سس گوجه: بخوریم یا نخوریم؟ - بانک پزشکان - راهنمای پزشکی
سس گوجه: بخوریم یا نخوریم؟

به گزارش بانک پزشکان، سس کچاپ همراه همیشگی فست فودهایی مثل همبرگر، هات داگ و سیب زمینی سرخ کرده است. اگرچه اسم کچاپ اغلب با فست فودها مرتبط است، اما از یک ماده غذایی مغذی – گوجه فرنگی – درست می‌شود. این مطلب در مورد نکات تغذیه‌ای سس کچاپ، از جمله فواید و مضرات آن است.

سس کچاپ یک چاشنی  بسیار محبوب، شیرین و تند است که از گوجه‌فرنگی‌های پوره شده و چاشنی‌هایی مانند سیر، پیاز و فلفل دلمه ای درست می شود.

دستور العمل‌های تهیه سس کچاپ متفاوت است، اما مواد تشکیل دهنده آن عموما یکی است و شامل گوجه فرنگی، شکر، نمک و سرکه است. این موضوع طعم شیرین اما تند آن را توضیح می دهد. موادی مانند فلفل دلمه‌ای، میخک، گشنیز، و حتی دارچین یا زنجبیل نیز ممکن است به آن اضافه شود. درخصوص ارزش غذایی سس کچاپ باید گفت هر ۱  قاشق غذاخوری (حدود ۱۷ گرم) سس کچاپ معمولی حاوی:

کالری: ۱۷

کربوهیدرات: ۴.۵ گرم

پروتئین: کمتر از ۱ گرم

فیبر: کمتر از ۱ گرم

چربی: کمتر از ۱ گرم

شکر و سدیم: حدود ۷٪ از میزان موردنیاز روزانه

در مقایسه با سایر چاشنی ها، ۱ قاشق غذاخوری سس کچاپ تقریباً دو برابر خردل کالری دارد اما کمتر از یک چهارم کالری موجود در یک قاشق سس مایونز را دارا است. اما میزان شکر آن از مایونز یا خردل دارد بیشتر است

خلاصه : سس کچاپ(گوجه فرنگی) دارای کالری به نسبت پایین و میزان کربوهیدرات، پروتئین و چربی کم است. با این حال، این چاشنی حاوی مقادیر متوسطی شکر و نمک است و از این لحاظ نسبت به بقیه سس ها تاحدودی مضرتر است

فایده‌ها

برخی افراد سس کچاپ را «کالری خالی» می دانند زیرا حاوی نمک و شکر است و در عین حال فاقد بسیاری از ویتامین ها یا مواد معدنی است. اما مواد اصلی سس کچاپ گوجه فرنگی است که مملو از ترکیبات گیاهی سالم است. تحقیقات نشان می دهد که فواید سس کچاپ احتمالاً از لیکوپن کاروتنوئید موجود در گوجه فرنگی ناشی می شود. اعتقاد بر این است که لیکوپن دارای خواص ضد سرطانی، ضد التهابی و ضد دیابتی است، با این حال تحقیقات کمی وجود دارد که نشان دهد خوردن سس گوجه فرنگی اثرات مشابه خوردن گوجه فرنگی را خواهد داشت.

یک مطالعه اخیر، خوردن انواع غذاهای حاوی گوجه فرنگی غنی از لیکوپن، از جمله سس گوجه فرنگی، را با کاهش خطر ابتلا به سرطان معده مرتبط کرد.

لیکوپن ممکن است:

  • به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کند. فعالیت آنتی اکسیدانی قوی لیکوپن ممکن است از DNA  و پروتئین های سلولی شما در برابر التهاب محافظت کند.
  • در برابر سرطان از شما محافظت کند. مطالعات در آزمایشگاه نشان می دهد که لیکوپن ممکن است از سرطان پروستات جلوگیری کند.
  • از مغز شما حمایت کند. مطالعات نشان می دهد که لیکوپن ممکن است به درمان بیماری هایی مانند آلزایمر و پارکینسون کمک کند.
  • سلامت قلب خودتان را ارتقا دهید. آنتی اکسیدان های لیکوپن ممکن است به مبارزه با بیماری قلبی کمک کنند. مطالعات انسانی رژیم غذایی با لیکوپن بالاتر را با خطر کمتر بیماری قلبی مرتبط می دانند. مطالعات حیوانی نشان می دهد لیکوپن سطح چربی و کلسترول خون را کاهش می دهد.

با این وجود، از آنجایی که سس کچاپ معمولاً در مقادیر کم مصرف می شود، گوجه فرنگی کامل تازه یا کنسرو شده ممکن است لیکوپن بیشتر و کالری کمتر، قند کمتر و مواد مغذی بیشتری را برای شما فراهم کند.

خلاصه : اگرچه سس کچاپ حاوی ویتامین یا مواد معدنی زیادی نیست، اما سرشار از ماده شیمیایی گیاهی قدرتمند لیکوپن است. لیکوپن یک کاروتنوئید با خواص آنتی اکسیدانی است که با سرطان مبارزه می‌کند، از قلب و مغز شما محافظت می‌کند و از باروری مردان حمایت می‌کند.

.

ضررها

مضرات احتمالی سس کچاپ عبارتند از:

خوردن بیش از حد سس کچاپ ممکن است عوارض جانبی خفیفی برای شما ایجاد کند

  1. نسبتاً قند بالایی دارد. اگر عاشق سس گوجه فرنگی هستید و ۴ تا ۵ قاشق غذاخوری کچاپ با یک وعده غذایی می خورید، میزان زیادی شکر به بدن خودتان وارد می کنید.
  2. نمکش نسبتا زیاد است. خوردن نمک بیش از حد ممکن است به فشار خون بالا و بیماری قلبی بیانجامد.
  3. یک غذای اسیدی است. گوجه فرنگی یک ماده غذایی بسیار اسیدی است، اگر از سوزش سر دل یا رفلاکس رنج می برید، خوردن بیش از حد سس گوجه فرنگی می تواند این شرایط را بدتر کند.

خلاصه: خوردن سس کچاپ در حد اعتدال خطرات زیادی ندارد. با این حال، اگر در مورد میزان مصرف قند یا نمک خود نگران هستید، یا اگر رفلاکس اسید، سوزش سر دل، یا آلرژی غذایی دارید، ممکن است بخواهید مصرف آن را کم کنید.