شیوع فعلی گسترده آبله میمونی در حدود ۹۰کشور جهان که فراتر از شیوع بومگیر معمول آن در چند کشور آفریقای غربی و مرکزی است، باعث نگرانی درباره انتقال ویروس بیماری و پرسش درباره چگونگی حفاظت در برابر آن شده است.
به گزارش بانک پزشکان به نقل از روزنامه صبح نو، پژوهشگران میگویند درحالیکه شیوع بیماری همچنان ادامه دارد، بهطور همزمان دانستههای بیشتری درباره چگونگی انتشار ویروس به دست میآید؛ بنابراین هر فردی باید با دقت خطر بالقوه قرارگیری در معرض آبله میمونی را برای خودش در نظر بگیرد. رفتارهای افراد ازلحاظ میزان خطرآفرینی برای انتقال ویروس آبله میمونی یکسان نیستند و میتوان آنها را به چند رده تقسیم کرد. تماس طولانیمدت پوست به پوست ازجمله درآغوشگرفتن و بوسیدن فردی که دارای عفونت است، نیز یک رفتار بسیار خطرآفرین ازلحاظ انتقال ویروس آبله میمونی است.
در رده دوم رفتارهایی قرار میگیرند که خطر انتقال بیماری را افزایش میدهند اما نه به شدت رفتارهای رده اول. زندگی کردن در یک خانه با شخصی که دارای عفونت است، خطر انتقال را افزایش میدهد. این امر بهخصوص به این خاطر است که در چنین وضعیتی امکان تماس فرد با حولهها، ملحفهها و رواندازهای فرد دارای عفونت افزایش مییابد. شریک شدن در غذا یا دست دادن با فردی که دچار عفونت است هم ممکن است خطرناک باشد.
در رده سوم رفتارهای با خطرآفرینی کمتر قرار میگیرند مانند صحبت کردن با فردی دارای عفونت برای مدت طولانی که بهعلت تماس طولانیمدت چهرهبهچهره تا حدی خطرناک است. علت خطرناک بودن هم در چنین مواردی این است که قطرکهای بزرگ تنفسی منتشرشده بهوسیله افراد بیمار در محیط یک راه احتمالی دیگر انتقال ویروس هستند.
حضور در تجمعهای پرازدحام و فشرده که فاصلهگیری اجتماعی در آنها امکانپذیر نیست، ممکن است درصورتیکه فرد در تماس با پوست غیرپوشیده دارای دانه یا ضایعه پوستی بیمار آبله میمونی قرار گیرد، باعث انتقال ویروس شود؛ بنابراین، در صورت حضور در چنین تجمعهایی باید از لباسهای کاملا پوشیده استفاده کنید تا تماس پوست به پوست به حداقل برسد.بالاخره در رده چهارم رفتارهایی هستند که بعید است تاثیری در انتقال ویروس آبله میمونی داشته باشند، مثلا عبور پیاده از جلوی کسی که آبله میمونی دارد.
انتقال ویروس آبله میمونی از طریق آب در استخر شنا یا وان هم نامحتمل است؛ البته در چنین محلهایی افراد لباس کامل ندارند و ممکن است در تماس فیزیکی مستقیم با حولهها یا سایر افراد قرار گیرند؛ بنابراین باید همیشه مراقب اطرافتان باشید.همچنین بهطورکلی استفاده از مکانهای عمومی که ممکن است در آنها سطوح سخت را لمس کنید مثلا ایستگاههای مترو، سالنهای ورزشی یا توالتهای عمومی خطر چندانی از لحاظ انتقال ویروس ندارد. اما حتی در این موارد نیز شستن مکرر دستها با آب و صابون یا استفاده از مواد ضدعفونیکننده روی سطوحی که زیاد لمس میشوند، فکر خوبی است.
