باعث ایجاد سطوح بالای T4 و T3 می‌شوند. این به این دلیل است که استروژن ها سطح پروتئین های اتصال را افزایش می دهند. در این مواقع بهتر است برای ارزیابی تیروئید هم TSH و هم T4 آزاد را بخواهید که معمولاً در محدوده طبیعی خواهد بود.

بیوتین، مکملی که معمولاً بدون نسخه مصرف می‌شود، می‌تواند باعث شود که اندازه‌گیری چندین آزمایش عملکرد تیروئید غیرطبیعی به نظر برسد، در حالی که آنها در واقع در خون طبیعی هستند. بیوتین نباید به مدت ۲ روز قبل از خونگیری برای آزمایش عملکرد تیروئید مصرف شود تا از این اثر جلوگیری شود.

آیا می توانم در دوره پریود آزمایش تیروئید انجام دهم؟

بله پریود تاثیری بر سطح TSH و آزمایش تیروئید شما نخواهد داشت.

آیا می توان بدون تیروئید زندگی کرد؟

بیماری تیروئید شایع است و در برخی موارد ممکن است نیاز به برداشتن تیروئید شما باشد (تیروئیدکتومی). خوشبختانه، شما می توانید بدون تیروئید خود زندگی کنید اما برای جایگزینی هورمونی که تیروئید به طور معمول تولید می کند، به درمان طولانی مدت جایگزینی هورمون تیروئید نیاز دارید.

اگر مشکل تیروئید داشته باشم، پزشکان از چه آزمایش هایی استفاده می کنند؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ان آی دی دی کا اگر متخصص در طول معاینه فیزیکی یا در آزمایش های تصویربرداری تیروئید ندول یا توده ای را در گردن شما پیدا کند، ممکن است یک نمونه برداری از آسپیراسیون با سوزن ظریف انجام دهد تا ببیند آیا این توده سرطانی است یا غیرسرطانی.

برای این تست، روی تخت دراز می کشید و گردن خود را کمی به عقب خم می کنید. یک تکنسین گردن شما را با یک ضد عفونی کننده تمیز می کند و ممکن است از دارو برای بی حس کردن ناحیه استفاده کند. یک متخصص غدد که افراد مبتلا به مشکلات غدد درون ریز مانند بیماری تیروئید را درمان می کند، یا یک رادیولوژیست آموزش دیده خاص، یک سوزن را در پوست قرار می دهد و از سونوگرافی برای هدایت سوزن به سمت گره استفاده می کند. نمونه های کوچکی از بافت ندول برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می شود. این روش معمولا کمتر از ۳۰ دقیقه طول می کشد. وقتی نتیجه آزمایش در دسترس باشد، متخصص مراقبت های بهداشتی با شما صحبت خواهد کرد که دقیقا چکار باید برای درمان انجام دهید.