همزمان سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه ابتلا به «آبله میمونی» سریع نیست و نباید آن را با کرونا مقایسه کرد و جای نگرانی نیست، گفته است که؛ رصد و مراقبتهای مرزی برای مقابله با بیماری آبله میمونی انجام میشود.پدرام پاکآیین در جمع خبرنگاران با اشاره به وضعیت بیماری آبله در کشور اظهار کرد: همانگونه که چند روز پیش اعلام کردم نخستین مورد آبله میمونی در اهواز مشاهده شد، یک بانوی ۳۴ساله بودند که با همکاری خودشان و خانوادهشان این بیماری تشخیص داده شد و درحالحاضر در قرنطینه بوده و درحال طی دوره بیماری هستند.وی با بیان اینکه آبله میمونی کشندگی بالایی ندارد، افزود: ابتلا به بیماری آبله میمونی سریع نیست و نباید آن را با کرونا مقایسه کرد، در همین راستا جای نگرانی نیست.
راهکار مقابله با آبله میمونی
درعینحال دکتر شهنام عرشی، سرپرست مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت درباره نحوه مقابله با آبله میمونی و تامین واکسن آبله برای مقابله با آبله میمونی، گفته است که برای این مباحث هنوز خیلی زود است. یکی از مواردی که اخیرا مطرح شده، این است که در چند روز اول که این ضایعات پیدا شد، اگر واکسن آبله تزریق شود، میتواند مقداری علائم را تخفیف دهد اما نیازی نیست که واکسن آبله در تمام کشورها در دسترس باشد. در کشورهای اروپایی و آمریکایی هم بهصورت محدود برای گروههای خاص که در معرض تماس با تعداد زیادی از این بیماران هستند، تحت شرایط خاص تجویز میشود. باید سود و زیان تزریق این واکسن مشخص شود.
اکنون در مرحلهای نیستیم که بگوییم برای این بیماری واکسن تامین کنیم؛ زیرا نه همهگیری و نه تعداد ابتلا به آن حد بالاست و حتی در کشورهایی که شیوع زیاد است، صحبت از واکسیناسیون روتین و … نیست. واکسیناسیون عمومی برای آبله در هیچ کشوری نیست و ممکن است برای گروههای خاصی که در معرض تماس یا مراکز خاصی هستند، تحت شرایطی تجویز شود. مهم این است که مراقبتهای اولیه انجام شود تا کسی مبتلا نشود. عرشی با بیان اینکه در فازی که ما قرار داریم باید مراقبتهای اولیه و امکانات تشخیصی و پیگیری تماسها وجود داشته باشد، گفت: بر این اساس هم در زمینه کیت و مسائل تشخیصی مشکل خاصی نداریم.
او درباره قابلیت آبله میمونی برای تبدیل شدن به پاندمی مانند کرونا، گفت: در شرایط فعلی این مساله مطرح نیست و اصولا از نظر ما بیماری خطرناکی محسوب نمیشود. هرچند ما تمام اقدامات لازم را که اصلیترینش اطلاعرسانی و آگاهیرسانی به مردم است و اعلام اینکه چگونه مراقبت کنند، مهم است.
تاکید میکنم که کسانی که به کشورهای درگیر بیماری آبله میمونی مسافرت داشتند و بازمیگردند، تا ۲۱روز بعد از ورود به کشور، اگر علائم و ضایعات را پیدا کردند که شامل تب، سردرد، درد پشت، تورم غدد لنفاوی، خستگی و بعد هم ضایعات پوستی است، حتما به پزشک مراجعه کنند.عرشی گفت: درعینحال ما قبلا هم اطلاعرسانی کرده بودیم که کسی که وارد کشور میشود و در همان زمان بیمار است و ضایعات پوستی دارد، میتواند بلافاصله به مراکز ما در فرودگاهها و … هم مراجعه کند.
ورودی ما از این کشورهای خاص در مناطق معدودی است، در مرزهای زمینی هم مشکلی نداریم؛ زیرا اطراف ما درگیری چندانی از این بیماری وجود ندارد. مراقبتهای مرزی ما هم از طریق پرسنل بهداشت در تمام مرزها مستقرند که برحسب شرایط عمل میکنند.